________________
तृतीय
स्वोपश
वृत्तिविभूषितं योगशास्त्रम् ॥ ४६८॥
अथानर्थदण्डस्य तृतीयगुणवतस्थावसरः, तञ्चतुर्द्धति श्लोकद्वयेनाह-- आर्त रोद्रमपध्यानं पापकर्मोपदेशिता।
प्रकाशा हिंसोपकारिदानं च प्रमादाचरणं तथा ॥ ७३ ॥
श्लोकाः
७३-७४ शरीराद्यर्थदण्डस्य प्रतिपक्षतया स्थितः ।
॥४६८॥ योऽनर्थदण्डस्तत्त्यागस्तृतीयं तु गुणव्रतम् ७४ ॥ अपकृष्टं ध्यानमपध्यानम् , तदनर्थदण्डस्य प्रथमो भेदः । तच्च द्वेधा--आर्त रौद्रं च, तत्र ऋतं दुःखम् , तत्र भवमार्यम् , यदि वा अतिः पीडा याचनं च, तत्र भवमातम्। तच्चतुर्द्धा-अमनोज्ञानां शब्दादीनां संप्रयोगे तद्विप्रयोगचिन्तनमसंप्रयोगप्रार्थना च प्रथमम् । शूलादिरोगसम्भवे च तद्वियोगप्रणिधानं तदसंप्रयोगचिन्ता च द्वितीयम् । इष्टानां च । शब्दादीनां विषयाणां सातवेदनायाश्चावियोगाध्यवसानं संयोगाभिलाषश्च तृतीयम् । देवेन्द्र-चक्रवर्त्यादिभवप्रार्थनारूपं निदान । चतुर्थम् । यदाङः
यातनं च-मु.॥"३०१ अर्द गतियाचनयोः।...। अविदूरेऽमेः [ सि० ४।६।६५] अभ्यणे सेने, अविदूरादन्यत्र अभ्यर्दितश्चौरः पीडित इत्यर्थः । अत एव याचनस्थाने यातनेत्येके पठन्ति। अर्दितः खेदित इत्यर्थः ।" इति हैमे धातुपरायणे भ्वादिगणे । २ संप्रयोगा-मु.॥
10
Jain Education Intel
For Private & Personal Use Only
Sew.jainelibrary.org
