Page Text
________________
स्वोपश
वृत्ति
विभूषितं योगशास्त्रम्
॥ ५५४॥
___ अनर्थदण्डगा इत्यनर्थदण्डविरतिव्रतगामिन एते पश्चातिचाराः। तद्यथा-अधिक्रियते दुर्गतावात्माऽनेनेत्यधिकरणमु
तृतीयः दूखलादिसंयुक्तम् , उदूखलेन मुशलम् , हलेन फालः, शकटेन युगम् , धनुषा शराः, एवमेकमधिकरणमधिकरणान्तरेण संयुक्तं
प्रकाशः संयुक्ताधिकरणम् , तस्य भावस्तत्त्वम् । इह च श्रावकेण संयुक्तमधिकरणं न धारणीयम् । तथा सति हि यः कश्चित् संयुक्त- श्लोकः ११४ मधिकरणमाददीत, वियुक्ताधिकरणतायां तु सुखेन परः प्रतिषेधितुं शक्यते । एतच्च हिंस्रमदानरूपस्यानर्थदण्डस्यातिचारः १ । | तथा उपभोगस्योपलक्षणत्वाद् भोगस्य चोक्तनिर्वचनस्य यदतिरिक्तत्वमतिरेकः सा उपभोगातिरिक्तता । अयं प्रमादा- 5
चरितस्यातिचारः। इह च स्नान-पान-भोजन-चन्दन-कुङ्कुम-कस्तूरिका-वस्त्रा-ऽऽभरणादीनामतिरिक्तानामारम्भोऽनर्थदण्डः। विना __अत्रापि वृद्धसम्प्रदायः–अतिरिक्तानि बहूनि तैलामलकानि यदि गृह्णाति तदा तल्लोल्येन बहवः स्नानार्थं तडागादौ । अष्टमव्रतावजन्ति, ततश्च पूतरकाप्कायादिवधोऽधिकः स्यात् , न चै कल्पते, ततः को विधिः ? तत्र स्नाने तावद् गृह एव स्नातव्यम्। तिचाराः | १ तुलना-पञ्चाशकवृत्तिः पृ० २१, प्रवचनसारोद्धारवृत्तिः पृ० ७७। 'संयुक्ताधिकरण'स्थाने 'असमीक्ष्याधिकरणम्' अतिचारत्वेन तत्त्वार्थसूत्रे [२७] धर्मबिन्दौ [पृ०४३] च वर्णितम् । “असमीक्ष्य अनालोच्य प्रयोजनमात्मनोऽर्थमधिकरणम् उचितादुपभोगादतिरेककरणम् असमीक्ष्याधिकरणं मुसल-दात्र-शिलापुत्रक-शस्त्र-गोधूमयन्त्रकशिला-ऽग्न्यादिदानलक्षणम् असमीक्ष्य कुर्वाणः स्वात्मानं नरकादिष्वधिकरोति येन तदधिकरणम्"-तत्त्वार्थवृत्तिः सिद्धसेनीया [१२७] पृ० ११२-११३।। २ सराः-शां. खं.। शरः-धर्मसंग्रहवृत्ति: पृ० ११३॥ ३ तुलना-प्रवचनसारोद्धारवृत्तिः पृ० ७७, धर्मबिन्दुटीका पृ० ४३ ॥ ४ प्रतिषेधयितुं-मु. ॥ ५ स्नानेच्छुना तावद्-मु० धर्मसंग्रहवृत्तिः पृ० ११३ । धर्मबिन्दुटीकायां [ पृ० ४३] पञ्चाशकवृत्तौ [पृ० २२] प्रवचनसारोद्धारवृत्तौ [पृ० ७७ ] नवपदप्रकरणहदत्तौ [पृ० २३९] चापि ‘स्नाने तावद्' इत्येव पाठः॥
Jain Education Inte
For Private & Personal use only
Alww.jainelibrary.org
| SR No. | 600013 |
| Book Title | Yogashastram Part_2 |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Jambuvijay |
| Publisher | Jain Sahitya Vikas Mandal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 658 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Manuscript, Yoga, & Sermon |
| File Size | 12 MB |