________________
૩૧૮
જેનયુગ
વૈશાખ ૧૯૮૪ નિષ્પક્ષપાત જડ Judge જડજના જેવા દેખાય છે. આપણે ગયા છીએ, તેના દિવાને ખાસમાં આપણે આત્મારૂપી મહારાજના રાજ્યમાં સ્વરાજ્યમાં-self– બેઠા છીએ. ઘણા મનુષ્યો અને અમલદારો તથા government માં કોઈ યથાર્થ વ્યવસ્થા રાખનાર મહારાજા વિગેરે આપણે દેખીએ છીએ. ખુરસીઓ, government ચલાવનાર હોય તે તે કર્મરૂપ અદલ કબાટો તથા તકતાઓ અને નાના પ્રકારના નાટાઇન્સારી ન્યાયાધિશ છે. તિર્થકર જેવાઓને પણ રામો આપણે જોઈ રહ્યા છીએ. હવે જરા વિચાર દેષની શિક્ષા અને ગુણના પારિતોષિક આપ્યા વિના કરો કે સ્વપ્નામાં આપણી આંખો તે બંધ છે. ત્યાં રહેતો નથી. મહારાજાના ન્યાયાધિશપણાનું કાર્ય જે દી ક્યાં હતો કે જેથી આ બધું દેખાયું? ગુમર, નિષ્પક્ષપાતપણે કરતો હોય તે સર્ટિફિકેટ મેળવ- દિવાના લટકાવેલા કયા પ્રકાશથી આપણે જોયા ? વાને માટે લાયક હોય કે ઠપકાને ! કર્મ રીસાઈને જે પ્રકાશવડે આપણે આ બધું જોઈ શક્યા-આંખો આત્માને કહે છે કે મને પેન્સન આપ. મારે બંધ હોવા છતાં જોઈ શક્યા એ પ્રકાશ કોને ? એજ તમારી સેવા કરવી નથી. આપ શ્રેત, બાંધવો આત્માનો પ્રકાશ હો જોઇએ. જાગૃતમાં એજ ઉપમિતિ ભવપ્રપંચના ચંદ્ગુને લક્ષ્મપૂર્વક વાંચશો તો પ્રકાશથી આપણે જોઈએ છીએ. સૂર્યના પ્રકાશને પણ આ વક્તાનું કર્મના સંબંધમાં જે કહેવું છે તે clear આપણે આભા પ્રકાશ આપી રહ્યા છે. તેમ સુલુas mud ના જેવું નહિ પણ clear as light પ્તિમાં પણ-deep sleepમાં પણ આપણો આત્મા ના જેવું થઈ જશે મનુષ્યમાં એવી હિંમત આવવી ઝગમગી રહે છે. જાગૃત સ્વપ્ન કે સુષુપ્તિ એ ત્રણે જોઈએ કે એણે પિતાને પૂર્ણ વિકાસ કરવો હોય અવસ્થાને ભેદીને રહેલો આત્માપ્રકાશ કદી બુઝાતો તે જડ એવા મનને લક્ષ્મીને કે કર્મને દોષ ન નથી. હા! મેહનાં આવરણ આવે છે. કવાયનાં કાઢતાં–જડમાં ન આરોપતાં જે દે પિતાના છે વાદળાંથી ઢંકાય છે, કર્મરૂપ સર્ષના વિષથી વિષમય એમ પ્રગટ રીતે Confession કરી-પ્રતિક્રમણ કરી બને છે. તથાપિ એ જ આત્મા પોતાનું સ્વરૂપ સમજે, આત્માને સામાયિક વડે શુદ્ધ કરવું જોઈએ. પિતાનું બળ ખોજે-નિહાળે તો કર્મરૂપી સર્ષને કલા
આત્મપ્રતીતિ સામાયિકમાં કેવી થાય છે તે યરૂપી વાંદળાંઓને અને મોહરૂપી અંધકારને તે દૂર સંબંધી હવે વિચાર કરીએ. Whether the કરે છે, આવું આવું ઘણુંએ સામાયિકમાં જણાય છે. Conviction of the soul is possible or સામાયિક એજ આત્મા છે. શ્રી યશોવિજયજી કહે not, let us see. નધિક રીતે એ negatively છે કે સામાજિક તેવી અમા, ધા રાન્નો સાથે જોતાં એટલું તો માલુમ પડે છે કે આ શરીરરૂપી નિર્વિવારા ૩vોજમાં નદિ સામો વારે ખોખામાં આપણે હોઈએ છીએ ત્યારે શરીર પણ વિગેરે. એક રોમન ફીલસુફ પણ કહે છે કે-Notકેવી સ્થિતિમાં હોય છે, અને જયારે નથી હતા all of me shall die-મારો સદંતર નાશ થવાને ત્યારે તે કેવી અસંગલિક સ્થિતિમાં હોય છે. આ નથી. ફ્રેન્ચ ફીલોસોફર પીસ્કલ-Piscal કહે છે કે ચામડીમાં જે ચર્ચકાટ ભાસે છે એ શાને છે. કેટલાક એવા વિો છે કે એક ગ્રેનનો આઠમો કંઈક આ શરીરમાં આપણે છીએ અને તેને લઈને ભાગ મનુષ્યને મારી નાંખે છે. પરંતુ એ ગ્રેનના આ શરીર માંગલિક દેખાય છે.
આઠમા ભાગના વિષને ખબર નથી કે હું મારી વળી આપણે positively વિધાયક દ્રષ્ટિએ
નાંખુ છું. મનુષ્યમાં રહેલા આત્માને ખબર છે કે જોઈએ તો પણ પ્રતીતિ થાય છે કે શરીરરૂપી ગૃહમાં આ શરીર છોડીને હું જાઉં છું. એજ આત્માના પ્રકાશરૂપે આપણે કંઈક છીએ.
વિશેષતા છે. જુઓ! આપણે ૯-૩૦ વાગે સુવા ગયા પચેક હવે કર્મ કરતાં એ આત્મા બળવાન કેમ છે તે મિનિટમાં આપણે સુઈ ગયા ૮-૪૦ મિનિટ આ૫ આપણે જોઈએ. શાસ્ત્રમાં પણ કહ્યું છે કે આ ચાયુને સ્વપ્ન આવ્યું, જાણે કે એક મહેલની અંદર ર્યાસી લાખ છવાયોનિમાંની એકેકી યોનિમાં એક