________________
श्री कल्पमुत्रे ॥३१०॥
मण्डितमौलिः कुण्डलालङ्कृतकर्णः परिहितदिव्यवस्त्रः सितमेचे विद्युदिव विद्योतमानो निश्चलमत्स्य युगलम लोचनयुगलं धरमाणो विंशतिसागरोपमस्थितिकमहर्द्धिकदेवतया उपपन्नः । तदुत्पत्तिसमये कल्पवृक्षेभ्यः पुष्पाण्यवर्षन् । दुन्दुभय हताः । लघुजलबिन्दून् प्रक्षिपन् नन्दनवन जानां प्रसूनानां परागमाक्षिपन् शीतलमन्द सुगन्धिपवनोऽवहत् । तत्र खलु स यदा स्वकोपरिस्थितं देवदूष्यम् अपनीय उपविशति, तदा सोऽकस्मादुपनीतं विमानं देवगणं च निरीक्ष्य विस्मितो वितर्कजाले पतितश्चिन्तयति - इदं सर्व मया केन तपः संयमादिधर्मेण लब्धं प्राप्तम् अभिसमन्वागतम् । ततोऽवधिं प्रयुङ्क्ते । अवधि प्रयुञ्जानः स्वपूर्ववृत्तान्तं स्मरति । तेन स मनस्येवं चिन्तयति - अहो !
मंडा । न कुंडलों से अलंकृत थे । उनके वक्षःस्थल पर लम्बा हार सुशोभित था । कंठदेश मोतियों की मालाओं से व्याप्त था। दिव्य वस्त्र उन्होंने धारण किये थे। वह ऐसा चमक रहा था जैसे वे मेघों में बिजली चमकती हो। उनके दोनों नयन निश्चल ( स्थिर) मत्स्य - युगल के समान थे, ( क्यों कि देवों के पलक नहीं गिरते ) उनकी बीस सागरोपम की स्थिति थी ।
उन देव की उत्पत्ति के समय कल्पवृक्षों से फूलों की वर्षा हुई। देवदुंदुभियोका घोष हुआ । बारीक-बारीक जलबिन्दुओं की वर्षा करता हुआ तथा नन्दन - कानन के फूलों के परागको उडाता हुआ शीतल मन्द और सुगंधित पवन बहने लगा । वह देव जब अपने ऊपर के देवदूष्य (वस्त्र) को हटाकर बैठे तो अकस्मात् अपने समीप स्थित विमानों और देव - वृन्दको देखकर चकित हो गये । तर्क-वितर्क में पडे हुए वह सोचने लगे-यह सब मुझे किस तप-संयम आदि रूप धर्म के प्रभाव से हुआ है, प्राप्त हुआ है और मेरे उपभोगयोग्य हुआ है ? तब उन्होंने अपने अवधिज्ञान का उपयोग लगाया। अवधिज्ञान
કાન કુંડળાથી શાલતાં હતાં. તેમના વક્ષસ્થળ પર લાંબે હાર શાભતા હતા, કઠપ્રદેશ મેતીની માળાએથી વ્યાપ્ત હતા. તેમણે દિવ્ય વસ્ત્ર ધારણ કર્યાં હતાં. તે શ્વેત વાદળામાં ચમકતી વિજળી જેમ ચમક્તાં હતાં. તેમની બન્ને આંખે। નિશ્ચલ, (સ્થિર) મત્સ્ય-યુગલના જેવી હતી. (કારણ કે દેવોની પલકે પડતી નથી) તેમની વીસ સાગરાપમની સ્થિતિ હતી, એ દેવની ઉત્પત્તિના વખતે કલ્પવૃક્ષેા ઉપરથી ફૂલાની વૃષ્ટિ થઈ, દેવ-દુદુભિએના અવાજ થયા. ઝીણાં ઝીણાં જળબિન્દુએની વર્ષા કરતા તથા નન્દન વનના ફૂલોના પરાગને ઉડાડતા શીતળ, મંદ અને સુગં ધિત પવન વાવા લાગ્યા. તે દેવ જ્યારે પેાતાની ઉપરના દેવદૃષ્ય (વસ્ત્ર) ને ખસેડીને બેઠાં ત્યારે અકસ્માત્ પેાતાના પાસે રહેલાં વિમાનેા અને દેવ-વૃન્દને જોઇને આશ્ચય ચકિત થયાં. તર્ક-વિતર્કમાં પડેલાં એવા તે વિચાર કરવા Jain Education in bonal साज्यां मा अधु भने या तप-संयम आदि ३५ धर्ममा प्रभावथी भज्यु छे, प्राप्त थयुं छे भने भारी साभे
कल्प
मञ्जरी
टीका
महावीरस्य
प्राणत
कल्पिकदेवनामकः षडविंशतितमो भवः ।
॥३१०॥
w.jainelibrary.org