Raipaseniya Suttam

SR No.: 600148
Original Sutra Author: N/A
Author: Bechardas Doshi
Publisher: Gurjar Granthratna Karyalay
Publication Year: 1938
Total Pages: 536
Language: Sanskrit
Classification: Manuscript & agam_rajprashniya
File Size: 11 MB

Page 390

रायपसेणइय सुत्तनो
सार
॥२॥
Jain Education
ए आमलकप्पा नगरीमां धन अने धान्य वगेरेनी विभूति परिपूर्ण हती, मूळथी वसवाट करीने रहेनारा अने बहारथी आवीने वसेला पवा बन्ने जातना लोको त्यां प्रमोदथी रहेता हता, नगरीनी चारे बाजु दूर दूर सुधीनी सीमाडानी भॉय' प्राज्ञ लोकोप संस्कारेली-केळवेली हती, ए भोंय उपर सेंकडो अने हजारो हळो फरतां रहेतां हतां, शेरडी, जब अने शाळनुं वावेतर थतुं हतुं तथा ए भयने पाणीनी नीको द्वारा पाणी पावामां आवतुं हतुं.
ज्यांना कूड़ा ने सांढो एक गामथी बीजे गाम जइ शके पवां पासेपासेनां घणां गामो प नगरीनी आसपास हतां, अनेक ५ ‘रायपसेणइय' नुं संस्कृत रूप श्रीमलयगिरि 'राजप्रश्नीय' जणावे छे त्यारे तेमनाथी प्राचीन आचार्य सिद्धसेने (तत्त्वार्थ- टीकाकार) आसूत्रनुं संस्कृत नाम 'राजप्रसेनकीय' नोवेलुं छे अने वादिदेवसूरिना गुरु श्रीमुनिचन्द्रसूरिए देवेंद्रनर केन्द्रप्रकरणमा 'राजप्रसेनजित्' जणावेलुं छे.
आ बधामा कोण कई रीते खरुं छे ए एक शोधनो विषय छे, परन्तु आवो व्यर्थ विवाद न ऊठे माटे ज मूळ नामोनी प्रथा साचवी राखी जरुरी छे.
२ आपणो देश खेतीप्रधान छे, खेती अने पशुओ ज आपणी अहिंसक संस्कृतिनुं प्रधान धन छे. प्राचीन समयमा जेम बीजा बीजा १० विषयोनां शास्त्रो हतां ते कृषिविद्याने लगतां पण हतां एमां खेतीनी साधे सीधो सम्बन्ध धरावनारा- भूमिपरीक्षा, भूमिने केळववानी पद्धति, पाणीकळानी विद्या, बोजरक्षणविधि, वृक्षोना रोगो अने तेनां औषधो वगेरे - अनेकविषयोनी स्फुट चर्चा रहेती. माटे ज मूळ सूत्रकार जगावे छे के 'प्राज्ञलोको भूमिने संस्कारता - केळवता' आजनो खेडूत मूढ गणाय छे तेम ते समयनो खेडूत मूढ नहि पण 'प्राज्ञ' लेखातो, ए ज, मूळ सूत्रनो उक्त उल्लेख सूचवे छे.
७३ व्याकरणमहाभाष्यमा गामडाओनी परस्परनी निकटताने सूचववा प्रामोना विशेषणरूपे 'कुक्कुट संपात्याः प्रामाः ' उदाहरण मूकेलुं छे. उपर्युक्त १५ वर्णन उपरथी चोक्कस जणाय छे के ते बखतनां गामो खरेखर कुक्कुटसंपात्य ज हतो. 'कुक्कुटसंपात्य' एटले 'कूकडो पहची शके तेवुं गाम;'
helibrary.org