________________
र चारे, अष्टविधे दर्शनाचारे, अष्टविधे चारित्राचारे, द्वादशविधे तपआचारे च यथाशक्तिपराक्रमणं, तस्य
अतिचारस्तम् । धनधान्यहिरण्यसुवर्णवास्तुप्रभृतीनाम्-तत्र-धनम् गुड-खण्ड-शर्करादिकम् , धान्यम्=यवाः,गोधूमाः, બીરજુसूत्रे
तथा (४) बाह्याभ्यन्तर भेद से अनशन आदि बारह प्रकार के तपमें जो अतिचार लगे हों उन सब को I/૧૪
वोसराता हूँ। (५) बाह्य और आभ्यन्तर सामर्थ्य का गोपन न करते हुए आठ प्रकार के ज्ञानाचार में, आठ प्रकार के दर्शनाचार में, आठ प्रकार के चारित्राचार में और बारह प्रकार के तप-प्राचार में शक्ति के अनुसार पराक्रम करना वीर्याचार है। इस वीर्याचार के अतिचार की निन्दा करता हूँ।
(६) लोभ या मोहसे मैंने सूक्ष्म या बादर प्राणियों की जो विराधना की हो, उसका मैं मन, वचन और काय से परित्याग करता हूँ। (७) यदि मैंने हास, भय, क्रोध और लोभ आदि के कारण से कोई भी मृषाभाषण किया हो तो
महावीरस्य તર સામને નહિ છુપાવતાં આઠ પ્રકારના જ્ઞાનાચારમાં, આઠ પ્રકારના દર્શનાચારમાં, આઠ પ્રકારના ચારિત્રાચારમાં
नन्दनामक અને બાર પ્રકારના તપાચારમાં શક્તિ અનુસાર પરાક્રમ કરવો તે વીર્યાચાર છે. આ વીર્વાચારના અતિચારાની
पञ्चविंशति
मा तमो भवः। (૬) છક્કાયપણે મેં છકાય જીવની વિરાધના કરી, પૃથ્વીકાય, અપકાય, તેઉકાય, વાયુકાય, વનસ્પતિકાય, વેન્દ્રિય, તેન્દ્રિય, ચૌરન્દ્રિય, પંચેન્દ્રિય, સંજ્ઞી. અસંસી, ગર્ભ જ, ચૌદ પ્રકારે સંમૂછિમ આદિ, ત્રણ સ્થાવર જીની વિરાધના કરી, કરાવી, અનુમોદી, મન-વચન-અને કાયાએ કરી, ઉઠતાં, બેસતાં, સુતાં, હાલતાં, ચાલતાં, વસ્ત્રઉપકરણે ઉઠાવતાં, મૂકતાં, લેતાં, દેતાં, વર્તતા, વર્તાવતાં, અપડિલેહણા-પડિલેહણા સંબંધી, અપ્રમાજના–દુધપ્રમા: જેના સંબંધી, અને આહાર વિહાર આદિ નાના પ્રકારના ઘણા કર્તમાં, સંખ્યાતા અસંખ્યાતા અને નિદ આશ્રયી અનંતા જેના જેટલા પ્રાણુ લૂટયા, તે સર્વે ને હું અપરાધી છું. નિશ્ચયે કરી બદલાને દેણદાર છું. સર્વ જીવ મને માફ કરે. મારી લચૂક, અવગુણ, અપરાધ સર્વે માફ કરે. દેવસીય, રાઈય, પાક્ષિક, ચૌમાસા અને સાંવત્સરિક સંબંધી વારંવાર મિચ્છા મિ દુક્કડું, વારંવાર ક્ષમાવું છું. તમે સર્વે ખમજે, તે દિવસ મારો ધન્ય ||૨૬૪
હશે કે જે દિવસે હું છએ કાયના જીના વર બદલાથી નિવૃત્તિ પામીશ અને અતિચારરહિત અહિંસાને પાળીશ, શ્રી સર્વ ચૌરાસી લાખ જીવનિને અભયદાન દઈશ તે દિવસ મારે પરમ-કલ્યાણમય થશે.
(૭) ક્રોધવશે, માનવશે, માયાવશે, લેભવશે, હાસ્યવશે, ભચવશે ઇત્યાદિક કરી મૃષા વચન છે. નિંદા હૈ
Jain Education Internal
jainelibrary.org