________________
તા. ૨૧-૨- ૩,
જૈન યુગ. E
નમતું તેલવામાં આવ્યું ! આવીજ હાથી પૂર્વે ત્રણ ફિરકાની શ્રી. મણિલાલ શાહને
પરિષદમાં બાજી બગડી ગઈ હતી તેની ભાઈશ્રી નેંધ . પરિસ્થિતિનું સાચું માપ' નામા જૈન યુગને અગ્રલેખ બદામી સાહેબના અભિનંદન યાદ કરનાર બંધુ સ્વાગત પ્રમુખ અનાનથી નહિં પણ બનેલ સ્થિતિને સાચે ખ્યાલ આપવાના અને મંત્રીઓની ખુલ્લા શબ્દોની ચેતવણી “ ભવિષ્યમાં કોઈ શુદ્ધ ઈરાદાથી લખાયો છે. શ્રી શાહ અને બીજા યુવક બંધુઓ અધિવેશન ભરવા તૈયાર જ નહી થાય 'કેમ યાદ નથી કરતાં? સાથે મને જુનો અનુભવ છે એટલું જ નહિં પણ ઘણુ સમય જે સમાજને એ ઠરાવની સાચે જરૂર હોત તે યુવક પરિષદ સુધી સાથે કામ કરેલ છે અને એ માટે પશ્ચાતાપનું કારણ કર્યો છે ને મહિલા પરિષદ પાસે કરાવ્યો છે છતાં એનો અમલ પણું નથી. દુઃખ એટલુંજ થાય છે કે એ કાર્ય, એ પાછળને કેટલા પ્રમાણમાં થયો છે ? યુવાની અને નવયુગની પિછાન સંઘ ભાવ અને લગભગ આખી યુવક પ્રવૃત્તિ આજે હતી ન કેવળ કાગળ પરના ઠરાવથી નથી થઈ શકવાની. એ સાર હતી થઈ ગઈ છે કિવા અંતકાળના ડચકીયા ખાય છે ! તે જનતાની મધ્યમાં જવાની જરૂર છે. કોન્ફરન્સને પ્રારંભ એના ઇતિહાસમાં મારી ઈચ્છા તે લંબાણથી ઉતરી એમાં ને ઇતિહાસ ગૌરવ સંપન્ન છે પણ જયારથી કેટલાક ઉતાકયાં કયાં ઠોકર ખાધી, કેવી કેવી ઉતાવળે કરી અને એ વળા બંધુઓએ સમાજની નાડ પારખ્યા વિના એની બધું કયા મહાશયેની દોરવણીથી થયું એ સર્વ પ્રેમભાવે વ્યાસપીઠ પરથી કેથળે વીંટી પાંચશેરી ફેંકવા માંડી કિંવા દર્શાવવાની હતી પણ મુખ્યતયા આર્થિક પ્રશ્નને કારણે જૈન ગેળના નામે બળ પીરસવો શરૂ કર્યો ત્યારથીજ એનું નાવ યુગનું પ્રકાશન બંધ કરવાની વાત લગભગ નકકી હોવાથી જોખમાયું. તંત્રીએ તે વિચાર્યું છે કે યુવકેના પ્રવેશ પહે‘તમારા લેખનો અર્થ બીજે કઈ ન તરવાય ” એ કારણે લાની સ્થિતિ કરતાં પ્રવેશ પછીની સ્થિતિ વધુ આશાસ્પદ ટુંકમાં જવાબ રજુ કરવાનું ઇષ્ટ માન્યું છે.
. નથી રહી. આ સ્થિતિ માત્ર કોન્ફરન્સની જ નથી ૫ણુ ખુદ શ્રી શાહ “મા” ગુમાવ્યાની વાતને વાહીયાત માને છે યુવક પરિષદની ને યુવક સંઘની પણ બની છે અને એ પણ તેઓ નાંધી રાખે કે દુન્યવી વહેવારમાં જેટલી એ પરથી ખુદલું પુરવાર થયું છે કે એના નિમિત્તભૂત બધા ચીજની જરૂર છે તેથી અધિક ગણી જરૂર સંસ્થાઓ ચલા- યુવકે નથી પણ યુવકોના આગેવાન બની બેઠેલા મુઠ્ઠીભર વવાના કાર્યમાં અને સમાજને દોરવણી આપવાના કાર્યમાં છે. માનવીઓ છે. જે રાગને ચમે ઉતારી સીધી નજરે જોવામાં નવા ફેરફાર આવકારવામાંજ લાભ છે. દેશ-કાળ પ્રમાણે આવે તે સહજ જણાશે કે છેલ્લા અધિવેશનની એ રસાકસી ઉચિત ફેરફારો જરૂરના છે. નવા વિચાર સામે દ્વાર બંધ પછી ઘણાખરા વૃદ્ધોને રસ ઓશરી ગયો છે. પ્રૌઢને સાથ કરવાની સલાહ તે કઈ મૂરખ જ આપે પણ એનો અર્થ છે તે પણ હૃદયને નહીં જ. અરે મુંબઈ બહારના પ્રાંતમાં મણીભાઈ અંધારે ભૂસ્કે મારવાને કરતાં હોય અગરતે તે સાવ નિષ્ક્રિયતા વ્યાપી રહી છે. એટલે એલ ઇન્ડીયા પરિવર્તનના નામે મૂળભૂત સિદ્ધાંતને જ મારી નાખવાને કમિટિની બેઠક વેળા આમંત્રણ આપવાનું જોખમ કેણ ખેડે. લેતાં હોય તે ગંભીર ભુલ છે ફેરફાર કે સુધારા એવા હવા એ પ્રશ્ન હતું. એ જવાબદારી યુવક સંધના સભ્યએ ઉપાડી ઘટે કે જેથી સમાજ પ્રગતિના પંથે વળે. મોટે ભાગે એને એટલા માટે આભાર માનીએ; છતાં એ પણ દીવા જેવું સ્પષ્ટ સત્વર અમલમાં ઉતારે બાકી છેડી ગણીગાંઠી વ્યક્તિઓ હતું કે બેઠકને ઉમંગ હારી દેનાર પણ ઉત સંધના જ માની એનું જ નામ સુધારો હોય તો એને તે નવગજના કેટલાક સભ્યા હતા. માની લઈએ ભાવનગરનું આમંત્રણ નમસ્કાર. એ તે એક નવો વડે ઉબે કરવા જેવું થાય કે યુવક બંધુઓના પ્રયાસથી પ્રાપ્ત થયું તે શા સારું સ્વાગત જે કાર્ય અનિચ્છનીય છે. ધાર્મિક બાબતે અચપદે હતી એ સમિતિ પાણીમાં બેઠી છે ? ત્યાં શું યુવકેન જેર નથી. વાંચી ભાઈશ્રીને હસવું આવે છે. વાત સાચી છે કેવલ જેને યુવકની બહુમતી નથી ? કેમ એ પણ યુવકની બેલગામ ગમે તે સ્થળે અને ગમે તે પ્રસંગે આઘું પાછુ જોયા વિના પ્રવૃત્તિ પર મર્યાદાની આડ ધરે છે. શ્રી મણીભાઈ એ માટે પિતે માની લીધેલા અનુમાન પર તીર છોડયા જવા છે કે શું જવાબ આપે છે ? ધર્મની વાત આવે ત્યાં મોં મચડવું છે ત્યાં બીજું સંભવે જુન્નરના દીક્ષાના ઠરાવ માટે નથી લખ્યું. એ માટે પણું શું ? ફાઈલ જોવાની સલાહ આપવા કરતાં જાતે જ એટલીજ દ્રઢતા છે. ઉલ્લેખ કરવાનું કારણ તે વડેદરાના અમલ કરે. અરે બંધારણ અને એની મર્યાદા જુએ. જુદા દીક્ષા ઠરાવ પર સમિતિએ મોકલેલ નિવેદન માટે છે. આમાં જુદા પ્રાંતના ધેરણ પાનમાં છે. સંસ્થા તરફથી જે લધુ સંસ્થાના અધિવેશનમાં થયેલ ઠરાવ પર ચર્ચા કરવાપણું પુસ્તિકા પ્રગટ કરવામાં આવી હતી તે વાંચી જાય તે સહજ છે જ નહીં. જણાશે કે ધાર્મિક દ્રષ્ટિ જ અગ્રભાગ ભજવે છે. જે સુધારા સંસ્થાના મુખપત્ર સંબધે જે મહત્વની વાત ભાઈશ્રી પાછળ તમે કેડ કસ છે એનું નામનિશાન પણ એમાં નથી. ઉચ્ચારે છે તેના જવાબમાં એટલું જ કહેવાનું કે કેન્ફરન્સના
જે ઠરાવ પર રસાકસી જામેલી ને પસાર થયાનું લખ- ઉદ્દેશ પર નજર રાખી જૈન યુગના દરેક અંકે વાંચી જુએ વામાં આવે છે એજ ઠરાવ વર્તમાન પરિસ્થિતિને જન્મદાતા અને બતાવે કે કયાં એને નેવે મૂક્યા છે ? બાકી સંસ્થામાં છે. એ ઠરાવ સીધી રીતે લાવવામાં આવ્યો નહતાં અને એની એ તર કે તેથી અધિક તત્વ હેાય તે માટે વાંધો નથી ચર્ચા શરૂ થઈ ત્યારે સમિતિના ધણું સભ્ય રાત્રિ વિશે પણ જે વિચારસરણી ખુદ સંસ્થાના અસ્તિત્વને જોખ થવાથી ચાલ્યા ગયા હતા. પાછા ન ખેંચાયું હોત તે એ માવતી હોય અને જે માટે સમાજના મોટા ભાગની ઉધાડી પાસ થવાનો સંભવ હતે જ નહિ. બહુ તાણુતા તૂટી જશે વિરોધ નિ હોય, અને જે માત્ર મહીભર આત્માઓના ને અધિવેશન ભાંગી પડશે એ સ્પષ્ટ ભાસ થયા પછીજ બેનને પાક હોવા છતાં બહુમતીરૂપે ખપવા માંગતી હોય તે