________________
आवश्यक- भा. सावजजोगविरओ तिगुत्तो छसु संजओ । उवउत्तो जयमाणो आया सामाइयं होइ ।।१४९।। नियुक्तिः
स्पष्टा । यदुक्तं 'तं खलु पञ्चक्खाणं आवाए सव्वदव्वाणंति' तद्विवेकमाह - श्रीतिलकाचार्यलघुवृत्तिः
पढमंमि सबजीवा बीए चरमे य सव्वदब्वाइं । सेसा महब्बया खलु तदिक्कदेसेण दव्वाणं ।।७९१।। ४२४ प्रथमे महाव्रते सर्वजीवाः, स्थूलाः सूक्ष्माः रक्ष्यत्वेन विषयः । द्वितीये चरमे च सर्वद्रव्याणि विषयः । द्वितीयव्रतेन सर्वद्रव्येषु मृषाविरतिः आ.नि.
सा.नि. * कार्या । चरमेण पञ्चमेन सर्वद्रव्येषु परिग्रहबुद्धिस्त्याज्या । शेषाणि महाव्रतानि 'खलु' निश्चये तदेकदेशेनैव तेषां द्रव्याणामेकदेशेनैव * भवन्ति । एकदेशविषयाण्येवेत्यर्थः । तत्र तृतीयं ग्राह्यधार्यद्रव्यादत्तत्यागरूपम् । चतुर्थं रूपरूपसहगतद्रव्याब्रह्मनिवृत्तिरूपम् । षष्ठं च *
अनुमतद्वारम्
'किं' द्वारम् । रात्रिभोजनत्यागरूपमिति जीवः सामायिकमित्युक्तम् ।।७९१।। स द्रव्यार्थिकपर्यायार्थिकनयाभ्यां चिन्त्यते -
गाथा* जीवो गुणपडिवत्रो नयस्स दव्वट्ठियस्स सामाइयं । सो चेव पज्जवनयट्ठियस्स जीवस्स एस गुणो ।।७९२।।
७९१-७९२ द्रव्यार्थिकनयस्य तत्त्वत आत्मैव सामायिकं 'गुणप्रतिपन्नः' गुणैः सम्यक्त्वसामायिकादिभिः 'प्रतिपन्न' आश्रितः, परं गुणा औपचारिका * भा.गाथा १४९ *एव आत्मानं विना अनवगम्यमानत्वेनाऽसत्त्वात् तत्प्रतिपत्तिरपि चित्रे निम्नोन्नतप्रतिपत्तिवत् भ्रान्तैव, तन्न ते सामायिकम् । पर्यायार्थिकनयस्य ४२४
१. 'चरमेन' छ ख ल ल प प ।