________________
જેન યુગ.
તા. ૧-૮-૧૯૩૮.
આગેવાન અને નય એવી લકી હતી
તેના હાથમાં
કેટલાક દીર્ઘદ્રષ્ટિ સુચક ઠરા. = નોંધ અને ચર્ચા =
વર્તમાન રાજ્ય તંત્રમાં દિન પર દિન થઈ રહેલા ફેરભાખરીયા કેસનો ચુકાદા
ફારોથી જૈન સમાજના વિડીઓ સાવ અજાણ તે નજ હાઈ
શકે. વર્ષો પૂર્વે આપણું કેન્ફરન્સ દ્વારા થતા ઠરાને અમલ મહેસાણામાં સંધ બહાર પ્રકરણું અંગે ચાલતા ભાખરીયા
કરા હેત તે જે આજે ફરજીયાત કરવું પડે છે તે સ્થિતિ કેસનો જે ચુકાદો પ્રગટ થયો છે એ પરથી માત્ર આગેવાન
( ન જન્મત. શ્રીમતી કોન્ફરન્સના કેટલાક ઠરાવ દીર્ધદર્શિતાના એજ નહિં પણ વારે કવારે ધર્મના નામે ઝનુન ચઢાવનાર
સચોટ પુરાવા સમાન છે. એમાંને એક તે નિરીક્ષણ ખાતા ચાદર પણ ખાસ ધડ લેવાને છે: “શ્રી લમણસરિના સંબંધીને. વર્ષો પૂર્વ ધર્માદા હિસાબેનું નિરીક્ષણ કરવાનું એક
40 નો દબ અથવા બે માસની આસન કેદની શિક્ષા એ ખાતુ એની હસ્તક ચાલતું. એ ખાતાના માણસો જુદા જુદા દાખ ઉપજાવે તેવી વાત છે ! ભાગ્યે જ કોઈ જેને એથી શહેરોમાં જઈ જાતે ધાર્મિક ખાતાઓની તપાસ કરતાં ને આનંદ પામે. પણ જ્યારથી સાધુ સમાજમાં એક ઝનુની વર્ગ ઘટતી સુચનાઓ કરતા. તેમના રીર્ટ ૫રંથી ધહીવટદારોને
છે ત્યારથી માધ સંસ્થાની પૂર્વકાલિન 'પ્રતિમાને ઘટતી સૂચનાઓ અપાતી એનો આશય એજ હોઈ પણ નાંખપ લગાડે અને એના પવિત્ર ને પરમાથી જીવનને ક્ષીત રીતે ધર્માદા ખાતાના હિસાબ ચે.ખવટભય રહે; અને દેવ પહોંચાડે તેવાં કાર્યો બનતા જ ગયા છે. એમાં આ કેસના દ્રવ્ય ચવાઈ જાય નહીં સખેદ જણાવવું પડે છે કે આવા એક ચુકાદાએ આડો આંક વાળે છે. સાધુ-સંતોના ઉપદેશ તા જરૂરી પગલાંને કેટલાક બડેખાંઓએ કેવળ પિતાની પોલ અમૃત સમા કલ્યાણકારી હોય એમના પગલાં કલહકંકાસ ખુલી ન જાય એ ખાતર બંધ કરવા કમર કસી એ સામે
વિરોધનો વંટોળ ઉભો કીધે. એ કામને સરળ કરી આપવાને ભાવનગરમાં કૅન્ફરન્સનું આગામી અધિવેશન. બદલે અડચણ ઉભી કરવામાં ધર્મ માન્ય, પિતાની ( અમારા ખબરપત્રી તરફથી)
હસ્તકના હિસાબ બતાવવામાં ગલ્લા તલા વાળ્યા; અને, એક અખિલ હિંદ જેન તાંબર કેન્ફરન્સ અંગોએ પંદરમાં આગેવાન સંસ્થાએ તો જે તે આવી રીતે હિસાબ બતાવે તે અધિવેશન માટે આમત્રણ અપાયાં પછી, સબકમિટી નીમ. એ. ભરમ ખુલી જાય એવી સુન્ની દલીલ કરી કરણને ઠોકરે વામાં આવી હતી. તે કમિટીએ વધારે સ્વાગત સમિતિના સભ્યો ઉડાવ્યા ! વહીવટી તંત્ર ઘણે ખરે સ્થળે શ્રીમંતના હાથમાં જ નોંધાવવાનું કાર્ય ચાલુ કરેલું છે. એકાદ માસમાં બીજા વિશેષ હોય છે એટલે એ સંબંધમાં લાંબી નજરે વિચાર્યા વગર એક સંખ્યામાં સ્વાગત સભ્યો નોંધાયા પછી ભાદરવા માસમાં
બીજાનું અનુકરણ કરી શાસ્ત્ર તેમજ વ્યવહાર દૃષ્ટિયે યોગ્ય સ્વાગત પ્રમુખ તથા બીજા હોદેદારો તથા પેટા-સમિતિઓની
અને દૂર અદેશીભર્યા પગલાનો વિરોધ કરી કેવળ આત્મસંતોષ નિમણુંક કરવા સ્વાગત સમિતિની સભા બેલાવવામાં આવશે
અનુભવ્યો. થોડા સમય બાદ આ ખાતુ બંધ પડે! એનાં એમ લાગે છે. અત્યારના સંગે, વાતાવરણાદિ જેવાં કેન્ફ
કડવાં ફળ જે આવ્યા છે તે નજર સામે ખુલ્લા પડ્યા છે. રન્સની બેક નાતાળના દિવસે દરમ્યાન ભરવામાં આવશે એમ
કેટલીએ જગ્યાએ જે પૈસાને અડકવામાં પાપ લેખાય! અરે સંભળાય છે. આચાર્ય શ્રી વિજયને મસૂરીશ્વરજી મહારાજ
જેના ભક્ષણથી ભવોભવ માડી ગતિમાં જન્મ લેવા પડે ! ભાવનગરમાં બિરાજે છે. કેન્ફરન્સના મુખ્ય કાર્યાલય મુંબઈના
અને જેને માટેના કથાનક અવલોકતાં દેહના વાડા ખડાં થાય!
એવું દેવદ્રવ્ય વિશાળ પ્રમાણમાં ચવાઈ જવાયું ! અરસ પરકાર્યકર્તાઓ એકાદ વખત ભાવનગરની મુલાકાત લે તે બેડ
સની ચમસીમા-ખુદ વહીવટકર્તાઓ તરફથી જ હોમ કની તૈયારીઓને વધુ વેગ મળે એવું અત્રેના આગેવાનું
સ્વાહા' થઈ ગયું હિસાબમાં જાત જાતના ગોટાળા થયા. માનવું છે. ઉત્સાહ અને લાગણી ખૂબ છે.
નિતીજે એ આવ્યું કે ત્રીજી સત્તાને-સરકારને-એમાં હાથ મટાડીને વાતાવરણમાં શાંતી સ્થાપનાર હાય પણ જ્યાં અમૃ. નાંખવાની જરૂર જણાઈ. એ સામે આજે બૂમરાણ મચાવાવ તને બદલ ગેર વરતું હોય અને જ્યાં શાંતિને નામે ધમ છે. એવી પણ દલીલ થાય છે કે ભીતરની વાત માટે બહાર ઝનુનનાં પાણી પાવાતા હોય. સંધ બહાર જેવી જ વાલે જ નાન બતાવવી? તો અનુભવેથી ઠંડાયેલ એક વર્ગ સ્પષ્ટ જોઈ વાપરવા રૂપ શિક્ષાનો કેયડો વાતવાતમાં વિઝા હેય, ત્યાં ?
રહેલ છે કે સરકારી સત્તા વિના આજના ઘણાખરા તંત્ર સાધુતાને એબ ળગાડે તેવું પરિણામ આવે તેમાં શી નવાઇ !
વાહની શુદ્ધ ઠેકાણે આવે તેમ નથી જ. સાસ્ત્રના કડક કરઅંતરમાં ઉદ્વેગ થાય છતાં.એનો પ્રતિકાર શો? એ ઝનુની
માનને જે ગળી ગયા તે રાજ્યસત્તાના કેયડા વિના સમજે સાધુ વર્ગને ભારપૂર્વક અપીલ કરીએ કે તેઓ દેશ-કાળ ઓળખી
તેમ નથી જએટલે એવા કાનુનને વધાવી લેવામાં જ કલ્યાણ
છે. આ મંતવ્ય સાવ ભુલભર્યું છે એમ જ કહી શકાય. લઇ ઝઘડાળુ પ્રવૃત્તિ પર કાબુ રાખે. વ્યાખ્યાન પીઠને ઉપયોગ જિનવાણી શ્રવણ કરાવવાના મર્યાદિત ક્ષેત્રમાંજ કરે. કદાચ
અલબત ત્રીજી સત્તાની દરમ્યાનગીરી લાભદાયી નથી જ; છતાં મૂડીભર આત્માઓને ધર્મદ્રોહ ને ગુરુનિંદાને માર્ગે ઉતરેલા જુવે
જયાં પિતાની માનીતી સંસ્થાને-પ્રતિનિધિત્વના ઘેર કામ કરતી
સંસ્થાને-પ્રેમભાવે દીર્ઘદ્રષ્ટિએ કામ લેતી સંસ્થાને-હાયભુત ન તે ૫ણુ આવેગ નજ ધરે-કેવલ એમની દયા ચિતવે. સર્વત દેવના શાસનને એવા ભગતરાઓથી કંઈજ હાનિ પુરાવાની નવાઈ? નીચી મૂંડીએ સત્તા આગળ બધું ખુલ્લું મુકવું જ પડે ને!
બનવું હોય ત્યાં “પારકી મા કાન વીંધે ' તેવું થાય એમાં શી નથી એવી દઢ શ્રદ્ધા રાખે. દલીલ પુરસર ઉપદેશ દેવારૂપ હજીપણ પુનઃ એવું ખતું. ઉભુ કરવામાં આવે અને એને ધર્મ માટે મન નથી જ. બાકી ખંડનાત્મક કે ભંજનાત્મક સર્વ ળાને આવકાર મળે તે ઘણી હાડમારી અને વધુ પ્રકૃત્તિને નવ ગજના નમસ્કાર કરે. એમાંજ શાસન શોભા ને
પડતા ખરચમાંથી ધર્માદા ખાતા બચી જશે. એને વધાવી સંસ્થાનું ગૌરવ સમાયેલ છે.
લેવાની તત્પસ્તા સમાજ દાખવશે કે?