________________
श्रीकल्पसूत्रे
॥८७॥
Kucture
स्वरूपचिन्तनम् आचार्योपाध्यायबालउद्धग्लानानां वैयावृत्त्यं च सयत्नं कर्त्तव्यम् । एताः क्रियाः साधूनां प्रतिदिवस कर्त्तव्यतया यद्यपि स्थिता एव, तथापि पर्युषणादिवसेषु विशेषरूपेण कार्या इति । नित्यधार्मिकक्रियापरायणैरपि श्रावकैः पर्युषणायां विशेषरूपेणेदं कर्त्तव्यम्, तथा हि-प्रतिदिवस साधुदर्शनम्, नित्यनियमः, दानशील - तपो - भावानां समाराधन, रात्रिभोजनपरित्यागः, साधर्मिकेष्वनुरागः, अनाथपरिरक्षणम्, अभयदानम्,
के अनगार गुणों में पूरी तरह उद्यत होना चाहिए । दूध, घी आदि विकृतियों का त्याग, रूखे - मूखे नीरस आहार का सेवन, मौन उपशमश्रेणी और क्षपकश्रेणी के स्वरूप का चिन्तन तथा आचार्य उपाध्याय वृद्ध और more fन की वैयावृत्य यत्नपूर्वक करना चाहिए । यद्यपि ये सब क्रियाएँ साधुओं को प्रतिदिन कर्त्तव्य हैं, तथापि पर्युषणा के दिनों में इनको विशेषरूप से करना चाहिए।
नित्यमति धार्मिक क्रियाओं के करने वाले होते हुए भी श्रावकों को पर्युषणा काल में विशेषरूप से यह करना चाहिए - प्रतिदिन मुनिदर्शन, नित्यनियम, दान शील तप और भावना की समाराधना, रात्रिभोजन का त्याग, साधर्मी जनों पर अनुराग, अनाथों की रक्षा, अभयदान, धर्मप्रचार, तपस्या करने के
,
6
ધના' ની સાથે સાથે દૂધ આદિ વિગયને ત્યાગ કરવા ઘટે. નીરસ આહારનુ' સેવન કરવું, ‘ મૌનવ્રત ધારણ કરવું, ઉપશમ અને ક્ષપક શ્રેણીના વિચાર કરવા, આચાય, ઉપાધ્યાય, ખાલ, વૃદ્ધ, ગ્લાન મુનિજનાની સેવા-ચાકરી કરવી. એ ઉપર ગણાવેલ ક્રિયાએ સાધુ-સાધ્વીના દૈનિક જીવનમાં વર્ણાએલી છે પરંતુ પર્યુષણ ' પંમાં તે તે ક્રિયાઓમાં જો કાંઇ ક્ષતિએ રહી ગઇ હાય તો તેને પૂર્ણ વિચાર કરી તેમાં સુધારા કરે, તેમજ પ્રાયશ્ચિત્ત લઈ આગામી કાલે આગલ વધવાનો નિશ્ચય કરે, આ નિયમા ફકત સાધુ-સાધ્વીઓ માટેજ છે' એમ રખે ફૈઈ માનવામાં ભૂલ ન કરે. જે નિયમાવલિ પર પરાથી ચાલી આવે છે તે નિયમાવલિ શ્રાવકગણુને પણ બંધન કર્તા છે. નિત્યપ્રતિ ધાર્મિક ક્રિયા કરવાવાલા શ્રાવકોને પણ ‘પર્યુષણ’ પ માં વિશિષ્ટ પ્રકારે ધાર્મિક ક્રિયા કરવાનું કહેલ छे. मा 'सोच्छव' हरभ्यान गृहस्थोथे हमेशा भुनि महारालेना हर्शन रवा, नित्य नियम पुरखा, हान, शोस, तप, अने ભાવની આરાધના વધારવી, રાત્રિભાજનના સદ ંતર ત્યાગ કરવા, સ્વધમીજના ઉપર વત્સલભાવ રાખવા, દીન
For Private & Personal Use Only
Jain Education National
कल्प
मञ्जरी
टीका
॥८७॥
www.jainelibrary.org