________________
उपोद्घातनिर्युतिः
॥ ९२ ॥
Jain Education Interna
माणेण सुइरं निज्झाइयं, चिंतियं च रण्णा-इह तलागं सोहणं हवइत्ति, न उण बुतं, अमचेण य इंगियागारकुसलेण रायाणमणापुच्छिय महासरवरं खणावियं, से पालिए आरामा पचुरा कया, तेणं कालेणं तेणं समएणं रन्ना पुणरवि अस्सवाहणियाए गच्छंतेणं दिडं, भणियं चऽणेण-केणेयं खणावियं ?, अमच्चेण भणियं सामि ! तुब्भेहिं चैव, राइणा भणियं -कहं ?, अमचेण भणियं - अवलोयणाए कहिए परितुट्टेण रण्णा पसाओ कतो, एसोऽवि अपसत्थो भावोवकमो, उक्तोऽप्रशस्तो भावोपक्रमः । इदानीं प्रशस्त उच्यते -तत्र श्रुतादिनिमित्तमाचार्य भावोपक्रमः प्रशस्तः, आह- ननु व्याख्याङ्गप्रतिपादनाधिकारे गुरुभावोपक्रमाभिधानमनर्थकं, तदसम्यक्, तस्यापि व्याख्याङ्गत्वात्, गुर्वधीना हि शास्त्रारम्भास्ततः | अवश्यं कर्त्तव्यो गुरुभावोपक्रमः, उक्तं च- "गुर्व्वायत्ता यस्माच्छास्त्रारम्भा भवन्ति सर्वेऽपि । तस्माद् गुर्वाराधनपरेण हितकाङ्क्षिणा भाव्यम् ॥ १ ॥ ( प्रश. ६९ ) तथा भाष्यकारेणाप्यभाषि – “गुरुचित्तायत्ताइं वक्खाणंगाईं जेण सवाईं। तो जेण सुप्पसन्न होइ तयं तं तहा कज्जं ॥१॥ जो जेण पगारेणं तूसइ करणविणयाणुवित्तीहिं । आराहणाऍ मग्गो सोच्चिय अवाहतो तस्स ॥ २ ॥ आगारिंगियकुसलं जइ सेयं वायसं वए पुजा । तहविय सिं नवि कूडे विरहंमि य कारणं पुच्छे ॥ ३ ॥ निवपुच्छिएणगुरुणा भणितो गंगा कतोमुही वहइ १। संपाइयवं सीसो जह तह सवत्थ कायवं ॥ ४ ॥ ( वि. ९३१-४ ) | एताश्चतस्रोऽपि भाष्यगाथाः सुगमाः, नवरं चरमगाथाया भावार्थः कथानकादवसेयः, तच्चेदम्-कन्यकुने पुरे केनचिद्राज्ञा सूरिणा सह गोष्ठीप्रबन्धे प्रोतं - राजपुत्रा विनीताः, सूरिणाऽभिहितं - साधवः, ततो विवादे सूरिणा प्रोक्तं- युष्मदीयः सर्वोत्कृष्टगुणो विनेयो राजपुत्रः परीक्ष्यतामस्मदीयस्त्वविनीतो भवतां यः प्रतिभासते स एव साधुरिति, ततोऽभ्युपगतं राज्ञा,
For Private & Personal Use Only
भावोपक्रमः
॥ ९२ ॥
ww.jainelibrary.org
