________________
* મન માધુર્ય જ મન છે તે વિચારે છે, વિચારે છે ત્યાં થાય તે સહજ છે. ઇચ્છાશકિતની હવા નીકળી પ્રશ્ન છે, અને પ્રશ્ન છે ત્યાં તેના સમાધાનની જતાં આ જિંદગીને દડો football શિથિલ ઉત્કંઠા પણ છે. પછી એ પ્રશ્ન બાળકનો હોય અને ખાલી ન લાગે? કે વૃદ્ધને, રાયને હોય કે રંકને.
- આ ખાલીપણાને ભરવા કેટલાક આશ્રમમાં પૂ. ગુરુદેવ પાસે શનિવાર તા. ૧૯-૧૨-૭૦ જાય-કેઈ પિંડીચરી જાય તે કઈ સોનગઢ એક ઉદ્યોગપતિ આવ્યા અને કેટલાય વખતથી જાય; કઈ શીરડી જાય તે કઈ સત્ય સાંઈબાબા મનમાં ઘૂંટાતો પ્રશ્ન એમના હેઠે આવ્યા :
પાસે જાય. પણ જેનાં મગજ ખાલી ડબલાં જીવનનાં આટલાં વર્ષોના અનુભવ અને રવાં થઈ ગયા છે, એ આશ્રમમાં જઈને કે પરિશ્રમ પછી, જીવન પરિપકવ થવા આવ્યું
સાધુ થઈને પણ શું કરવાના? જેણે પિતાની તે સમયે પણ આનંદને બદલે કંટાળો છે,
છે, બધી ઈચ્છાશકિત ખરચી નાંખી છે એ. નવું ઉત્સાહને બદલે થાક છે, તૃપ્તિને બદલે ખાલી
સર્જન શું કરવાના ? પણું છે. આમ કેમ ? આ પ્રશ્ન પાછળની વ્યથા જોતાં પૂ. ગુરુદેવે
ખરી રીતે અનુભવપૂર્વ ઘડપણ આવે ત્યારે કહ્યું : “ જીવનમાં ખાલીપણું લાગે છે એની તે માણસનું જીવન આનંદથી ઊભરાતું અને પાછળ લાંબે ઇતિહાસ છે.
રસથી છલકાતું હોવું જોઈએ તેને બદલે મગજમાણસ પિતાની અણસમજને લીધે, અજ્ઞા
માંથી નિરાશાના અને નિરુત્સાહી ઉદ્દગારો અને નને લીધે સ્વપના મિનારા બાંધે છે. પછી મનમાંથી શંકા, વહેમ અને ચમત્કારના વિચારો
કેમ આવે ? એ કીર્તિ (glory) ના હોય, સ્થાન (position) ના હોય, કે પછી સમૃદ્ધિ (financial gain)
બુદ્ધના જીવનને એક પ્રસંગ છે. જીવનની ના હોય. જેટલી અણસમજ અને અજ્ઞાન વધારે
સમીસાંજ છે, બુદ્ધ મૃત્યુશય્યા પર સૂતા છે, એટલા મિનારા મેટા.
શરીર ક્ષીણ થતું જાય છે, શાન્ત ચૈતન્ય જયેત આ મિનારા બાંધવા જૂદા જૂદા પદાર્થો
નિર્વાણની પ્રતીક્ષામાં છે. ભેગા કરવા પડે. ઈટ જોઇએ, ચૂનો જોઈએ, એવા ટાણે એક જિજ્ઞાસુ દૂર દૂરથી આવ્યા, રેતી પણ જોઈએ; બધાને ભેગા કરવા માટે એના મગજમાં એક જ પ્રશ્ન ઘળાતે હતે. બુદ્ધ સિમેન્ટ પણ જોઈએ.
પાસે ગયો પણ તેમના શિષ્ય આનંદે કહ્યું : એમ તમારા સ્વપ્નના, ઈચ્છાના મિનારા ભગવાન, હવે તમારા પ્રશ્નનો ઉત્તર નહિ બાંધવા માટે પણ તમારે ઘણાને સહકાર અને આપી શકે. ટેકે support લેવું પડે અને આ ટેકાઓને આ શબ્દ બુદ્ધના કાને પડયા અને આંખ તમારી ઈચ્છાશકિતથી મજબૂત કરવા પડે. ઉઘડી.
જેટલું સિમેન્ટીંગ વધારે એટલે મિનારે પ્રશ્ન હતોઃ મનુષ્યનું વાર્ધકય કેવું હોય? મજબૂત, જેટલી ઈચ્છાશકિત વધારે એટલા પાયા બુદ્ધ ઉત્તર આપવાને બદલે બાજુમાં પડેલી ઊંડા. જેને મિનારે માટે કરવો છે એણે એની પાકી કેરી તરફ આંગળી ચીંધી. ઈચ્છાશકિત વધારે વાપરવી પડે, કેટલીક વાર આ કાચો હોય તો કચૂંબર થાય, પાકે તે બધી જ વાપરી નાખવી પડે.
મીઠે રસ આપે. એને ગેટલે અને છેતરાં આવા મિનારા બાંધવામાં બધી ઈચ્છાશકિત પણ કામ આવે. એમ માણસનું જીવન છેલ્લીવપરાઈ જાય પછી માણસ થાકી જાય કે નિરુત્સાહી પળ સુધી બધી રીતે કામ લાગે.