Page Text
________________
૩૧૮) જેન કોન્ફરન્સ હેરડ.
(સપ્ટેમ્બર v vvvvvvvvvvvvvvvvvv જ્ઞાનાદિ જે આત્માના ગુણો, તેના બેગ-ઉપભોગમાં આત્માને પ્રવર્તાવનારી જે શકિત
તે વીર્યનું સ્વરૂપ છે. પ્રશ્ન- ૩. એ વાર્ય કેવી રીતે આવીર્ભાવ પામે છે? પ્રકટે છે? ઉત્તર-૩. ઉપર જણાવ્યું છે, કે વીર્ય આત્માથી ભિન્ન નથી; જ્યાં આત્મા છે, ત્યાં વીર્ય છે;
એટલે જેટલા અંશે આત્મા આવર્ભાવ પામે છે, તેટલા અંશે તેનું વીર્ય પણ આવીભવ પામે છે. આત્મા સંપૂર્ણ પ્રગટ થતાં તેનું વીર્ય પણ સંપૂર્ણ પ્રગટ થાય છે; અહીં આત્મા અને તેનું વીર્ય એમ બે ભિન્ન વસ્તુઓ કહી છે; વાસ્તવિક રીતે તે ભિન્ન નથી; વ્યવહારથી સમજવા માટે એ ભેદ કલ્પેલ છે. વીર્ય એ ગુણ છે; આત્મા એ ગુણ છે. ગુણ અને ગુણી વાસ્તવિક રીતે એક બીજાથી ભિન્ન નથી; વ્યવહારથી સમજવા માટે ભિન્ન કપાયેલા છે. આત્મા જાણે છે, માટે એ શક્તિને જ્ઞાન એવું નામ આપ્યું; પણ . એ શકિત આત્માથી ભિન્ન નથી. આત્મા દેખે છે, માટે એ ગુણને દર્શન એવું નામ આપ્યું, પણ એ ગુણ આત્માથી ભિન્ન નથી. આત્મા સ્વસ્વભાવમાં ચર્ચા કર્યા કરે છે, સ્વસ્વભાવથી યુત કદી થતી નથી, માટે એ સમૃદ્ધિને ચારિત્ર એવું નામ આપ્યું, પણ તે આત્માથી ભિન્ન નથી. જ્ઞાન-દર્શનાદિને પિત પિતાની ક્રિયામાં આત્મા પ્રવર્તાવે છે, માટે એ શકિતને વીર્ય એવું નામ આપ્યું, પણ તે આત્માથી ભિન્ન નથી. આમ આત્મા અને તેના ગુણ વ્યવહારથી સમજવા માટે ભિન્ન દાખવેલ છતાં વસ્તુતઃ બિન નથી. એકજ માણસ પોતાના પિતાની અપેક્ષાએ પુત્ર, ભાઈની અપેક્ષાએ ભાઇ, પુત્રની અપેક્ષાએ પિતા, સ્ત્રીની અપેક્ષાએ પતિ ઈત્યાદિ, જુદા જુદા સંબંધ ધરાવે છે; પિતે એકને એક છતાં જુદાં જુદાં રૂપે પિતા આદિ કપાયલે છે, તેમજ આત્મા પણ એકનો એક છતાં જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર આદિ કલ્પાયેલો છે. આ આત્માનું જ્ઞાન” “આત્માનું વીર્ય ” ઇત્યાદિમાં છઠ્ઠી વિભક્તિના પ્રયોગથી આત્મા અને તેના જ્ઞાન–વીર્યાદિ અરપરસ જુદા હોવાને ભાસ થાય છે, પણ તેમ નથી; એમ જુદા દાખવવાપણું સમજવા માટે કરેલ છે, એટલે આત્મા સંપૂર્ણ પ્રગટ થયે, તેનું વીર્ય પણ સંપૂર્ણ પ્રગટ થાય છે. જીવન્મુક્ત રૂપે કે સિદ્ધરૂપે જ્યારે આત્મા મુક્ત થાય છે, ત્યારે તેનું વીર્ય પણ આવ
રણ-અંતરાયથી મુકત થઈ સંપૂર્ણ પ્રગટ થાય છે. પ્રશ્ન- ૪. મુક્તઆત્મા દાન આપે છે લાભ પામે છે, આહારાદિ ભોગવે છે, તેમજ
જે ઈચ્છા ઉપજે તે પ્રમાણે વરતે છે? જવાબ હકારમાં જોઇએ. “ના આમ નથી
કરતે” ઇત્યાદિ ન જોઈએ.) ઉત્તર-૪. મુક્ત આત્મા દાન દે છે, લાભ પામે છે, ભોગ-ઉપભોગ કરે છે, અને પિતાની શકિત
ઓને પ્રવર્તાવે છે. શાનું દાન દે છે ? જ્ઞાન-દર્શનાદિને પોતપોતાની ક્રિયામાં સહાય આપવા વીર્યનું. શાને લાભ પામે છે ? પિતાના આવર્ભાવ પામેલા જ્ઞાનાદિ ગુણે, તેનાં ફળો જાણવા-દેખવા અનુભવવાનો. શાને ભેગ-ઉપભોગ કરે છે? પિતાના જ્ઞાનાદિ ગુણોને, તેના જાણવા-દેખવા આદિ ફળ-આહાર, સુખાસન, કપડાં, મહેલ, આગ
| SR No. | 536605 |
| Book Title | Jain Shwetambar Conference Herald 1912 09 Pustak 09 Ank 09 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Dalichand Desai |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1912 |
| Total Pages | 158 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Shwetambar Conference Herald, & India |
| File Size | 15 MB |