________________
श्रीकल्प
कल्प
मञ्जरी
॥३२५॥
टीका
नागसङ्गतः खेचरीणामपि मनोऽमन्दमानन्दयति। एकातपत्रायमाणाऽऽर्हतधर्मे तत्र नगरे हस्थिता बालिकाः क्रीडाशकशिशुनपि महामहिमश्रीमदर्हत्स्तुति शिक्षयन्ति । मध्याह्नेऽम्बरमणिरम्बराङ्गणे तन्नगरसुषमा दिदृक्षरिव विश्राम्यति। अवनिभुजो भवनोपरितनध्वजोऽमरावती तिरस्करोतीव। मधुमज्जितमाध्वीकमधुरस्वरैयन्त्यो नगरसीमन्तिन्यः किन्नरीरप्यधरीकुर्वन्ति ॥ मू० २॥
टीका-'तत्थ णगरी' इत्यादि । तत्र तस्मिन् पूर्वाभिधाने देशे नगरीगरीयसी-सकलनगरीषु श्रेष्ठा लक्ष्मीलीलालयायमाना लक्ष्मीक्रीडागृहसदृशी क्षत्रियकुण्डग्रामनाम्नी नगरी प्रतिभासते परिशोभते, तत्रोत्प्रेक्षाहुए धूप से सुगंधित पवन विद्याधरवधुओं के शरीर को स्पर्श करता हुआ उन विद्याधरियों के मनको अतीव आहाद पहुँचाता था। उस नगरी में जैन धर्म एकच्छत्र था, अर्थात् सब लोग जैन धर्म का ही पालन करते थे, अत एव वहाँ के महलों में स्थित बालिकाएँ क्रीडा करने के लिए पाले हुए तोतों के बच्चों को भी महामहिम श्री अर्हन्त भगवान की स्तुतिया सिखाया करती थीं। उस नगरी के सौन्दर्य को देखने के लिए सूर्य मध्याह्न में ठहर-सा जाता था। वहाँ के राजा के महल पर फहराने वाली ध्वजा अमरावती को भी तिरस्कृत करती थी और मधुमय द्राक्षा के समान मधुरस्वरों से गाती हुई नागरिक महिलाएँ किन्नरियों को भी मात करती थीं। ॥सू०२॥
टीका का अर्थ- 'तत्थ' इत्यादि । उस पूर्व नामक देश में, सब नगरियों में श्रेष्ठ, लक्ष्मी के क्रीडागृह के समान अर्थात् सम्पत्ति की प्रचुरतावाली, क्षत्रियकुंडग्राम नाम की नगरी सुशोभित थी। उस પત્નીઓના શરીરને સ્પર્શ કરતે અને તેમના મનને અત્યંત આનંદ આપતે હતે. તે નગરીમાં જૈનધર્મ એકછત્ર હતો એટલે કે બધા લોકે જૈન ધર્મ જ પાળતાં હતાં. તેથી ત્યાંના મહેલમાં રહેતી બાળાઓ ક્રીડા કરવાને માટે પાળેલાં પોપટના બચ્ચાંઓને પણ મહામહિમ શ્રી અહંન્ત ભગવાનની સ્તુતિઓ શીખવાડ્યા કરતી હતી. તે નગરીની શોભા જેવાને માટે મધ્યાહ્નકાળે સૂર્ય જાણે કે થંભી જતું હતું. ત્યાંના રાજાના મહેલ પર ફરકતી ધજા અમરાવતીને પણ તિરસ્કૃત કરતી હતી અને મધુમય તથા દ્રાક્ષના જેવાં મીઠાં સ્વરાથી ગાતી નાગરિક સ્ત્રીઓ કિન્નરીઓને પણ મહાત કરતી હતી. એ સૂ૦ ૨ |
नम:-'तत्थ पत्या. ते पूनाभना शिम मधीनगरीयोभा , सभीना पीट સંપત્તિની પુષ્કળતાવાળી, ક્ષત્રિયકુંડગ્રામ નામની નગરી સુશોભિત હતી. તે નગરી વિષે કલ્પના કરે છે–સંપૂર્ણ શિલ્પકળા છે
क्षत्रियकुण्डग्राम वर्णनम्
॥३२५॥
Jain Education Innenal
For Private & Personal Use Only
Follyw.jainelibrary.org