________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
પૃષ્ઠ ૨૬ % પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-આજ-આવતીકાલ : સદા નિરંતર ૬ ઓક્ટોબર ૨૦૧૬
ને આવતીકાલ
dar).
જીવત : પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ ઃ સંદી નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન : ગોંધીજીઃ ગઈકાલ-આજ-ઓવતીકાલ : સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધીજી : ગઈકાલ-આજ-વતીકાલસદા નિરંતર ## પ્રબુદ્ધ :
હું અને તેણે ગાંધીજીને જવાબદાર ગણ્યા છે. તેમની રજૂઆત કારણકે, ગાંધીજીએ એમાંનું કશું થવા ન દીધું. અને આપણે $ કે કંઈક આવી રીતે છે.
જાણીએ છીએ, સામ્યવાદમાં મજૂરોના નામે, તેમના લોહી પસીને ૧૯૧૭/૧૮માં રશિયામાં Bolshevik Revolution- લડીને અને સત્તા કબજે કરવી. એ જ મજૂરોનું શોષણ કરીને
Petrograd – 7th November (Russian Calendar) થોડાંક માથાભારે તત્ત્વો સત્તા – ભોગવે – પોલીટીકલ કંટ્રોલ 491 Europe-24th October (Julian)
મેળવે, જોહુકમી કરે અને જુલ્મ ગુજારે તેની સામે ગાંધીજીના * હૈ તેથી કહેવાયું October Revolution (Gregorian Calen- વિચારો
મજૂરોનું સાચું કલ્યાણ – ઉન્નતિ કેમ થાય તેનો માર્ગ સૂચવ્યો. હૈં | સામ્યવાદનો ઉદય થયો. રશિયાના અને તેની પૂર્વે આવેલાં લાલભાઈઓ – અશોક મિત્ર એ ભૂલી ગયા કે, ભારતમાં કેટલાંક યુરોપના તેમ જ મુસ્લિમ બહુમતીવાળાં, કેટલાંક રાજ્યો સૌથી પહેલું ‘લેબર યુનિયન' – મજૂર મહાજન અમદાવાદમાં સામ્યવાદની ઝોળીમાં પડવા માંડ્યાં.
ગાંધીજીએ સ્થાપ્યું. અને તેમની રીતિ-નીતિઓ સામ્યવાદ કરતાં છે ભારતના લાલભાઈઓને સ્વપ્ના આવવા શરુ થયાં. વધારે અસરકારક રહી. ૩૫% વધારે વેતન માગ્યું અને તે માગણી ૨ | Islamic Region--હાથમાં આવવા માંડ્યા એટલે, પછી ન સ્વીકારાઈ તો, આંદોલન છેડયું અને પોતે ઉપવાસ પર ઉતર્યા. 8 ૬ ભારત તો, as a matter of course કારણ કે, ભારતમાં રશિયાના ઓક્ટોબર રિવોલ્યુશનથી પણ પહેલાં ભારતમાં
દારુણ-ઘોર ગરીબી–પરદેશી હકુમત-સામાજિક વિષમતાઓ, મજુર હિતોના રક્ષણ તેમનાં વેલફેર – કલ્યાણ અને આબાદી છું કે જુદાં-જુદાં હિતધારકોમાં વહેંચાઈ ગયેલો મુલક, કેટલીક વખત માટેની પ્રવૃત્તિઓના તેઓ જનક હતા. છે એકબીજાની સામે થતાં-લડતાં તેવા એકમો-આર્થિક, અમદાવાદની પહેલ વહેલી હડતાલ ગાંધીજીએ પડાવેલી અને હૈં સાંસ્કૃતિક, ભાષાઓ, ધર્મો બધાને નામે જાણે કે, વેરવિખેર થઈ ઉપવાસ આદર્યા. ૪ ગયો હોય તેવા એક પ્રદેશનું દર્શન. જેમાં સામ્યવાદ પૂરબહારમાં ત્રણ જ દિવસમાં મિલ માલિકોએ મજૂરોની માગણીઓ કબુલ ૨ $ ખીલી શકે તેવા બધાં જ તત્ત્વો અહીં હાજર. સામ્યવાદી આખલાને કરી અને બધાને સંતોષકારક સમાધાન થયું અને કેવું સમાધાન! હૈ શું ચરવા માટેનું લીલુંછમ ખેતર. અને લાલભાઈઓને જેવું ભારત અંબાલાલ સારાભાઈ જે અમદાવાદના સૌથી મોટા મિલ છું હું પડે કે તરત જ તેની Spiller effectમાં તેની આજુબાજુના પ્રદેશો, માલિક અને મજૂર પ્રવૃત્તિઓના કટ્ટર વિરોધી તેમની રાહબરી હું ૨ નેપાળ, અફઘાનિસ્તાન, ભૂતાન, સિક્કીમમાં તે વખતનું સિલોન, નીચે મિલ માલિકોએ મજૂર કલ્યાણની વાતો કબુલ કરી. પોતાની રે $ બ્રહ્મદેશ, મલાયા, થાઈલેન્ડ બધાં જ જાણે કે, પાકા ફળોની જેમ મિલનું કાપડ છોડીને તેમનાં બહેન અનસુયાબહેન ખાદી પહેરતાં ક ખરવા માંડે અને આપોઆપ તેમને આ પાક વીણી લેવાની તક થયાં અને થોડાં વરસો પછીથી પોતેજ એ મજુર મહાજનનાં પ્રમુખ છે
મળે. સામ્યવાદનો ફેલાવો રશિયાની પશ્ચિમે, પશ્ચિમના દેશોમાં બન્યા. એ જ અંબાલાલ સારાભાઈની પુત્રી મૃદુલા સારાભાઈ $ હંગેરી, ઝેકોસ્લોવાકિયા, યુગોસ્લાવિયા, રૂમાનિયાથી તેની પછીના વર્ષોમાં ખાદી પહેરતા થયાં. ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના જુ શુ પૂર્વમાં આવેલો – લગભગ અડધો અડધ – Pan Islamic re- મહામંત્રી બન્યાં. 8 gion એટલે, ઉઝબેકિસ્તાન, તકિસ્તાન પછી તુર્ક અને આગળ આખું કુટુંબ રાષ્ટ્રીય રંગે રંગાયું. તે જ રીતે ભારતના કેટલાંય કે ન આવડો મોટો Indian Sub continent South Asia & South ઉદ્યોગગૃહોના માલિકો, મોટા મોટા વેપારી, શાહ સોદાગરો East Asia.
ગાંધીજીની વાત માનતા થયા. બિરલા, ટાટા, કસ્તુરભાઈ ? # બધાં જ લાલ રંગે રંગાઈ જાય. લાલભાઈઓનું સ્વપ્ન ઘણું લાલભાઈ, જમનાલાલ બજાજ તો ગાંધીજીના માનસપુત્રો ૨ હુ મોટું હતું અને સાકાર થવાની તૈયારીમાં હતું. એમ. એન. રોયને ગણાયા. કરોડપતિ માણસો ગાંધીજીના પંથે જેલમાં જવા લાગ્યા ; હું તો સોવિયત પોલીટબ્યુરોમાં એક અગત્યના સભ્ય તરીકે સ્થાન અને તેનું કારણ એક જ કે, ગાંધીજીએ, સ્વાતંત્ર્યની લડતમાં આખા { આપી દીધું. તે વખતના સામ્યવાદી માંધાતાઓ, લેનિન, ગોર્કિ, ભારતીય સમાજને સાથે લીધો હતો. કોઈ સંજોગોમાં ગરીબ- હૈ 5 એલીન વગેરે મળીને તેમને ઊંચે આસને બેસાડ્યા અને છતાંય, તવંગર કે મજૂર-માલિક વચ્ચે વર્ગ વિગ્રહ થવા દેવો ન હતો.
એ ન બન્યું. ભારત ઉપર લાલ વાવટો ફરકાવવાનું ગાંધીજીમાં, બુદ્ધની અહિંસા અને મહાવીરનો અપરિગ્રહ હતાં સામ્યવાદીઓનું સ્વપ્ન અધૂરું જ રહી ગયું. કારણ?
તો, સાથે સાથે ચાણક્યનું વ્યવહાર કૌશલ્ય અને સાદગી, છે અશોક સેન-તેના પુસ્તક “માર્ચ ઓફ કોમ્યુનીઝમ'માં જવાબ વાસ્તવિકતા પણ હતાં. ૬ આપે છે કે,
રશિયા જેવો વર્ગ વિગ્રહ થાય, દેશની બરબાદી તો બરબાદી ૬ That wily old fox Gandhi came in the way. પણ સાથે સાથે જે પોલીટીકલ ઈન્ડીપેન્ડન્સની લડત તેમણે શરૂ રુ
& પ્રબુદ્ધ જીવત : ગાંધીજીઃ ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ ઃ સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવત : ગાંધીજીઃ ગઈકાલે-આજ-આવતીકાલેઃ સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન : ગાંધીજી : ગઈકાલ-જ-આવતીકાલ સદા નિરંતર # પ્રબુદ્ધ જીવન :8
પ્રબુદ્ધ જીવન
Civilization is the encouragement of differences.'
આવતીકાલ