________________
साहितामत्यस्य श्रुतानुसारेणेत्यर्थकत्वादग्रे एवकारयोजनाच श्रुतानुसारेणैव भाषमाणस्योभयश्रुतमित्यर्थः, इत्थं चाग्रे इतरत्र
बल्कसुम्वमतिज्ञाने भवेच्छ्तानुसारो यदि स्वोत्प्रेक्षामात्रमतितुल्यं भुतं मणेत्तदभणनाच्च न तदनुसारः, तं विना च न त्वदेकजीवितमुभय
अष्टान्तेन मश्रुतमिति भावः॥ ४४ ॥ प्रकारान्तरेण व्याचष्टे
तिश्रुतभेदोश्रुतं मत्युपलब्धार्थ, मतिसङ्गतमेव तत् ॥ तादृशं स्यात् तदान्यत्तु, श्रुतं यदि समं भणेत् ॥४५॥
___पपादनं, बुद्धया मतिलक्षणया, दृष्टा विवक्षिता, येास्तान् भाषमाणस्य, मतिसहितमेव द्रव्यश्रुतं भवेत्, इतरत्र श्रुत
१४ तत्र परविप्रविवक्षितप्रयोगस्थले च मतिसङ्गतं श्रुतं तदा स्यात् यदि श्रुतं मतितुल्यं कथयेत्प्रेक्षावान्, तच्च न कथ्यते श्रुतानुसाराननु
तिपत्तिखसाराभ्यां तद्विशेषप्रतिपादनात, अथ चेतरत्र तत्तदा स्याद् यदि श्रुतं मतिसमकालं भणेत्कश्चित्तदेव च भणितुमशक्यं उपयोग१४ योगपद्यनिषेधात्, एवञ्च श्रुतोपयोगकाले मत्युपयोगाभावादेव न मतिसहितश्रुतमित्यर्थः, अथवेतरत्र मतिसङ्गतं श्रुतं तदा स्याद्
यदि मत्या सह श्रुतं भणन्मत्युपयोगेन शब्दमुच्चरेदि त्यर्थः ॥ ४५ ॥ तदेवं सप्रसङ्गं पूर्वगतगाथाद्वयव्याख्यानेन समर्थित इन्द्रियभेदान्मतिश्रुतयोर्मेदः, अथ वल्कसुम्बोदाहरणात मभिघित्सुः प्रथमं परेषां तदुदाहरणोपन्यासविधि निराकुरुते
केचिदाहुवल्कसमां, मति, सुम्बसमं श्रुतं ॥ तदयुक्तं तथाऽभेदे, श्रुतोच्छेदादिदूषणात् ॥४६॥
केचिद् वदन्ति वल्कसदृशी मतिरेव सुम्बसदृशशब्दसन्दर्भकाले श्रुतत्वमास्कन्दति, तथा च श्रुतपदं कर्मव्युत्पच्या शब्दार्थकमिति, तदसत्, मत्युत्तरं शब्दमात्रस्य भावेऽपि भावश्रुतस्याभावाच्छब्दसन्निधिमात्रेण मतेः श्रुतत्वोपगमेऽतिप्रसङ्गात्साकर्यप्रसङ्गानिर्विशेषभावे विशेषाभिधायकश्रुताप्रामाण्यप्रसङ्गाच्च । आह च-"अन्ने मन्नति मई, वाय(वग्ग)समा सुंबसरिसयं सुत्तं ॥
ण्डनम् ॥
coommonsoonnnnnnn
PRASTAR
