Jain Yug 1983

SR No.: 536286
Original Sutra Author: N/A
Author: Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Publication Year: 1983
Total Pages: 576
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Yug, & India
File Size: 36 MB

Page 105

સ્વીકાર અને સમાલોચના
ગણીને ઉપરના ઉલેખ કર્યો છે. અષભદાસનો કવન સહવિદ્યમાનપણુમાં સહકાર હતો કે નહિ એ પ્રશ્ન કાળ સં. ૧૬૬૬ થી સં. ૧૬૮૭ છે, અને તે કવિ છે તેજ પ્રશ્ન જેને એકબીજા સહકાર કરતા કે સત્તરમા સૈકાના અંતકાળ પહેલાં ગણાય. સમયસુંદર નહિ તેમજ જનેતરો એક બીજા સાથે સહકાર કરતા તે લગભગ ૮૦ વર્ષ ઉપરાંત છો લાગે છે અને તે કરી શકતા કે નહિ તે છે. જેનોમાં તો સહકારતેનો કવનકાળ સં. ૧૬૫૮ થી ૧૭૦૦ ઉપર છે, તેથી પગના ઘણા દાખલા ઘણાના સંબંધમાં મળી આવે તે કવિ અરાઢમા શતકના પહેલા દશકમાં વિદ્યમાન છે.-બધાંના સંબંધમાં નહિ હોય. જૈનોમાં એક હતા એ વિધાન સાચું છે, ને તે કવિ સત્તરમા બીજાની કૃતિઓ જુદી જુદી પ્રત ફરી કરાવી એક સૈકાના મધ્યથી તે અંત સુધી હવે તે પણ નિર્વિ- બીજાને મોકલતા અને જુદા જુદા સ્થળના ભંડાવાદ છે. તેમવિજયની કૃતિ શીલવતી રાસ સં. રોમાં સંગ્રહ કરાવતા. એક બીજાની કૃતિપર બાલા૧૭૦૦ માં રચાયેલ છે એવું જે બહાર પડેલ છે વધ રચતા. ઋષભદાસની કૃતિઓને તેના મુનિ તે ભૂલ છે. તે કૃતિ “રાસ સંપૂર્ણ સંવત સતરસે, ગુરૂઓએ વિસ્તાર કર્યો. ઋષભદાસ પોતાના હીરવિજય અખાત્રીજ રસ ધારસે છે' એમ છપાયું છે તેથી સૂરિના રાસની પ્રશસ્તિમાં પૃ. ૩૨૨ જણાવે છે કે - ૧૭૦૦ લાગે છે, પણ એક પ્રતમાં “રાસ સંપૂર્ણ તવન અડાવન ચોત્રીસ રાસ, સત્તર પંચાસે, અખાત્રીજ રસ ધારસે હે” એમ છે - પુણ્ય પ્રસર્યો દીયે બહુ સુખ વાસે, તેથી સં. ૧૭૫૦ માં રચાઈ જાય છે. સં.
ગીત થઈ નમસ્કાર બહુ કીધા, ૧૭૬૨ ના અંકવાળી પ્રત અમોએ જોઈ નથી. તે
પુણ માટે લિખી સાધુને દીધા. કવિની અન્યકૃતિઓ આ પ્રમાણે છે:-(૧) વછરાજ
આજ પ્રકારે કવિ નાકર લખે છે કે “કવિ નાચારત્ર રાસ સં. ૧૭૫૮' માગશર સુદ ૧૨ બુધ કરે વિપ્રને દીધા.' . વેલાકુલ (વેરાવળ) બંદરમાં, (૨) ધર્મ બુદ્ધિ પાપ સાક્ષર શ્રી કૃષ્ણલાલભાઈ આ પ્રશ્નને કંઈક ઉકેલ બુદ્ધિ મંત્રી નૃ૫ રાસ અથવા કામઘટ રાસ સં. ટુંકાક્ષરી શબ્દથી કરતા હોય એમ જણાય છે-તે ૧૭૬૮ આષાઢ વદ ૭, (૩) તેજસાર રાજર્ષિ રાસ સં. શબ્દો આ છે:૧૭૮૭ કાર્તિક વદ ૧૩ ગુરૂ (કવિની સ્વહસ્ત લિખિત ના ગુજરાતી સાહિત્યને સિલસિલાબંધ સંબંધ, પ્રત તેજ વર્ષમાં લખેલી વડોદરાના પ્રવર્તક કાંતિ
ગ , ડી (connected) ઇતિહાસ લખવો હોય તે જૈનોથી જેનેવિજયજીના ભંડારમાં મોજુદ છે.)-આ પૈકી શીલવતી,
તરની કૃતિ તરફ અને જૈનેતરથી જનની કૃતિ તરફ દુર્લક્ષ
થઈ શકે નહિ. અમુક વિષયો સંબંધે બંને કોમોએ એકજ વછરાજ, અને ધર્મબદ્ધિ પાપબુદ્ધિ મંત્રીપ એ રાસે નદીના મૂળમાંથી પાણી પીધેલું એટલે કે સંસ્કૃત ગ્રંથ તપગચ્છના વિજયરત્ન સૂરિના રાજ્યમાં-વિદ્યમાન
પર આધાર રાખેલે, અમુક બાબતમાં વિચારની ૫ણામાં રચ્યા છે, ત્યારે તેજસાર રાજર્ષિ રાસ પરસ્પર આપલે થયેલી (They acted and reaવિજયદયાસૂરિના રાજ્યમાં રચ્યો છે એમ કવિએ cted on each other ) એટલે ખરા ઈતિહાસની પોતેજ પ્રશસ્તિમાં જણાવ્યું છે. વિજયરત્નને સૂરિ રચનામાં તે એ બને કેમની કૃતિની આલોચને થવી પદ સં. ૧૭૩૨ માં મળ્યું તેથી તેના પહેલાં તો એક
જોઇએ જુએ આ અંકમાં મધ્યકાલીન સાહિત્ય પર
સાક્ષર શ્રી કૃષ્ણલાલભાઈ એ લેખ તથા ઉપઘાત આનંદ પણ કૃતિ નેમિવિજયની થવી સંભવતીજ નથી; ને
કાવ્ય મહોદધિ મૌક્તિક ૭ મું કે જે ચેડા વખતમાં તે સૂરિ સં. ૧૭૭૩ માં સ્વર્ગસ્થ થયા ને તેની પછી અર પાનાર છે) વિજયક્ષમામરિ આવ્યા ને તે સ. ૧૭૮૫ માં સ્વર્ગ- છેવટે શ્રીયુત મંજુલાલ ગજરાતી કાવ્યો આ રીતે
સ્થ થયા કે જેની પછી વિજયદયાસૂરિ આચાર્ય ને અનેક બહાર પાડી અભ્યાસી એને માર્ગ સરળ કરી પટધર તેજ વર્ષમાં થઈ આવ્યા ને તે સં. ૧૮૦૯ આપે એમ ઇરછી વિરમીએ છીએ. માં સ્વર્ગસ્થ થયા.
__ जेसलमीर भांडागारोय ग्रन्थानां सूचीજન અને જનેતર કવિઓમાં એક બીજાની ગાયકવાડ પવય ગ્રંથમાલા નં. ૨૧ મૂળ સંગ્રા
લાભાર
પછી આવ્યા ને