________________
સાત નયને રાસ.
ચતુર ૫૬
ચતુર ૫૭
ચતુર ૫૮
ચતુર ૬૦ !
ચતુર ૬૧ ચતુર ૬૨
ચતુર ૬૩
તે માટિ જે વસ્તુને રે, હુઈ સમાન પરિણામ, તે સામાન્ય જે વિસદશેરે, તેહ વિશેષનું નામ. અનુવૃત્તિ વ્યાવૃત્તિ બુદ્ધિને રે, હેતુ તેહજ પર્યાય, ઇતિ અરયાત વસ્તુથીરે, કિમ એકાંતે કહાય. એહ વિશેષાવશ્યકર, છે સઘલો વિસ્તાર, નૈગમ નિક્ષેપ તણા, માન એ ચાર પ્રકાર. ઘટ ઇતિ નામ તે ઘટજ છે રે, વાચ્ય વાચકને અભેદિ, હુઈ નિયતપદ શક્તિને રે, એકાંત ભેદિ ઉચ્છેદ. તુલ્ય પરિણામ પણ થકીરે, ઘટાકાર ઘટ એવ, મૃત પિંડાદિક દ્રવ્ય ઘડેરે, તે પણિ ઘટજ કહેવ. પરિણામ પરિણામી ભાવનીરે, અન્યથા ન હુઈ ઉપપત્તિ, ભાવ ઘટે ઘટ પદ તણું, અસંદિગ્ધપણે વૃત્તિ. ભાવ નિલે માનતે પણ, નહિ દ્રવ્યાર્થિક હાણિ, પરતંત્રે પજઝય ગહે એ, શ્રી ભદ્રબાહુની વાણિ પ્રત્યેકે નામાદિકારે, સામાન્યગ્રાહી એક, વંછે વિશેષગ્રાહી તથા ભિન્ન વિગતિ અનેક.
ઇતિ નિગમ નય લક્ષણ સ્વરૂપ થન અથ નામાદિ નિક્ષેપા સ્વરૂપ કથન
ઢાલ ૬ રાગ પછએ. સીત હણી રાવણ જવ આબે, એ દેશી. ઈમાં પ્રસંગે વિવરી કહીઈ, નિક્ષેપાને વિચારરે, જેહને અનુગદ્વારે બોલ્યો, સવિ વસ્તુ અધિકારરે.
સુણે પ્રાણરે જિનવાણ ગુણની ખારે. આંકણી નામ જે વસ્તુતણું અભિધાનક, થાપના તસ આકારરે, ભૂતભાવી ભવનું છે કારણ, તેહ દ્રવ્ય મનિ ધારિશે. આ કાર્યાપન્ન તે ભાવ કહીજે, એ ચઉ વસ્તુના ધરે, વાચવાચક ભાવે સંબંધ, નામત એ મરે. થાના સમપરિણામ પણે કરી, પરિણામિતાઈ દ્રવ્ય, એમ વિશેષ પરસ્પરિ ભાવી, કીજે નિજ મતિ ભવ્યરે. નામને વછે શબ્દ નયવાદી, વસ્તુસ્વરૂપ પ્રશસ્તરે, તત પ્રત્યય હેતુ માટે ધરમયનિ, તામ રહિત નહીં વસ્તુરે. લક્ષ્ય લક્ષણ વ્યવહાર શબ્દથી, ક્રિયા સવિ તદધીરે, શબ્દ નયે એમ નિજમન થાયે, થાપના નય વદે પીનરે. શબ્દ વસુ ક્રિયા ફલ સંજ્ઞા, મત્યાદિક સવિ ભાવરે, છે આકાર રૂપ જગમાંહી, નિરાકાર અભાવરે. વદતિ દ્રવ્ય નય સ્વપરિણામથી, કાણુ અને આકારરે, ઉતફણ વિણ કુંડલિતા કૃતિ યુત, અહિપરિ તે અવિકારરે.
સુ. ૬૮
