________________
मृगापुत्री
या०१९
उत्तराध्य.
|मरणग्रस्ते' पार्द्धक्यमृत्युक्रोडीकृते, अनेन मानुषत्वासारत्वमेव भावितं, क्षणमपि 'न रमे' नाभिरतिं लभेऽहमिति ।
द इत्थं मनुष्यभवस्थानुभूयमानत्वेन निर्वेदहेतुत्वमभिधाय सम्प्रति चतुर्गतिकस्यापि संसारस्य तदाह-'जम्म'मित्यादिना, बृहद्वृत्तिः
अत्र च अहो इति सम्बोधने 'दुक्खो हुत्ति दुःखहेतुरेव संसारो जन्मादिनिबन्धनत्वात्तस्य 'यत्र' यस्मिन् गतिचतु॥४५४॥
ष्टयात्मके संसारे 'क्लिश्यन्ति' बाधामनुभवन्ति, जन्मादिदुःखैरेवेति गम्यते, 'जन्तवः' प्राणिनः, इह च दुःखानुभवाधारत्वेन संसारस्य दुःखहेतुत्वमिति भावः। तथा 'खेत्त'मित्यादिनेष्टवियोगोऽशरणत्वं च संसारान्निर्वेदहेतुरुक्तः, तथा किम्पाको-वृक्षविशेषस्तस्य फलान्यतीव सुखादानि, अनेन चोपसंहारसूत्रेणोदाहरणान्तरद्वारेण भोगदुरन्ततैव निर्वदहेतुरुक्ता इति सूत्रचतुष्टयावयवार्थः॥ इत्थं निर्वेदहेतुमभिधाय दृष्टान्तद्वयोपन्यासतः खाभिप्रायमेव प्रकटयितुमाह
अडाणं जो महंतं तु, अपाहेजो पवजई । गच्छंतो से दुही होइ, छुहातण्हाइपीडिओ ॥१८॥ एवं धम्म अकाऊणं, जो गच्छइ परं भवं गच्छंतो से दुही होई, वाहिरोगेहिं पीडिओ॥ १९॥ अद्धाणं जो महंतं तु, सपाहेजो पवजई। गच्छंतो से सुही होइ, छुहातहाविवजिओ॥२०॥ एवं धम्मपि काऊणं, जो गच्छइ परं भवं । गच्छंते से सुही होइ, अप्पकम्मे अवेयणे ॥ २१॥ जहा गेहे पलितंमि, तस्स गेहस्स जो पह । सारभंडाणि नीणेइ, असारं अवउज्झइ ॥ २२॥ एवं लोए पलित्तंमि, जराए मरणेण य । अप्पाणं तारइस्सामि, तुन्भेहिं अणुमन्निओ॥२३॥
॥४५४॥
Jain Education Intenational
For Privale & Personal Use Only