________________
૧૫૪
શ્રી જૈન . કો. હરડ.
જે આકાશ પ્રદેશે સ્વય અવગાઢ છેરે, ઋજુસૂત્ર માને તિહાય; તેહ પણ વર્તમાન સામાયિકી જાણવીર, પ્રતિષ્યણ થિરતા કિહાંય ભ૦ ૪૨ આતમભાવે આતમ વસતિ ન પર દ્રવ્યરે, ઈમ શબ્દાદિક ભાવ; વિણ સંબંધે નહિ અન્યને અન્યસ્થલેરે, આધારાધેય ભાવ. ભ૦ ૪૩ પંચાસ્તિકાયને દેશ એ છને પ્રદેશ છે, ઈમ નૈગમ કહણાર; દેશ વિના પંચનો હુઈ કહે સંગ્રહ નોરે, પણવિહ ઇતિ વ્યવહાર, ભ૦ ૪૪ પ્રત્યેકે પણવિધની હુઈ પ્રસંજનેર, ઇતિ ઋજુસૂત્ર કહે; તે માટે પંચને ભજનાઈ ભાખરે, હવે શબ્દ વદેય. ' ભ૦ ૪૫ તેને વિષે તથા તેહજ તેહને પ્રદેશકરે, અન્યથા ન હુઈ નિર્દેશ; સમભિદ્ધ વદે હુઈ સપ્તમી ભેદિકારે, તેહજ તેહનો પ્રદેશ. ભ૦ ૪૬ એવભૂત મતે સવિ દ્રવ્ય અખંડકારે, નહિ દેશાદિ પ્રકાર; ઈમ દષ્ટાંત ઘટાદિક દ્રવ્ય ભાવતારે, હુઈ સુમતિ વિસ્તાર. ભ૦ ૪૭
ઇતિ સમનય દૃષ્ટાંત દર્શન.
અય નૈગમ સ્વરૂપ કથન હાલ પ રાગ સારિંગ મહાર. ઇડ રે આંબા આંબલીરે—એ દેશી. હવે નગમાદિક નિયતણુંરે, લક્ષણ વિવરી કહીશ, વિણ લક્ષણ કિમ જાણું, વસ્તુ સ્વરૂપ વિશેષ.
ચતુર નર નિસુશ્રી જિનવાણી, - એતે સવિનય રયણ નિશાણી
1ર આંચલી નિગમ નામ સંકલ્પ કરે, તદ વિષયી અભિપ્રાય, તે નૈગમ નામ ભાખીએરે, ક્રમ વિશુદ્ધ બહુ થાય.
ચતુર ૪૮ સામાન્ય ને વિશેષ નેજી, માને યુક્તિ તસ એહ, નિત્ય અખંડ અનેક ગંરે, હુઈ સામાન્ય તેહરી. એકાકાર પ્રત્યય તણોરે, હેતુ દ્રવ્યાદિક વૃત્તિ, નહિતભિન્ન વિલક્ષણેરે, કિમસન ઈતિ અતુતિ. ચિતુર ૫૧ ઇતિ ગવારિક માનવારે પણ સામાન્ય વિશેષ, સ્વજનીય વિજાતીએરે, વૃત્તિ વ્યાવૃત્તિ વિશેષ તુલ્ય સંસ્થાનાદિક તેરે; હુઈ વ્યાવૃત્તિ બુદ્ધિ, તસ કારણ પરમાણું રે, વરતી વિશેષની શુદ્ધિ.
ચતુર ૫૭ હવે સિદ્ધાંતી વદે વદારે, સામાન્ય બુદ્ધિનું હેત. સામાન્ય તો ગત્યાદિકરે, તહ વિશેષે લહે. જે જેણે વિશેષીએરે, બુદ્ધિ વચન તે વિશેષ, તે પર અપર સામાન્યને, મા જઇએ વિશેષ. ચતુર ૫૫
૪૮
ચતુર ૫૦.
ચતુર પર
