Page Text
________________
માનવજીવનનો ધાર્મિક આદર્શ
૨૪૭ દર્શનપૂર્વક સમ્યગજ્ઞાન અને સમ્યગુદન જ્ઞાનપૂર્વક તે છે. દેહાધ્યાસ ટળતાં-કર્માધ્યાસ તાં જે સ્વરૂપ સમ્યક ચારિત્ર છે માટે જ કહ્યું ઉ કે-
આપણું મટે છે તે સમ્યકત્વ છે. જેમાં શાસ્ત્રમાં સસ્થાન જ્ઞાન વરાળ નક્ષમઃ એ મિથ્યાત્વને બહિરામભાવ પણ ગણવામાં આવ્યું જડ ચૈતન્યનો-સત્યાસત્યને તત્વજ્ઞાનને
છે. શ્રીમદ આનંદઘનજી કહે છે કે નિશ્ચય કરવો તે સમ્યક્તાન છે, તેના ઉપર પૂર્ણ
છે આ સંસારમાં મોટામાં મોટું કોઈ જે પાપ
હોવ તો તે બહિરાત્મ એટલે કાયાદિકને હું માને શ્રદ્ધા રાખવી તે સમ્યક દર્શન છે, આ બન્ને વસ્તુ
તે છે. તેઓ શ્રી કહે છે કે – તત્વને વસ્તુતત્વરૂપે જાણવા અને સવહવા-દઢ નિશ્ચય
આતમ બુદ્દે હે કાયાદિક ગ્રા, બહિરાતમ અવરૂપ.” કરવા રૂપે છે, પછી જ્ઞાનથી એવું જાણ્યું અને દર્શન નથી જેવો નિશ્ચય કર્યો તે પ્રમાણે વર્તનમાં મૂકી આ તક
મોટામાં મોટું કાઈપણ પાપ હોય તે શરીરાતેને અનુભવ કરવો તે સામ્યક ચરિત્ર છે. આ દિને હું માનવી એમ આનંદધનજી કહે છે. જૈન સમ્યકજ્ઞાન અને સમ્યકદર્શન વિના ચારિત્ર હોઇ શાસ્ત્રમાં પણ આ વાત ઠામ ઠામ મનુષ્યને આત્મશકે નહિ.૧”
જાગૃતિ આપવા વારંવાર કહેવામાં આવી છે.
શરીરને હું માનીને મનુષ્યની ઉત્તમોત્તમ નિમાં “કહ્યું છે કે-ત્રણ સ્થાવરકી કરૂણાકીની જીવન
આવ્યો છતાં–ચઢયો છતાં મનુષ્ય પોતાને કાળએક વિરા, ત્રિકાલ સામાયિક કરતાં તોયે ન
મનુષ્ય પિતાનો અવતાર–અરે ! દેવને પણ દુર્લભ, કારજ સાધ્યું- સમકિત નવી લહ્યુંરે તેણે રોળ્યો
પણ તમને અને મને મળેલ હોવાથી સુલભ એવો સંસાર, ”
ઉત્તમોત્તમ માનવાવતાર એ કેવી રીતે આપણે ગુમાવી સમકિત તે શું છે? વ્યવહાર સમકિત તે શું
નાંખીએ છીએ એના ઉપર જરા નજર ફેરવી જઈએ. અને નિશ્ચય સમક્તિ તે શું તે સમજવા આપણે હવે પ્રયત્ન કરીએ. સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થયા વિના હાલ
ત્યાર પછી શ્રેતમંડળમાંના એક છેતાને વકતા જે સ્થિતિમાં આપણે છીએ તેને મિથાલ કહે છે. પૂછે છે કે તમારું નામ શું ? તેઓ કહે છે કે મારું જગતનાં તમામ મહાત્માઓ આ મિયાલને દર નામ ફુલચંદ, વકતા કહે છે કે હું તો તમારું નામ કરવા અને સમ્યકત્વને પ્રાપ્ત કરવા બળપૂર્વક ઉપદેશ
પાપ થવા બળપ, હર પૂછું છું ? ફુલચંદ એ શરીરનું નામ તમે કહ્યું. આપે છે. આ સંસારનું–આ બંધનનું-આ દુઃખના
ફુલચંદ એ તે તમારા શરીરનું આ ૪૫ વર્ષનું સાગરનું–આ અજ્ઞાનના અંધકારનું-આ સહરાના રણું નામ છે, પણ તે
નામ છે, પણ તમે તો ૪૫ વર્ષ પૂર્વે તેમજ હાલ જેવી ખરતર અટવીનું કારણ કોઈ હોય તે અને હવે પછી પણ મુલચંદ જેવા શરીરના સાક્ષી મહાત્મા બુદ્ધ કહે છે કે તે માર છે, રૂપે છે. તે એ સાક્ષીનું નામ શું?
મહમદ પૈગમ્બર કહે છે કે તે સેતાન છે; ધારો કે ફુલચંદરૂપી શરીરમાં જે આત્મા સાક્ષી મહાત્મા મોઝીઝ કહે છે કે તે Devil છે; રૂપે રહ્યા છે તેનું નામ સંવર છે. તમે પોતાને ફુલશ્રીમદ્દ શંકરાચાર્ય કહે છે કે તે માયા છે. ચંદ માની એટલે શરીરાદિને હું માની-કે વક્તા ઋષિમુનિઓ કહે છે કે મેહ છે.
લાલનરૂ૫ શરીરાદિને હું માની જેટલી ક્રિયા કરે એ મહાત્મા ક્રાઈસ્ટ કહે છે કે Sin-પાપ છે. બધી ક્રિયા મિથ્યાત્વમાંથીબહિરાત્મભાવમાંથી-વિર્ષ
શ્રી પરમાત્મા મહાવીર સ્વામી કહે છે કે તે યાસમાંથી કે માહથી ઉત્પન્ન થયેલી હોવાને લીધે મિથ્યાત્વ છે.
મિથ્યાત્વરૂપ છે. શ્રી આનંદઘનજીના શબ્દમાં કહીએ અને એ મિથ્યાત્વ તે એજ કે આ દેહને-આ તે મહા પાપરૂપ છે અને અધોર સંસારનું કારણ છે. દેવાદિત-આ કર્મને કે કર્મના પરિણામને “હું' માનવો મનુષ્ય જેને હું માને છે, દાખલા તરીકે શરીરને ૧ શ્રી વિજ્યકેસરસૂરિજી.
હું માને છે તે તેની સઘળી પ્રવૃત્તિઓ વિશે
| SR No. | 536287 |
| Book Title | Jain Yug 1984 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Dalichand Desai |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1984 |
| Total Pages | 622 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Yug, & India |
| File Size | 49 MB |