________________
ગાળની હુનાને.
બંગાળની હુનાને.
આર્થિક સંકટના નિવારણને અર્થે રેંટીયા દાખલ કરવા અંગાળે તનતાડ પ્રયત્ના કરવા જોઇશે. રેંટીયાના પુનરુદ્ધાર કરવાના મુખ્ય ભાર આપણી સ્ત્રીઓને માથે છે; આપણા પુરુષોએ તેમની સહાયમાં રહેવુ જોઇએ. વળીનિોગીને રેંટીયાથી રાજી મળશે એ પણુ રેટીયા દાખલ કરવાની તરફેણમાં એક અત્યંત મહત્ત્વની દલીલ છે. આપણી વસ્તીના ૯૩ ટકા ગામડામાં વસે છે. આ ગામડાંના લેાકેા મધ્યાન્હ ઊંઘ કાઢીને કે ટોળાં વળી ગામગપાટા મારીને કે ગજીકા અથવા શેતરંજ ખેલીને વખત નાડુંક અરમાદ કરે છે. માકરગજ કે પુલના જેવા જીલ્લામાં જ્યાં એકજ માલ વાવવાના ને લણવાના હોય છે, ત્યાં ખેડુતાને વરસમાં ત્રણ મહિના પૂરતું જ કામ રહે છે. બાકીના નવ .મહિના તેઓ કેવળ બેકાર પડી રહે છે. આ પરાણે આવી પડતા નિરુદ્યોગનું પરિણામ વસેાવરસ પડતા ભયંકર દુકાળામાં સ્પષ્ટ જોઈ શકાય છે. તે રેંટીયા ચાલુ હાત તા એકજ વર્ષના પાક નિષ્ફળ જવાથી જે લેાકેા નિરાશામાં મરી જાય છે તે ન મરી જાત, પણ રેટીચાને ગાણુ ધંધા ગણી તેની મદદથી પેાતાનું ગુજરાન મેળવી શકત. કાંતવાની ટેવ દાખલ કરવાને દરેક જણે—મગાળના દરેક પુષ્ઠ ઉમરના સ્ત્રી-પુરૂષે દરરાજ આછામાં ઓછા બે કલાક કાંતવાનું વ્રત લેવાની જરૂર છે. એકવાર કાંતવાની ટેવ પડી જશે એટલે પછી જૂના દિવસેાની પેઠે રેટીયા આપણાં ધરામાનુ ઘરેણું થઇ પડશે. ઘરામાં હાથકતામણુ દાખલ કરવુ એ પેાતેજ એક ઉચ્ચ ધ્યેય છે અને એ ધ્યેયની પ્રાપ્તિ માટે મંગાળના શ્રીમ ંત અને વચલા વર્ગાએ પાતાને ન ગમે તાપણુ દેશસેવાને અર્થે રેંટીયાને ફેરવવા બેસવુ પડશે. તવગર અને ગરીબ, પુરૂષ અને સ્ત્રી, વૃદ્ધ અને બાળક સાએ પૂરી ગંભીરતાથી અંગાળના ધરામાં રેટીચાની સ્થાપના કરવાનુ આ મહત્કાર્ય પાર ઉતારવુ' જોઇએ.
બીજો પણ એક મુદ્દો છે. રેંટીયાની સ્થાપનામાં સફળતા મેળવવા માટે આપણે જાડા સુતરથી અને જાડા કાપડથી સતાષ માનવા જોઈશે. એમ તા જણાયુ જ છે કે અમુક વખતમાં ઝીણા સૂતર કરતાં જાડું સૂતર પ્રમાણમાં વધારે કંતાઇ શકે છે. તેથી આપણે સર્વે એ હાલ તુરતને માટે ખાદી અથવા જાડું કપડું પહેરવું જોઈએ. પરદેશી કાપડના વપરાશનું સૌથી વધારે પાપ બંગાળને શિરે છે. શ્રીમંત કે ગરીમ સેા અંગાળીઆની નજર ઝીણા કાપડ પર રહે છે. પંજાબ, બિહાર કે મધ્ય પ્રાંતમાં તા હજી પણ કેટલેક અંશે ઘેર કાંતેલાં કપડાં પહેરવાને રિવાજ છે, પણ મંગાળમાં આપણાં વસ્ત્રને માટે આપણે પૂરેપૂરા પરાશ્રયી બની ગયા છીએ.
