Page Text
________________
श्रीकल्प
सूत्र ॥३२४॥
कल्पमञ्जरी
टीका
SERIES
सुरैः स्वचातुरीचुचुत्वं पर्यवसाययितुं कल्पितेव प्रतिभासते । तत्र निकेतनेषु काञ्चनकेतुकुम्भकिरणाः प्रादृषेण्यकादम्बिनीसौदामनीविभ्रमं कलयन्ति । तमस्विन्यां तरलतरतरुणकिरणो रोहिणीरमणश्चन्द्रकान्तमणिगणशकलकल्पितवासमासादसंक्रान्तः कस्तूरीपूरपूरितनिरावरणराजतभाजनविभ्रमं भजति । काञ्चनखण्डरचितः सुन्दराऽऽकारः पाकारः स्वकीयानल्पशिल्पकलाकौशलदिदर्षयिषया देवशिल्पिकल्पित इव भाति । उभयतः प्रतिबिम्बितरत्नसोपानमयूखैः तडागादिसलिलं निबद्धसेतु इवाऽऽभाति । निशि दिवा च पाकारो राजत-काश्चनैः कपिशीपकैः शशिभानुभासुरप्रतिबिम्बैः सुमेरुरिव राजते। वाससदने अनलनिहितधूपगन्धाधिवासितः पवनः खेचराङ्गसुरोंने अपनी चतुराई बतलाने के लिए रची हो। वहाँ के मकानों पर जो स्वर्णमय ध्वजाएँ थीं वे वर्षाकालीन मेघों के समूह में विद्युत् का भ्रम उत्पन्न करती थीं। रात्रि में खूब जगमगातो किरणोंवाला चन्द्रमा, चन्द्रकान्त मणियों के खण्डों से निर्मित महलों पर प्रतिविम्बित होकर कस्तूरी से परिपूर्ण निरावरणजो ढंका न हो ऐसे-चांदी के पात्र के समान प्रतीत होता था। (नगरी को चारों और से घेरा हुआ) कोट ऐसा लगता था जैसे किसी देव-कारीगरने अपने महान् शिल्पकलाकौशल को प्रदर्शित करने के लिए रचा हो। दोनों किनारों पर प्रतिबिंबित होनेवाली रत्नमयी सीढ़ियों की किरणों से वहा के तालाब आदि का जल, ऐसा प्रतिभासित होता था मानो जल पर पुल का निर्माण किया गया है। उस नगरी के कोट के चांदीसोने के कंगूरों पर रात्रि में चन्द्रमा की और दिन में सूर्यकी किरणें पड़ती थीं, अत एव वह कोट सुमेरु के समान शोभायमान होता था। वहां के निवासस्थानों को सुगन्धित बनाने के लिये वहां अग्नि में प्रक्षेप किये હોય એવી તે નગરી દેખાતી હતી. ત્યાંના મકાને પર જે કનકમય ધજાઓ હતી તે વર્ષાકાળના મેઘના સમૂહમાં વિજળીને ભ્રમ ઉત્પન્ન કરતી હતી. રાત્રે ખૂબ ઝગમગતા કિરણવાળા ચન્દ્રમા, ચન્દ્રકાન્ત મણિઓના ખંડોથી રચેલા મહેલ પર પ્રતિબિંબિત થઈને કસ્તુરીથી પરિપૂર્ણ નિરાવરણ (ઢાંકયા વિનાના) ચાંદીના પાત્રના જેવું લાગતું હતું. નગરીને ચારે તરફથી ઘેરી લેતે કોટ એ લાગતું કે જાણે કોઈ દેવ–કારીગરે પિતાના મહાન શિલ્પકળાના કૌશલ્પને પ્રગટ કરવા માટે જ રો હોય. બન્ને કિનારા પર પ્રતિબિંબિત થતી રત્નવાળી સીડીએનાં કિરણે વડે ત્યાંના તળાવ આદિનું પાણી એવું લાગતું કે જાણે કે પાણી ઉપર પુલ જ હોય. એ નગરીના કેટના ચાંદી, સેનાના કાંગરાં ઉપર રાત્રે ચન્દ્રમાનાં અને દિવસે સૂર્યનાં કિરણો પડતાં હતાં તેથી તે કોટ સુમેરુના જે શોભાયમાન થત હતું, ત્યાંના નિવાસસ્થાનેને સુગંધિત બનાવવાને માટે ત્યાં અગ્નિમાં નાખેલા ૧પ વડે સુગંધિત પવન વિદ્યાશેની
क्षत्रियकुण्ड.
ग्रामवर्णनम्
॥३२४॥
Jain Education Ind nal
SEENw.jainelibrary.org
| SR No. | 600023 |
| Book Title | Kalpasutram Part_1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti Rajkot |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 594 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Manuscript & agam_kalpsutra |
| File Size | 21 MB |