________________
११२
बहुत भूलें रह गई हैं । उनका निरसन आपने अब अपनी इस पुस्तकमें कर दिया है । और टीका टिप्पणियों तथा आलोचनाओंके द्वारा उनका ऐतिहासिक महत्वभी बहुत बढ़ा दिया है।
विक्रमसंवत् १२८८ के एक शिलालेखमें वस्तुपालकी दानशीलताका वर्णन इसप्रकार किया गया है
मित्वा भानुं भोजराजे प्रयाते __ श्रीमुळेऽपि स्वर्गसाम्राज्यभाजि । एकः सम्प्रत्यर्थिनां वस्तुपाल
स्तिष्ठत्यश्रुस्पन्दनिष्कन्दनाय ॥४॥ पुरा पादेन दैत्यारे वनोपरिवर्तिना
अधुना वस्तुपालस्य हस्तेनाधाकृतो बलिः ॥८॥ अर्थात् भोज परलोक पधारे, मुञ्जनेभी वर्गसाम्राज्य पाया । अब वैसा कोई नहीं रहा । अब तो अर्थिजनोंकी अश्रुधारा पोंछनेके लिये बस अकेला वस्तुपालही है । सतयुगमें विष्णु भगवान्ने अपना पैर ऊपरको बढ़ाकर बलिको पाताल भेज दिया था । इससमय, कलियुगमें, वस्तुपालने अपने हाथसे उस बेचारेको नीचे कर दिया ।
गिरिनारवाले वस्तुपालके इन लेखोंमें गद्यमी है और पद्यभी। रचना सरस और सालङ्कार है । ये लेख वस्तुपाल और तेजपालके बनवाये गिरिनारके जैनमन्दिरोंमें शिलाफलकोंपर खुदे हुये हैं । वस्तुपाल जैन-धर्मका पक्का अनुयायी था। उसने उसके उत्कर्षके लिये असंख्य धनदान किया।
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com