________________
આ સુખદર્પણ-શ્રાવિકા,
આપણા શ્રી વર્ગ જો ખરા જીગરથી અને ઉચ્ચ વૃત્તિથી આ કાર્ય નહિ ઉપાડી લે તે એ કાર્ય યશસ્વી નીવડવું અસંભવિત થશે. આ દુર્ગુણને લીધે આપણા લેાકેા કેટલાં ભારે ખર્ચોમાં સડાવાયા છે એને ક્ષણભર વિચાર કરો. રાની આ લાલસાએ ગંજીફ્રાક, ખમીસ વગેરે કેટકેટલી નિરૂપયેાગી વસ્તુઓની જરૂર ઉભી કરી છે. જાડું કપડું વાપરીને આ જુઠા શેખની વસ્તુઓ પર સ્હેજે કાપ મૂકી શકાય એમ છે. આપણી સ્ત્રીઓને મારી આગ્રહપૂર્વક વિન ંતિ છે કે તેઓ હવેથી કાઇપણ દિવસ ઝીણા કાપડનુ નામ ન લેવાની પ્રતિજ્ઞા લે. તે પેાતેજ જાડા કપડાં પહેરે, એટલુંજ નહિ પણ બીજાને પણ તેમ કરવા સમાવે. જેમ જૂના વખતની રજપુત વીરાંગનાએ રણમાંથી નાસી આવેલા પતિને ગઢમાં પેસવા દેવાની ના પાડી હતી, તેજ પ્રમાણે આજની સ્ત્રીઓએ જે પતિ ઝીણું કાપડ પહેરવાની હઠ પકડે તેમની સામે થવુ જોઇએ. હાથકતામણના કપડા પહેરવામાં દ્વેષ તે લવલેશ પણ નથી. આપણી જમીનની ઉપજ પર ગુજરાન કરવાના આપણા જેવા જન્મસિદ્ધ હક છે. તેજ જાતના જન્મસિદ્ધ હક આપણને આપણાં ખેતરામાં ઉગેલા અને આપણા ઘરમાં કતાએલા રૂમાંથી આપણાં વસ્ત્ર પેદા કરી લેવાના છે. સ્વદેશપ્રીતિ તા માણસમાં એ જ ભાવના ઉત્પન્ન કરશે કે વજ્રના પ્રશ્નની આ માનુની ઉપેક્ષા કરવી એ લગભગ પાપ છે.
૬
મંતમાં મ્હારે એટલું ઉમેરવાનુ રહે છે કે રેંટીયા ’વિષેની આ પત્રિકાના લેખક શ્રીમાન્ સતીશચન્દ્ર દાસગુપ્ત ‘ અંગાળ કેમીકલ ’ના સુપરિન્ટેન્ડન્ટ અને મુખ્ય કાર્ય કર્તાઓમાંના એક છે. અર્વાચીન યત્રપદ્ધતિના અત્યારના લાભ અને ભવિષ્યના વિશેષ લાભનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન તેઓ ધરાવે છે. રેંટીયાના પુનરૂદ્વાર કરવાની શક્યતા વિષે મને પેાતાને પણ ભારે શંકા હતી. ખરૂ કહુ ત
આ જમાનામાં જ્યારે કાંતવાનાં યંત્રા લગભગ પૂર્ણતાએ પહાંચ્યાં છે, તે વખતે રેટીયાથી કાંતવાના વિચાર મને એક કાળે હાસ્યાસ્પદ અને કશું પણ ધ્યાન ન દેવા જોગ લાગતા હતા, પણ હકીકત અને આંકડાઓથી મારી ખાત્રી થઇ છે–મારી સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા છે કે જો આપણે સાડાચાર કરોડ બંગાળીએ રેંટીયા ફેરવવાના અને રેંટીયા પર કંતાએલા સૂતરનાં જ કપડા પહેરવાના નિશ્ચય કરીશુ, તે પછી આપણે આપણી વસ્રની જરૂરીયાતા પૂરી પાડવા માટે પ્રાંત બહાર નજર કરવાની નહિ રહે. મને આશા છે કે રેટીયા ’ વિષેની આ પત્રિકા છૂટથી વંચાશે. ડૉ. પ્રફુલચંદ્રરાય.
+500
બંગાળના જાણીતા રસાયણશાસ્ત્રી ડૅા. રાયે એક બંગાળી પત્રિકાને રેંટીયાના ઉદ્યોગની સફળતા માટે દલીલપૂર્વક લેખ લખ્યા છે, તેમાંથી આ સ્ત્રી ઉપયાગી સદેશા જુદા તારવી લેવામાં આવ્યા છે,
ત્રી.