________________
૧૨૦
શ્રી જન છે. કા. હેરલ્ડ.
બધે પ્રકાશ નાંખતા જાય છે કે તેઓને તેમ કરવામાં સમય કેમ મળતું હશે ? એ વિ. ત્યારે આશ્ચર્ય ચકિત થવાય છે.
વિજ્ઞપ્તિ ત્રિવેણિમાં ત્રણ ખંડ કરી પહેલાને પહેલી, બીજાને બીજી અને ત્રીજાને ત્રીજી વેણિ એ નામ આપ્યું છે. તે સં. ૧૪૮૪ ના મહાસુદ ૨૦ ને દિને સિંધ દેશના મલિક વાહણ નામના સ્થાનેથી ખ૦ સાગર ઉપાધ્યાયે આચાર્ય જિનભદ્રસૂરિ કે જે તે વખતે અણહિલપુર પાટણમાં બિરાજતા હતા તેમના પર ગદ્યપદ્ય લખવામાં આવેલ છે. તેમાં વાપરેલી ગિરિ આદિની વર્ણનાત્મક શૈલિ કુદરતનું સુંદર ભાન કરાવે છે. આમાં મુખ્ય અને નવી વાત એ માલૂમ પડે છે કે નગરકોટ્ટ મહાતીર્થ અતિપ્રાચીન જૈન તીર્થ છે. ઘણું સમયથી તેની યાત્રા કરયાનું વિસરાઈ ગયું હતું અને તેનું તીર્થ કોઈને ખબર ન હતી, ( હમણાં સુધી પણ આપણને ખબર નહોતી ) તે તીર્થના સમાચાર હેવાની લેખક જયસાગર ઉપાધ્યાયને એક પથિક તરફથી મળતાં તે શોધી તેની યાત્રા કરવાને તેમણે નિશ્ચય કર્યો અને આખરે મહાશ્રમે કંગડ પહાડ આદિ ઓળંગી જાત્રા કરવાને મને રથ સિદ્ધ કર્યો. નગરકોટને હમણાં ડામળાં અથવા તે કેટ કંગા કહે છે. તે કાગડાને પહેલાં પ્રાચીનકાલમાં જાલંધર યા ત્રિગર્ત દેશ કહેવામાં આવતા હતા. અને નગરદનું બીજું નામ સુશર્મપુર પણ હતું. કાલની કટિલતાથી અને જેનેની બેદરકારીથી આ તીર્થ હવે વિદ્યભાન નથી. સંવત પંદરમા સૈકામાં એ સુદઢ જળવાઇ રહ્યું હતું. યાત્રા કરનાર જયસાગરજીનું તથા તેમના ગુરૂશ્રી પદધર ખરતરગચ્છીય આચાર્ય શ્રી જિનભદ્રસુરિનું ચરિત્રતેમની પરંપરા સહિત બહુજ અચ્છી રીતે ચીતર્યું છે. ખરેખર આ પુસ્તક પ્રથમથી તે અંત સુધી અવલકવા જેવું છે કે જેથી જૈનની ભવ્યતા-તીર્થ માટેનો અનુરાગ વગેરે સ્પષ્ટ ભાલુમ પડે. સંશોધક મહાશયશ્રીને અંતઃકરણપૂર્વક અભિનંદન સાથે અભિનંદન કરીએ છીએ. તેમનાં બીજાં પુસ્તક નામે કૃપારસ કોશ અને રાત્રે જય તીર્થોદ્ધાર સંબંધી હવે પછી કહીશું. ઢીલ માટે તે મહાશયની ક્ષમા યાચીએ છીએ.
નીતિમય જીવન અને ગૃહસ્થ ધર્મ–લેખક પન્યાસ કેશરવિજય ગણિ. પ્ર. પા. સેમચંદ ભગવાનદાસ-પાનકોર નાકા અમદાવાદ પાકું પૂંઠું પૃ. ૨૧૪ કિમત છ આના) આમાં બે ભાગ છે, પહેલાનું નામ નીતિમય જીવન આપ્યું છે, અને તેમાં માર્ગનુસારીના પાંત્રીશ ગુણનું વિવેચન સાદી અને જમાનાને યોગ્ય ઇબારતમાં કર્યું છે અને તેનું નામ નીતિમયા જીવન યથાર્થ આપ્યું છે. બીજા ભાગ નામે ગૃહસ્થ ધર્મમાં શ્રાવકને યોગ્ય ભૂમિકા શરૂ કરવા માટે સવારમાં વહેલા ઉઠનવકાર મંત્રનું સ્મરણ, પથારીને ત્યાગ, વસ્ત્રની પવિત્રતા, નવકારનો જાપ, આવશ્યક, દેવદર્શન વિધિ, વ્યાખ્યાનશ્રવણ, એ વિષે સામાન્ય બોધ આપી વિશેષ બોધ માટે બારવ્રતની સમજણ વિવેચન સહિત આપી છે. દેવદર્શનની વિધિ હેતુ સાથે સમજાવી અષ્ટ પ્રકારી પૂજાની હકીકત તથા તેનું રહસ્ય સમજાવ્યું છે. માનસિક પૂજન પર પણ ટુંક કહેવામાં આવ્યું છે. પછી ભજન સંબંધી વિચાર જણાવી તે માટે સૂચના કરેલ છે. બપોરે ફુદ વખતે પુત્રાદિકને બધ અને વિવિધ સદગુણ ખિલાવવાની દિશા જણાવી ધન કમાવા માટે પ્રયત્ન કરવા સૂચવ્યું છે અને છેવટમાં સ ધ્યા સમયની ક્રિયા નિદ્રાવશ થવાય ત્યાં સુધીની બતાવી છે. બંનેના વિષયની અનુક્રમણિકા આપવી જોઈતી હતી. શૈલિ સાદી અને સમજી શકાય તેવી સરળ ભાષામાં છે, ગ્રંથ ઉપયોગી અને દરેક શ્રાવક શ્રાવિકા મનન કરના નો છે.