________________
સત્કાર અને સમાચન.
૧૧૯ પરિમિતપણાને લીધે, છૂટે હાથે ઉપયોગ કરી શકી નથી. તેથી આપણે ઈતિહાસનું ચિત્ર સંપૂર્ણ તે નથી જ થયું. માત્ર રેખા દર્શન જેવું થયું છે. રેખાચિત્ર પણ સુરેખ બન્યું હેય એમ ધારતું નથી. આપણા ઇતિહાસ માટે કઈ દિશામાં શોધ કરવી, તેને માત્ર અંગુલિનિર્દેશ કર્યો છે.
છેવટે, આ લેખમાં મદદ કરનારનો પણ આભાર માન જેએ. પ્રાચીન સમયમાં જૈન અને વૈદિક વચ્ચે જે ઉચ્ચ પ્રતિને સમભાવ વર્તતો હતો તેના પ્રતિધ્વનિ રૂપે જેને આચાર્ય મુનિશ્રી જિનવિજયજીએ મને અનેક રીતે અમૂલ્ય સહાય આપી છે. તે ઉપરાંત મારા જૈન વિદ્વાન મિત્રો રા. રા. મેહનલાલ દલીચંદ દેસાઈ તથા ચીમનલાલ ડાહ્યાભાઈ દલાલ, સુપ્રસિદ્ધ સાક્ષરવર્યા રા. રા. કેશવલાલ હર્ષદરાય ધ્રુવ તથા તનસુખરામ મનસુખરામ ત્રિપાઠી અને સન્મિત્ર રા. રણજીતરામ વાવાભાઈ તથા રા. હીરાલાલ ત્રિીવનદાસ-એએએ વિવિધ સાધને મેળવી આપવામાં મને જે મદદ આપી છે, તે કૃતજ્ઞ રીતે મારે સ્વીકારવી જોઈએ. ટુંકામાં એટલું કહું તે અતિશક્તિ નથી કે, જે તેમની ઉત્સાહ ભરેલી મદદ ન હોત તે, આ લેખ આવા સ્વરૂપમાં પ્રકટ થયે હેત નહિ. પાટણ-સોનીવાડા.
' રામલાલ ચુનીલાલ મદી. તા. ૭-૧-૧૪૧૭
સત્કાર અને સમાલોચના.
વિક્ષપ્ત ત્રિ :– પૃ, ૮, ૮૬, ૭૦, ૨ મળી કુલ ૧૭૦ પૃષ્ઠ છે. સંપાદક મુનિ જિનવિજય પ્ર આત્માનંદ સભા. ભાવનગર લક્ષ્મીવિલાસ પ્રેસ-વડોદરા. મૂલ્ય સાદુ પુડું ચોદ આન, પાકું પુડું રૂ. ૧] આ પ્રવર્તક કાતિવિજય જૈન ઇતિહાસમાલાનું પ્રથમ પુષ્પ છે. તેમાં એક વિસ્તૃત સંસ્કૃત અતિહાસિક પાત્ર છે. પૂર્વે આચાર્ય મહારાજને શિષ્ય વર્ગ તરફથી પર્યુષણ દિને ક્ષમાપત્ર-વિજ્ઞપ્તિ પત્ર મોકલવામાં આવતા હતા તેમાંના કેટલાક મોકલનારની વિદ્વત્તા પ્રમાણે સુંદર કાવ્ય, તીર્થવર્ણન અને અનેક જાતની રસમય ઘટનાઓથી પૂર્ણ આવતા. તેમાં ચિત્રો પણું ચિતરવામાં આવતા હતા. આમાંના કેટલાક કાવ્યદષ્ટિએ અને ચિતિહાસિક દષ્ટિએ ખાસ ઉપયોગી હોવાથી તેમાંથી એક હેટ વિજ્ઞપ્તિ પત્ર મુનિશ્રી જિનવિજયજીએ શોધી સંશોધિત કરી પ્રજા સંમુખ મૂકે છે એટલું જ નહિ પણ વિજ્ઞપ્તિ પત્રોનો ઇતિહાસ, કેટલાક વિજ્ઞપ્તિ પત્રોનું સમાલોચન, તેનો વિધવિધતા સમજાવવા ઉપરાંત પ્રસ્તાવનામાં આ વિજ્ઞપ્તિ ત્રિવેણી નામના વિજ્ઞમિપત્રનું સંપૂર્ણ અવલોકન તેમાંના ઐતિહાસિક પાત્ર અને સ્થલ સંબંધી હકીકત વિગતવાર જુદે જુદે સ્થળેથી શોધીને આપી છે તે માટે મુનિ–સાક્ષર મુનિ મહારાજ શ્રી જિનવિજ્યજીને તેમની વિદતાને માટે ધન્યવાદ આપ્યા વગર રહી શકાય તેમ નથી. - ઉક્ત મુનિશ્રી એક તરૂણ, સંસ્કૃત, મર્મજ્ઞ વિચારક, સમતાથી સંશોધક, ઇતિહાસરસિક અને આત્મસ્થિત સાધુવર્ય છે અને હમણાં હમણાં જૈન ઈતિહાસ પર તેઓ એટલે