________________
૩/૧/૧૦
છે વર્ગ-, અધ્યયન-૧-“ધન્ય” @
x x x - x - • સૂગ-૧૦ :
અંતે જે ભગવતે• x • તો પહેલા અધ્યયનનો અર્થ શો છે? જંબૂ તે કાળે કાકંદ નામે ઋદ્ધ-નિર્ભય-સમૃદ્ધ નગરી હતી, સહસમવન નામે સર્વઋતુક ઉંધાન હતુ, જિતષ્ણુ રાજ હતો. તે નગરીમાં ભદ્રા સાર્થવાહી રહેતી હતી, તેણી આયા રાવતુ અપરિભૂતા હતી. તેણીને ધન્ય નામે પુત્ર હતો. તે અહીન યાવતું સુરૂપ, પાંચ ધાત્રી વડે પસ્પૃિહીત હતો. તે આ – tીરધામી મહાબલકુમામાં કહા મુજબ જાણવું. યાવતું —કલા ભણ્યો યાવત્ ભોગસમર્થ થયો. ત્યારે ભદ્રાએ, તેને ઉન્મત્ત બાલભાવ ચાવતું ભોગ સમર્થ ઘણી, ૩ર-પ્રાસાદાવર્તસક કરાવ્યા, જે અતિ ઉંચા હતા, ચાવતું તેની મધ્ય અનેકશd dભ સંનિવિષ્ટ ભવન હતું સાવત્ ૩ર-ઈભ્ય કન્યા સાથે એક દિવસે પાણિગ્રહણ કરાવ્યું. રૂદાયશ આપ્યા. યાવતુ ઉપરના પ્રાસાદ મૃદંગના ફટ અવાજો સહિત ચાવતું [ભોગ ભોગવો) વિચરે છે.
તે કાળે ભo મહાવીર પધાયાં, પપદા નીકળી, કોમિક રાજ માફક તિરણ રાજ નીકળ્યો, ત્યારે તે , મોટા અવાજથી જમાવી માફક નીકળ્યો. વિશેષ આ મે ચાલતો સાવ4 માતા ભદ્રાને પૂછીને પછી આપ દેવાનુપિય પાસે દીક્ષા લઉં યાવ4 જમાલી માફક પૂછયું, માતા મૂછ પામી, સાવધાન થતા મહાબલ માફક ઉક્તિ-પ્રયુક્તિ થઈ, યાવતું માતા સમજાવવા સમર્થ ન થઈ ત્યારે થાવસ્ત્રાપુની માતા માફક જિતશત્રુને છw-ચામરાદિ માટે પૂછયું, સ્વર્ય જિતરામુએ નિષ્ક્રમણ ઉત્સવ કર્યો, જેમ કૃણે થાવસ્થા મનો કરેલો, યાવતું દીક્ષા લીધી. ઈયસિમિત યાવતુ બ્રહ્મચારી અણગાર થયા.
ત્યારપછી શા અણગાર, જે દિવસે મુંડ થઈ ચાવ4 દીક્ષા લીધી, તે દિવસે જ શ્રમણ ભગવત મહાવીરને વાંદી-નમીને કહ્યું – ભંતે ! આપની અનુજ્ઞા પામી ચાવજીવ નિરંતર છ$, પારણે આયંબિલ તપ વડે આત્માને ભાવતા વિચવા ઈચ્છું છું. છઠ્ઠના પારણે પણ મારે શુદ્ધોદનાદિ આયંબિલ કરવું કહ્યું, અનાર્યાબિલ નહીં. તે પણ સંસૃષ્ટ, અસંસ્કૃષ્ટ નહીં, તે પણ ઉંuિતધર્મવાળું, અનુપ્રિતધર્મવાનું નહીં તે પણ બીજ ઘણાં શ્રમણ, બ્રાહાણ, અતિથિ, કૃપણ, વનીક ન ઈચ્છતા હોય તેવું કહ્યું.
દેવાનુપિયા સુખ ઉપજે તેમ કર, વિલંબ ન કર ત્યારે ધન્ય અણગારે ભમહાવીરની અનુજ્ઞા પામી, હર્ષિત થઈ, * * * છ૪ ત૫ વડે આત્માને ભાવતા વિચારવા લાગ્યા. પછી તે ધન્ય મુનિ પહેલાં છઠ્ઠના પાણે, પહેલી પેરિસીમાં સઝાય કરે છે, ગૌતમસ્વામીવત જ પૂછે છે, યાવત કાર્કદી નગરીમાં આવીને ઉચ્ચનીચ યાવતું સામંબિલ પાવતુ આnહર લીધો.
ત્યારે તે ઘરમુનિને અધત-પવન-પદd-પગૃહિત એષણા વડે ભોજન
૧૧૦
અનુત્તરોપપાતિકદશાંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ મળે તો પાણી નહીં, પાણી મળે તો ભોજન નહીં. ત્યારે તે ધન્યમુનિ અદીન, અવિમના, કનુષ, વિષાદી, અપતિયોગી, યતસ્પટd-ચોગચાઢિામાં યથાવયપ્તિ સમુદાન ગ્રહણ કરીને, કાર્લી નગરીથી નીકળ્યા, ગૌતમસ્વામીવ4 આહાર દેખાયો. પચી ભગવંતની અનુજ્ઞા પામી અમૂર્ષિત રાવતું અનાસકત થઈ, બિલમાં પ્રવેશતા સર્ષની માફક પોતે આહાર કરી, સંચમ-તપથી યાવત્ વિચરે છે.
ભગવંત કોઈ દિવસે કાÉી નગરીના સહમ્રામવન ઉદ્યાનથી નીકળીને બાહ્ય જનપદ વિહારથી વિચરે છે. તે ધન્ય મુનિ ભગવંતના વથારૂપ સ્થવિરો પાસે સામાયિકથી લઈ અગિયાર અંગો ભા, સંયમ-તપથી આત્માને ભાવતા વિચરે છે, પછી ધન્યમુનિ તે ઉદાર તપથી કંદક માફક યાવત થયા.
તે ધન્ય મુનિના પગનું આવા પ્રકારે તપ-પ-લાવણ્ય થયું, જેમ સુકી છાલ, કાષ્ઠ પાદુકા, જૂના જુત્તા હોય, તેવા વન્ય મુનિના પણ સુકા, માંસરહિત, ચામડી-નસોથી યુકત મx હાડકાથી જ પણ છે. તેમ જણાતું હતું, માંસ-લોહીથી નહીં. ઘન્ય મુનિના પગની આંગળી આવી સુંદર હતી - જેમ તુવે-મગ-અડદની કોમળ શીંગને છેદીને તડકો દેવાથી શુક, કરમાયેલી હોય, તેમ ધન્યના પગની આંગળીઓ હતી.
ધરાની જેઘાનું સૌદર્ય આવું હતું. જેમ કાક-કંક કે ટેખિકાવિકની જેવા હોય. ઘરના અનૂ આવા પ્રકારે હતા - કાલિ-મયુર કે ટેલિકાપર્વ હોય ધન્યના સાથળનું સૌદર્ય જેમ શામ, ભોરી, શલ્લકી, શાભલિ વૃક્ષનો છોડવા કે જે કોમળ હોય, તડકો દીધેલ હોય યાવત શુક થયેલ હોય, એવા ઈચના પણ હતા.
ધન્યમુનિનું કેડરૂપ મ આવા સ્વરૂપનું હતું. જેમ ઉંટ- -આદિના પગ હોય ધન્યનું ઉદર પ ભાજન આવું હતું જેમ શુક મસક, ભુંજવાની ઠીભ, કાષ્ઠ કથરોટની જેમ ઉંદર શુક હતું. ધન્યનું પાંસળીરૂષ કટક આવ્યું હતું - જેમ થાક, પાનક, મુંડની શ્રેણિ જેવું હતું. ધન્યની પૃષ્ઠ કરક ક-ગોળવર્તકશ્રેણી જેવું હતું. જ્યની છાતીરૂપ કટક - ચિત્તતૃણની સાદડી, વ્યંજન , તાલવૃત્ત જેવું હતું.
tવન્સની બાહા શમી-વાહા-અગતિની શીંગ જેવી હતી. જ્યના હાથ સુકુ છાણું, વડ x, પલાશ મ જેવા હતા ના હાથની આંગળી વટાણમગ-અડદની શીંગ, જે કોમળ હોય ત્યારે છેદીને તડકો દેવાથી સુકી થયેલી હોય, તેવી હતી. ધન્યની ડોક ઘડકુંડિકા-ઉચ્ચ સ્થાપકની ગીશ જેવી હતી. ધન્યની દાઢીતુંબડા કે હકુવાના ફળ કે આંબાની ગોઠી જેવી હતી જ્યના હોઠ જેમ સુકી જળો, લેખ ગોળી, લાખની ગોળીની જેવા હતા. ધન્યની જીભ વડપલાશ કે શાક બ જેવી હતી. ધન્યનું નાક આમ, ભાઇક, બીજોરુની સુકી પેશી જેવું હતું.
