________________
મે ૨૦૧૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
છે.
આ એક એવો ગ્રંથ છે તેમાં દાર્શનિકની સાથે સમાજશાસ્ત્રીય જૈન ધર્મનો તમામ આચાર આત્મલક્ષી છે, એમાં શ્રાવક અને અભિગમ પણ જોવા મળે છે. આજે વિભાજક પરિવારના સમયમાં શ્રમણ માટેની સંહિતા પ્રાપ્ત થાય છે.
બાળક માટે સંયુક્ત પરિવાર અને માતા-પિતાનું સ્થાન કેટલું મહત્ત્વનું આ ગ્રંથનું મહત્ત્વ એ છે કે પાંચ સમવાય ભેગા થવાથી સમસુત્ત છે તે પણ પ્રતીકો દ્વારા સમજાવ્યું છે. જીવનમાં અનેક સમસ્યાઓ ગ્રંથની રચના થઈ. જૈન ધર્મની પરંપરામાં આત્મવાદ અને છે, તણાવ છે, અનેક મુશ્કેલીઓથી વ્યક્તિ ભાગી રહી હોય ત્યારે અનેકાંતવિચારનું મહત્ત્વ રહ્યું છે. જિને ઉપદેશેલા માર્ગ પર ચાલવું અંદરની તરફ વળવાથી અને આત્મા-ગુણોને સમજવાથી સુખ પ્રાપ્ત અને તે જ કલ્યાણ માર્ગ છે. પોતાના દેહગત, આત્માગત વિકાર થશે. આજે જ્યારે આપણે સહિષ્ણુતાની વાત કરીએ છીએ ત્યારે પર કાબુ મેળવવો. આત્માને સમજ અને પરમાત્માને પામવાની અન્યના આદર્શ માટેની અને પોતાના મૂલ્યો પરની શ્રદ્ધા આવા ઈચ્છા દરેકને હોય છે.
ગ્રંથોના વાંચન અને અધ્યયન દ્વારા વધે છે. એમ કહી શકાય કે સૃષ્ટિનો પ્રત્યેક પદાર્થ પોતાના સ્વભાવ પ્રમાણે વર્તે છે. એનું સમણસુત્ત અનુસાર એક સારા શ્રોતા બનવું, જાગૃત રહેવું, જીવનને અસ્તિત્વ-ઉત્પત્તિ, સ્થિતિ અને વિનાશ નિર્મિત હોય છે. પદાર્થ ઉત્તરોત્તર મહાવીર બનાવવું, ઉચ્ચ કાર્ય કરવા, વિનય, ઋજુતા, પોતાના સ્વભાવને બદલતો નથી. સત્તાના રૂપમાં એ સદેવ સ્થિત ક્ષમાશીલતા જેવા ગુણો ધારણ કરવા, વગેરે મહત્ત્વનું છે. જીવન હોય છે. પર્યાય કરતાં એ નિરંતર પરિવર્તનશીલ હોય છે. આ જ અને મૃત્યુના છેડા વચ્ચે અહિંસા, અપરિગ્રહ અને અનેકાંત જેવા ત્રિપદી પર સંપૂર્ણ જૈન દર્શન ઉભેલું છે. જેના આધાર પર લોક- વિચારો સમગ્ર સૃષ્ટિના કલ્યાણ માટે જરૂરી છે. આના સ્વીકાર દ્વારા વ્યવસ્થાનું પ્રતિપાદન થાય છે. પ્રભુ મહાવીરે તત્ત્વદર્શનમાં કહ્યું મનુષ્ય જાતિ સ્વમાન અને સન્માનીય જીવન તરફ ગતિ કરશે. છેવટે છે, સમભાવ એ જ અહિંસા છે, મમત્ત્વ ન હોવું તે અપરિગ્રહ છે. તો એમ જ કહેવાનું કે સારો મિત્ર, સારું પુસ્તક અને સારો વિચાર સત્ય શાસ્ત્રમાં નહિ અનુભવમાં વસે છે, માત્ર કર્મથી કે માત્ર જ્ઞાનથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવે છે. આપણે સહુ એ પ્રકાશને ઓળખીએ ઉદ્ધાર નથી જ. આત્મ-પ્રતીતિ, આત્મ-જ્ઞાન અને આત્મલીનતા- અને એને યોગ્ય બનીએ. હાલમાં જ ગયેલા મહાવીર જન્મનિજાનંદ રસલીનતા જ મનુષ્યને મુક્તિ આપવી શકે છે. આ જ સાચું કલ્યાણકના શુભ દિવસ નિમિત્તે આ ગ્રંથનો મહિમા કરી આરાધના સમ્યકત્વ છે.
કરીએ. આપણે જાણીએ છીએ કે શ્રાવકાચાર અને શ્રમણાચારમાં શ્રાવકો હે જીવ, તમામ પ્રકારના પરિગ્રહને છોડી નિઃસંગ બની જા, માટેનો આચાર સરળ છે કારણ કે એમને ગૃહત્યાગ નથી કરવાનો. સુખકારી-દુ:ખકારી ભાવો પર અંકુશ મેળવ, શ્વેતાંબર હોય કે દિગંબર, બુદ્ધ ધર્મી હોય કે અન્ય ધર્મી હોય જેનો એ જ સાચો ધર્મ છે..હવે આ જ્ઞાન મને લાગ્યું છે, આત્મા ‘સમભાવથી ભાવિત છે તેના આત્માનો મોક્ષ થાય એમાં તેથી મને મૃત્યુનો ડર નથી.. જરા પણ શંકા નથી એમ જિનેન્દ્ર દેવે કહ્યું છે. સાચું સામાયિક એ જ
T સેજલ શાહ સમભાવ છે, એ જ મોક્ષ છે.
sejalshah702@gmail.com
'પ્રબદ્ધ જીવન’ પરદેશના પોસ્ટલ ચાર્જિસમાં વધારો
પોસ્ટ ખાતાએ પરદેશના પોસ્ટલ ચાર્જિસમાં જાન્યુઆરી ૨૦૧૬થી વધારો કર્યો છે. પહેલાં એક અંકનો પોસ્ટેજ ખર્ચ રૂ.૯૦ હતો. જાન્યુઆરીમાં ૨૦૧૬થી એક અંકનો પોસ્ટેજ દર રૂા. ૧૦૨ થયો છે. ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૬ના ખાસ અંકનો પોસ્ટલ ચાર્જ રૂા. ૨૪૭ એક અંકનો નવા પોસ્ટલ નિયમ મુજબ થયો હતો.
આ સંજોગોમાં તા. ૧લી એપ્રિલ ૨૦૧૬ થી પરદેશ માટેના લવાજમના દર નીચે પ્રમાણે રહેશે. ૧ વર્ષના લવાજમના $ 30 ૦ ૩ વર્ષના લવાજમના $ 80પ વર્ષના લવાજમના $100 ૦ ૧૦ વર્ષના લવાજમના $200/વાર્ષિક લવાજમ આપશ્રી $ (ડોલર) માં મોકલાવો તો $ પાંચ બેંક ચાર્જિસ ઉમેરીને મોકલશો.
| આપના સહકારની આશા રાખીએ છીએ. ભારતમાં વાર્ષિક લવાજમ રૂા. ૨૦૦ ત્રણ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૫૦૦૦પાંચ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૯૦૦ દસ વર્ષનું લવાજમ રૂ. ૧૮૦૦ |
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનો બૅન્ક A/c No. : બૅન્ક ઓફ ઈન્ડિયા CD A/c No. 003920100020260.