Page Text
________________
उपोद्धाते
ACTRONACA%
इति.स चासौ ज्ञानं चमनःपर्यवज्ञानं मनःपर्ययज्ञानं वा, अपरे-'मणपजयनाण'मिति पाठेऽपि मनःपर्यायज्ञानमिति शब्दसं-14 अन्येपां स्कारमाचक्षते. तत्रैवं व्युत्पत्तिः-मनांसि-मनोद्रव्याणि पर्येति-सवात्मना परिच्छिनत्ति मनःपर्यायं, 'कर्मणोऽणि त्यण, प्रत्यक्षता मनःपर्यायं च तज्ज्ञानं च मनःपर्यायज्ञानं, यदिवा मनसः पर्यायाः मनःपर्यायाः, पर्याया भेदा धर्मा वाद्यवस्त्वालोचना प्रकारा इत्यर्थः तेषु तेपांवा सम्बन्धि ज्ञानं मनःपर्यायज्ञानं, इदं चार्द्धतृतीयद्वीपसमुद्रान्तत्र्तिसंज्ञिमनोगतद्रव्यालम्बनमेव । तथाशब्दोऽवधिज्ञानेन सहास्य छद्मस्थत्वादिभिः सारूप्यप्रदर्शनार्थः, तथाहि-यथाऽवधिज्ञानं छद्मस्थस्य भवति तथा मनःपर्यवज्ञानमपीति छद्मस्थसाधर्म्य, यथा वाऽवधिज्ञानं रूपिद्रव्यविषयं तथा मनःपर्यवज्ञानमपि, तस्य मनःपुद्गलालम्बनत्वादिति विषयसाधर्म्य, तथा यथाऽवधिज्ञानं क्षायोपशमिकभावे वर्तते तथा मनःपर्यायज्ञानमपीति भावसाधर्म्य, यथा चावधिज्ञानं प्रत्यक्षं तथा मनःपर्यायमपि, तथाहि-अक्षोभण्यते जीवः एतच्च प्रागेवोपपादितं, अक्षं-जीवं प्रति साक्षादुर्चते यत् ज्ञानं तत्प्रत्यक्ष-इन्द्रियमनोनिरपेक्षमात्मनः साक्षात्प्रवृत्तिमत्प्रत्यक्षमित्यर्थः, तच्चावध्यादि त्रिभेदं उक्तंच-"अक्खो भन्नइ जीवो वावणभोयणगुणन्नितो जेणं । तं पइ वट्टइ नाणं जं पच्चक्खं तयं तिविहं॥१॥"(भा.८९ अक्खो अस्थ.) इति प्रत्यक्षसाधय । तथा केवलमेकमसहायं मत्यादिज्ञाननिरपेक्षत्वात् ,मत्यादिज्ञाननिरपेक्षता च केवलज्ञानप्रादुर्भाव मत्यादीनामसम्भवात् ,ननु कथमसम्भवो यावता मतिज्ञानादीनि स्वस्वावरणक्षयोपशमेऽपि प्रादुःष्यन्ति ततो निर्मूलस्वस्वावरणवि
1 ॥१६॥ लये तानि सुतरां भविष्यन्ति चारित्रपरिणामवत्, उक्तं च-"आवरणदेसविगमे जाई विजंति मइसुयाईणि । आवरणसहविगमे.कह वाइँ न होति जीवस्स॥१॥" उच्यते-इह यथा. जात्यस्य मरकतादिमणेर्मलोपदिग्धस्य यावन्नाद्यापि
Jain Educatonin
For Private & Personal Use Only
P
w
.jainelibrary.org
| SR No. | 600043 |
| Book Title | Avashyakasutram Part_1 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami, Malaygiri |
| Author | |
| Publisher | Jinshasan Aradhana Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 618 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Manuscript & agam_aavashyak |
| File Size | 14 MB |