________________
कल्पमञ्जरी
॥११॥
टीका
दिकं वा प्रक्षालयन् निम्रन्थो वा निग्रन्थी वा आचारात् साध्वाचारात् परिभ्रश्यति परिभ्रष्टो भवति । उक्तं च दशवकालिकमत्रे
"कंसेसु कंसपाएसु कुंडमोएसु वा पुणो । श्रीकल्पमूत्रे
भुंजतो असणपाणाई, आयारा परिभस्सइ ॥ छाया–कांस्येषु कांस्यपात्रेषु कुण्डमोदेषु वा पुनः ।
भुञ्जानोऽशनपानादि आचारात् परिभ्रश्यति ॥”
इति । अत्र ‘भुंजतो' इत्युपलक्षणम् , तेन गृहस्थसम्बन्धिपात्रे वस्त्रप्रक्षालनस्य उष्णसलिलशैत्यकरणस्य च निषेध इति ॥मू०३५॥ का परिभोग करते हुए तथा वस्त्रादि धोते हुए श्रमण-श्रमणी का चारित्र से पतन हो जाता है। दशवैकालक सूत्र के अध्ययन ६ गा. ५१ में कहा है
कंसेसु कंसपाएसु, कुंडमोएसु वा पुणो ।
भुंजतो असणपाणाइं, आयारा परिभस्सइ” ॥१॥
गृहस्थ के कटोरी आदि, तथा कांसे के, उपलक्षण से-सोने, चांदी, पीतल आदि के और मिट्टी के बरतन में भोजन करता हुआ साधु चारित्र से भ्रष्ट हो जाता है। यहाँ ‘भुंजतो' पद उपलक्षण है । इससे गृहस्थ के पात्र में वस्त्र धोने का और गर्म जल को ठंडा करने का भी निषेध हो जाता है ।मु०३५॥ કારણ એ છે કે એ પ્રકારનાં પાત્રોમાં અશનાદિન પરિભેગ કરનાર તથા વસ્ત્રાદિ દેનાર શ્રમણ-શ્રમણી ચારિત્રથી પતન પામે છે. દશવૈકાલિકસૂત્રના અધ્યયન ૬, ગાથા ૫૧ માં કહ્યું છે
"कंसेसु कंसपाएसु, कुंडमोएसु वा पुणो।
भुंजतो असणपाणाई, आयारा परिभस्सइ” ॥१॥ ગૃહસ્થના વાટકા આદિ, તથા કાંસાનાં, ઉપલક્ષણથી સોના-ચાંદી-પીતળ આદિના અને માટીનાં વાસણમાં मान ४२ना२ साधु यात्रियी बट २६ गय छे. मी 'भुजतो' ५६ GRक्षए छ. माथी स्थाना पात्रमा સોઈ કપડાં ધોવાનું અને ગરમ પાણીને ઠંડ' કરવાને પણ નિષેધ થઈ જાય છે. (૩૫)
॥११०॥
KIRAainelibrary.org
Jain Education Interfichal