________________
उपदेश
सप्ततिका
श्रावां कृतार्थों तव दर्शनेन, स्याफा किमन्येन विमर्शनेन । नमोऽस्तु तुन्य मुनिपुंगवाय, श्रेयःपुरीमार्गशुलाध्वगाय॥१॥ संसारकाराक्ष्यकारकाय, स्वच क्रिसमीत्यजनोत्सुकाय । विनिर्मितस्वात्महितव्रताय, स्वस्त्यस्तु तुज्यं मुनिशेखराय॥१५॥ एकत्र संस्थायिसुपर्वचक्रे, यस्य स्तुतिस्ते हरिणापि चक्रे । तथापि धत्से न मनाक प्रकर्ष, धत्से मदाषौ पविवत्त्वमर्षम् ॥१६॥ खब्धिष्वनेकास्वपि संगतासु, कर्ता चिकित्सां न हि रुग्खतासुायोगी त्वमेवासि मनीषिमान्यस्त्वया सदृदो मुनिरस्ति नान्यः१५७ समग्रवैराग्यनिधे महर्षे, कुरु प्रसादं विदिताऽत्र वर्षे । अज्ञानतो यत्तु तवापराम, क्षमस्व सर्वं तदयो विराधम् ॥ १०॥ एवं महर्षेः स्तवनं सृजन्ती, पुनः पुनः पादयुगं नमन्तौ । प्रमोदरोमाश्चितगात्रयष्टी, स्वर्गे सुरौ जग्मतुरादृष्टी॥१एए॥ धौरेयवधर्मधुरां दधानः, सनत्कुमारपिरपि प्रधानः। महर्डिकोनत्रिदशः स नाके, सनत्कुमारे शुलपुण्यपाके ॥२०॥ इत्थं समाख्यातमदः पवित्रं,सनत्कुमाराख्यमुनेश्चरित्रम् । आकर्षनीय कविनिःश्रवोजिः,सुचार्वनुप्राससमूहशोनि॥२०१॥||
॥इति श्रीसनत्कुमारचरित्रम् ॥ अथ विरकचित्तः सत्त्वः सदा सुखी तदन्यस्तु महापुःखीत्येतपरि पूर्वकाव्यार्थसम्बममेव षष्ठं काव्यमाह, तद्यथा
विरत्तचित्तस्स सया वि सुख, रागाणुरत्तस्स अश्व पुस्क।
एवं मुणित्ता परमं हि तत्तं, नीरागमगंमि धरेद चित्रं ॥६॥ | व्याख्या-विरक्तचित्तस्य वैराग्यापनात्मनः सदापि निरन्तरमेव सुखमस्ति । अथ रागानुरक्तस्य रक्तात्मनोऽतीव प्रकामं :खमास्ते । एवं परमं तत्त्वं मुणित्वा ज्ञात्वा हिनिश्चितं नीरागमार्गे निःसङ्गाध्वनि चित्तं धरत निवेशयध्वमिति काव्यार्थः॥
62
॥३१॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org