________________
મહાત્મા ગાંધીજીને
૨૩૩
રખડતાં કુતરામાં ઘટાડો કે માણસ જેવી ઉત્તમ - સને દુઃખકર છે માટે મારીજ નાંખવાં એ અલ્પ નિના જીવને બચાવવા રખડતાં કુતરાં મારવાં એ પાપ છે તો પછી આફ્રિકા, ફીજી, ન્યૂઝીલાંડ, અલ્પ પાપ છે ને ન મારવાં એ મહા પાપ છે તે ગિયાના, અમેરીકા, જાપાન વગેરે દેશોમાં આપણું તેમાંએ ભૂલ છે, કારણકે રખડતાં કુતરાં એ માણસને હિંદના લોકે કે જેમાંના કેટલાક દેશમાં તે ઇન્ડીદુઃખદ નથી. માણસ માની લે છે કે આ કુતરાં મને અનોએજ જઈને દેશ સુધાર્યો, વધાર્યો, ફળદ્રુપ કર્યો, બહુ દુઃખદ છે.
છતાં તેવા જુના ઇન્ડીઅનેતેજ હવેની નવી પ્રજા કહે છે એનો દાખલો –
કે તમે અહીંથી ચાલ્યા જાઓ, તમે ગંદા, ગાબરા, કુતરાં રાડો પાડે છે તેથી મારી ઉંઘ ઉડી જાય
હલકા, થોડામાં ગુજરાન કરનારા, છે, માટે ચાલ્યા છે અથવા મને ચેન પડતું નથી કે સારા વિચારો
જાઓઃ તેવા વિદેશી લોકેને માટે આપણે કંઈ
પણુ ફરીઆદ ન કરવી જોઇએ. કારણ કે આવતા નથી. એવા માણસને કહેવામાં આવે કે
તે લોકો પોતાના સુખમાં આડે આવતા રખડતા ૧. વરસાદની ગર્જના થાય ત્યારે શું કરો?
જેવા કે હલકા ગણતા લેકેને શા માટે રહેવા દે? ૨. ઝાડનાં પાંદડાં અખંડ ખડખડાટ કરે તેનું શું?
- હવેથી કુતરાના સવાલની પેઠે તેવા વિદેશી લોકે
તેથી ૩. પવનના સુસવાટા થાય તેનું શું?
ઇન્ડીઅને રાખે તે મહા પાપ ને ૪. મીલનાં ભુંગળાં, ગાડીના પાવા, મોટરના ઇન્ડીઅને હાંકી કાઢે તે અલ્પ પાપ ધમધમાટ, રેલવેના ખડખડાટ, યંત્રના અવાજ તેનું શું? એ શા માટે નહિ ? માત્ર જ્યાં લાઈલાજ છે ત્યાં માથું પછાડી
આપે ઉપર જે સિદ્ધાંત શેધી કાઢયે તેને બેસી રહે છે પણ કુતરાં જે અનાથ તેને કોઈ ધણી આપણા વડીલ મહાત્માઓ જે થઈ ગયા તેને કઇ નહિ ત્યાં અવાયો થઈ મારવા દેડે છે.
ટેકે, આધાર ખરો કે નહિ ? કે મહાત્માએ તે આ પ્રમાણે તમામ છે. પણ સહનશક્તિથી જે કહે તે સત્ય ને સિદ્ધાંત રૂપજ હોય. કોઈપણ ઉપરની ચીજોના અવાજની સાથે કુતરાં કે પંખીને યુગમાં. સંજોગમાં મહાત્મા જે વદે તે પ્રમાણે જ; અવાજ પોતાનાં બાળબચ્ચાંના અવાજની પેઠે કેળવી તેનાં કારણ પૂછાય જ નહિ કે આધાર મગાય જ લે તો કાંઈ વાંધો આવે નહિ.
નહિ; માટે આધાર અપાતું હોય તોએજ પ્રમાણે કુતરાને બટકુ રોટલાને સવાલ રખડતાં કુતરાં રાખવાં એ મહાપાપ. છે. પેટવરા ભેગો પુણ્યવરો થશે.
છે કે મારી નાંખવાં એ અ૫ પાપ વળી કુતરૂં અતિ ઉપયોગી પ્રાણી છે. રખડતું એને માટે હિંદુશાસ્ત્રને કંઇ આધાર ખરો ? કુતરું પણ અતિ ઉપયોગી છે.
જ્ઞાનીના ગમા ને રખડતાં કુતરાં ગંદકી કરે છે તે મહાત્માજી ! જેમ નાખે તેમ સમાં એ બિચારાંની ગંદકી શા લેખોમાં છે. આ ગટર. એ ન્યાય આપ જેવાને માટે તો હાય નહિ એમ આ પાયખાનાં, આ મીલના પાણીના રગડા, ઘરની મારું માનવું છે. ખાળકુંડીઓ, વગેરે બિલકુલ બીનજરૂરી ગંદકી શ્રી રાયચંદ કવિને સર્ષ સંબંધી આપે જે પ્રશ્ન આગળ કુતરાંની ગંદકી શા હિસાબમાં છે? તે બિ- પૂછે ને તેમણે જે ઉત્તર આપેલો તે આપને યાદ ચારે તે રસ્તે ગંદકી કરે છે, કોઈવાર અજ્ઞાનતાથી હશેજ. તે ઉત્તર આપને સાચે નથી લાગતો ? તેને ઘરમાં પણ કરે છે પણ તે તે તેના ગુણ આગળ ઉત્તર આપશે. નભાવી લેવાનું છે.
હું આપને અપેક્ષાએ ભક્ત છું, ખાદી પહેરું કુતરાં રખડતાં છે માટે નકામાં છે અને માણ- છું, બને તેટલી સ્વદેશી વસ્તુ વાપરું છું, પેટીઓ