________________
स्वोपक्ष
वृत्ति
विभूषित योगशास्त्रम्
द्वितीयः प्रकाश: श्लोक:२३ ॥२०॥
॥२०॥
प्राणी प्राणितलोभेन यो राज्यमपि मुञ्चति ।
तद्वधोत्थमघं सर्वोर्वीदानेऽपि न शाम्यति ॥२२॥ प्राणी जन्तुः, प्राणितं जीवितव्यम् , तस्य लोभेन राज्यमपि तत्कालोपस्थितं परिहरति । यदाह
"मार्यमाणस्य हेमाद्रिं राज्यं वाथ प्रयच्छतु । तदनिष्टं परित्यज्य जीवो जीवितुमिच्छति ॥" [ ] तत्तथाविधप्राणितप्रियप्राणिवधसम्भवं पापं सकलपृथ्वीदानेनापि न शाम्यति । भूदान हि सकलदानेभ्योऽम्यधिकमिति श्रुतिः ॥२२॥ अथ श्लोकचतुष्टयेन हिंसाकर्तुनिन्दामाह
__वने निरपराधानां वायु-तोय-तृणाशिनाम् ।
निघ्नन् मृगाणां मांसार्थी विशिष्यत कथं शुनः ? ॥२३॥ मृगाणामिति “निप्रेभ्यो नः" [ सि० २ । २। १५ ] इति कर्मत्वप्रतिषेधाच्छेषे षष्ठी। वने वनवासिनां, न तु परस्वीकृतभूमिवासिनाम् । तथाविधा अपि सापराधाः स्युरित्याह-निरपराधानां परधनहरण-परगृहभङ्ग-परमारणाद्यपराधरहितानाम् । निरपराधत्वे हेतुमाह-वायुतीयतृणाशिनाम् । न हि वायु-तोय-तृणानि परधनानि येन तदुभक्षणात सापराधत्वं स्यात् । मांसार्थीति अत्रापि मृगाणामिति सम्बध्यते । मृगाणां यन्मांस तदर्थयते. मृगग्रहणे
Jain Education Inter
For Private & Personal Use Only
Fiww.jainelibrary.org
