________________
- સંયમ વિના હજી યે ઉદ્ધાર થાય, પણ સમકિત વિના તો ન જ થાય એવું જે શાસ્ત્રવચન છે, તેનો સાર એ છે કે, સમકિતની હાજરીમાં, સૂર્યની હાજરીમાં અંધકાર નથી ટકતો તેમ પાપકરણવૃત્તિનો અંધકાર મડદાળ બની જાય છે.
આ મિથ્યાત્વના વિલય પછી નિત્ય મંગળકારી ધર્મનો સ્થિર પ્રકાશ મનમાં ઉભરાય છે. તનમાં ફેલાય છે. લોહીના કણે કણમાં છવાઈ જાય છે.
પુદ્ગલ સંગે રંગે રાચે, તે જીવ ધર્મરસે નહિ માચે.” એ ઉક્તિ સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ પછી જ ખરેખર સાચી લાગે છે.
વધુ વિનાશી છે, આત્મા અવિનાશી છે. વધુ યાને શરીરને ગમે તેટલું સાચવવા છતાં તે નાશ પામે જ છે એટલે સ્થિરા આદિ દૃષ્ટિમાં વર્તતા આત્માઓ, આત્માને સાચવે છે. આત્મ તત્ત્વમાં રાચે છે, આત્માના ગુણોમાં જીવનને ઢાળે છે.
ઇન્દ્રિયોને અનુકૂળ જીવન તે પશુજીવન. ઇન્દ્રિયોના વિષયોમાં રાચતા સહુ કોઈ-ભલે પછી તે દેવ હોય કે મનુષ્ય પણ તાત્ત્વિક રીતે પશુ સમાન છે.
પણ જે આત્માઓ આ યોગદષ્ટિઓની પ્રાપ્તિ માટે જીવે છે તેઓ એક માત્ર પોતાના જ આત્માના નહિ, પણ બધા જીવોના સહૃદયી મિત્ર તરીકેનો ધર્મ બજાવે છે.
નશામાં ચકચૂર માણસને પોતાની જાતનું પણ ભાન નથી રહેતું, તેમ પ્રવર્તમાન જડવાદની ગાઢ અસરમાં આવેલા જીવો,
૧૯૪.....
................ આઠ દૃષ્ટિની સઝાય
