________________
[૧૯૧૨
વાર્ષિક સરવાયું.
૩૫૭]
જે દર્શનમાં મહાવીરાદિ પૂજ્ય તીર્થકરેએ પિતાની વિરૂધ્ધ બેલનારા અને પિતાને ઉપસર્ગ કરી અનેક જાતનાં કષ્ટ આપનારા પ્રત્યે ક્ષમાં રાખી ક્ષમા એજ ધર્મનું ભૂષણ છે એમ દાખવ્યું છે, જે દર્શનમાં અનેક મુનિજનોએ પિતાનું અનિષ્ટ કરનાર અને પિતાને મરણાંત કષ્ટ આપનાર પ્રત્યે ક્ષમા રાખી બેય સાધ્યાના દષ્ટાંત મોજુદ છે અને જે દર્શન ક્ષમા અને વિનયને પ્રાધાન્ય આપે છે, તે દર્શનના અનુયાયિમાં હાલ જે કષાય દૃષ્ટિગત થાય છે તે ખરેખર ધર્મચુસ્તતામાં ખામી દેખાડનાર છે. તેના નિવારણ માટે શ્રાવકે, મુનિજને, અને અચણિઆ તરફથી જે ઉલટા ઉપાયો લેવામાં આવે છે તેને બદલે ક્ષમા, પ્રેમ, સહનશીલતા, ગુણદષ્ટિ વગેરે સગુણોનો ઉપયોગ કરી કામ લેવામાં આવે તે કષાયો ઓછા થાય, વિરોધ શમે, શાંતિ પ્રવર્તે, ભુલ કરનારને પોતાના વર્તન માટે પશ્ચાત્તાપ થાય, ઐકય વધે કામના દરેક કાર્યો એકમતે સરલતાથી થઈ શકે અને કામના શ્રેયના નવાં નવાં કાર્યોને ઉત્સાહ પ્રકટે.
- હાલમાં નજીકમાં જ પર્યુષણ પર્વ આવે છે. આપણું કૃત્યાકૃત્ય-ગુણ દોષનું વાર્ષિક સરવૈયું મુકવાને અપૂર્વ દિવસ–સંવત્સરી પર્વ આવે છે. તે દિવસે સર્વ જેને-મુનિજનો અને શ્રાવકો-પોતાને આ વર્ષમાં થયેલા વિચારે, ઉગારો અને કાર્યોનું સમ દૃષ્ટિએ શાંતિપૂર્વક અવલોકન કરશે, ભગવાન મહાવીરના ફરમાન પ્રમાણે શુધરીતે પ્રતિક્રમણ અને લામણું કરશે સ્વધર્મીઓ પ્રત્યેની પિતાની ફરજ સમજશે, મુનિજન અને અગણિઓ પ્રત્યે વિનય સાચવવાનું ધ્યાનમાં લેશે, મુનિજને અને અગ્રાિઓ સંઘ બહારની શિક્ષાને ઉપયોગ કરવાને બદલે ક્ષમા, ચાહના અને મોટું મન રાખી શુદ્ધ માર્ગે પ્રવર્તાવવા પ્રયત્ન કરશે તે કષાયોને સત્વર નાશ થશે, વિરોધ મટશે, ઐકય પ્રવર્તશે, કેમની પ્રગતિ થશે અને આપણે સર્વે સાચા જનની ગણનામાં આવશે. પરમાત્માની કૃપાથી અને શાસનદેવીની સહાયથી સર્વને સબુધ્ધિ પ્રાપ્ત થાઓ એવી આશા સહ વિરમશું.
અમરચંદ ઘેલાભાઈ
નિરાશા
(ગઝલ) હમે હાર્યા તમારાથી, હવે ફાંટો નથી બાકી ગયું પાણી કુવારાથી, હવે છોટે નથી બાકી. બનીને મર્દ પાડી બૂમ, ફાડયા કાન દુનિયાના, હવે હાથ પડયા હેઠા, નથી ઘાંટ રહ્યા બાકી. નમાં ઝેર રેડીને, સુકાવ્યું અને દુશ્મનનું ગયા તે હાડના સાંધા, હવે કાંટો નથી બાકી, ગગનભેદી દિવાલને, ગજાવી અંતરાલે ત્યાં,
