Prabuddha Jivan 2010 Year 57 Ank 01 to 12 - Ank 02 is not available

SR No.: 525995
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2010
Total Pages: 352
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 54 MB

Page 266

૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
ક્ટોબર ૨૦૧૦
હતી અને પ્રફુલ્લાબહેન લલિતભાઈ શાહ દ્વારા ‘મોટી શાંતિ સ્તોત્ર' ગાનથી તેઓનો ઉપદેશ ગ્રહણ કરવા લાયકાત મહત્ત્વની છે. તીર્થકરોના સ્મરણથી વ્યાખ્યાનમાળા પૂર્ણ થઈ હતી.
દૃષ્ટિ અને સમજણ વધે છે. સોનાની સાંકળની પાછળ રહેલી કેદ વ્યક્તિને આ વ્યાખ્યાનમાળામાં શ્રીમતી ઉર્વશી શાહ, શ્રીમતી અનુરાધા દામલે, દેખાતી થાય છે. ધર્મ એ અધ્યાત્મનું બાહ્યસ્વરૂપ છે અને આપણે બાહ્ય શ્રી લલિત દમણીયા, શ્રીમતી ઉષાબહેન ગોસલિયા, શ્રીમતી અલકાબહેન સ્વરૂપ અપનાવીએ છીએ. ઉચ્ચ વિચારને લોકોમાં જાગૃતિ આણવા માટે શાહ, શ્રી ગૌતમ કામત, શ્રીમતી સીમા મહાદેવીયા અને શ્રીમતી ગાયત્રી કાયમી લાકડી તરીકે ઉપયોગમાં લેવાય ત્યારે તેનું પરિણામ આત્મવંચનામાં કામતે ભજનો રજૂ કર્યા હતા.
આવે છે. વ્યાખ્યાન-૧
વ્યાખ્યાન-૩ આચાર્ય ગુરુદેવ મહાપ્રજ્ઞજીની વિચારધારા વિશે
ગીતાંજલિની આધ્યાત્મિકતા' વિશે ડૉ. નલિની મડગાંવકર પૂ. શ્રમણીજી વિપુલ પ્રજ્ઞાજી
કવિવર્ય રવીન્દ્રનાથ ટાગોર રચિત ગીતાંજલિ એ ઈશ્વરનું આરતીગીત વર્તમાન સમયમાં માનવી શરીરથી ઓછો પરંતુ ભાવના અને મનથી અને ઈશ્વર સાથે કરેલી ગુફ્તગુ છે. ગીતાંજલિ ગ્રંથ પ્રગટ થયો તેનું આ વધારે દુઃખી છે. આપણું જીવન અને દશા બદલવી હોય તો આચાર્ય શતાબ્દી વર્ષ છે. તે રવીન્દ્રનાથ ટાગોરની વર્ષોની સાધનાનો પરિપાક છે. મહાપ્રજ્ઞજીનું સાહિત્ય વાંચવું જોઈએ. જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતો એકથી એક સ્વજનોની વસમી વિદાય પછી તેમને જીવન અને ઈશ્વરને જોવાની નવી ચઢિયાતા છે. આપણે પ્રથમ તેને જાણવા-શીખવા જોઈએ અને પછી બીજાને દૃષ્ટિ મળી તે ગ્રંથમાં દેખાય છે. તેઓ મૃત્યુને મિત્ર ગણાવીને કહે છે કે તું સમજાવવા જોઈએ. આચાર્ય મહાપ્રજ્ઞજી તેરાપંથના આચાર્ય હતા પરંતુ ન હોત તો મારું જીવન અધૂરું હોત. મૃત્યુ જ જીવનને પરિપૂર્ણ બનાવે છે. તેમના વક્તવ્યમાં અને વ્યવહારમાં સંપ્રદાયની કટ્ટરતા નહોતી. તેઓ હંમેશાં ગીતાંજલિ ગ્રંથ નથી પણ માણસના અંતરજગતની નવી સ્વીકૃતિ છે. ઈશ્વર પોતાને પંથના આચાર્યને બદલે ભગવાન મહાવીરના અનુયાયી તરીકે રજૂ તું મારા લીધે જ પૃથ્વી ઉપર ઉતરી આવ્યો છે અને મારા વિના તારા પ્રેમની કરતા હતા. તેઓ કહેતા કે “તેરા પંથ’ હૈ ઔર મેં તો માત્ર પથિક હું કદર કોણ કરત ? એવો ભાવ ગ્રંથમાં વ્યક્ત થયો છે. અંતર મમ વિકસિત ચલનેવાલા. તેમનું હૃદય અને બુદ્ધિ વિશાળ દૃષ્ટિકોણ ધરાવતા હતા. કરો, નિર્મળ કરો, સુંદર કરો, અને ઉજ્વળ કરો એવી ઈચ્છા દર્શાવીને બાળપણમાં તેમણે દીક્ષા લેવાની ઈચ્છા પરિવાર સમક્ષ દર્શાવી ત્યારે તેમના વિશ્વબંધુત્વની ભાવના વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. ઈશ્વર મારા પ્રાણમાં પ્રવેશે કાકાએ કહ્યું કે, “તું તને ગમતી આરસી, ટોર્ચ અને ઘડિયાળ સાથે રાખી અને મને પુલકિત કરે એવા સ્પર્શને લઈ આવે એવી પ્રાર્થના કરવામાં આવી નહીં શકે.' ત્યારે બાળક નથએ ઉત્તર આપ્યો કે, “દીક્ષા લીધા પછી મારે છે. ઈશ્વર માણસ ઉપર પ્રેમ વરસાવે તો પ્રેમ ખૂટતો નથી અને આપણું પાત્ર ચહેરો જોવો હશે તો હું વાસણમાં પાણી મૂકીને ચહેરો જોઈ લઈશ. ટોર્ચને ભરાતું નથી એવો આ સંબંધ છે. બદલે હું અંતરના પ્રકાશથી કામ ચલાવીશ. ઘડિયાળને બદલે હું સમયની
વ્યાખ્યાન-૪ સાથે અને આગળ ચાલીશ.”
ધર્મના ખોળામાં માનવતા' વિશે ડૉ. ગુણવંત શાહ વ્યાખ્યાન-૨
ધર્મના ખોળામાં માનવતાને બદલે દાનવતા બેસે ત્યારે હિંસા અને યુદ્ધ લોગસ્સ સૂત્ર-વિશ્વઝંખના' વિશે ડૉ. સર્વેશ વોરા
થાય છે. કુરાનમાં લખ્યું છે કે તમે એક માણસની હત્યા કરો ત્યારે માનવતાની મંત્રોમાં શ્રેષ્ઠ નવકાર મંત્ર અને સ્તોત્રોમાં શ્રેષ્ઠ ભક્તામર સ્તોત્ર છે. હત્યા કરો છો. ધર્મના ખોળામાં માનવતા ન હોય તો તે અર્થવિહોણો છે. તે પ્રકારે સૂત્રોમાં શ્રેષ્ઠ લોગસ્સ સૂત્ર છે. લોગસ્સ સૂત્રમાં જણાવવામાં ધર્મ એ લાડુ સમાન છે પણ તેની આસપાસ ચોંટેલી ખસખસને એટલે કે આવ્યું છે કે રૂપ, પૈસો અને સમૃદ્ધિ જેવી વસ્તુઓને બાહ્ય ઈન્દ્રિયો પારખી બાહ્યાચારને જ લાડુ સમજનારાઓ સમાજમાં વિશાળ બહુમતીમાં છે. જ્યારે શકે છે. આ વસ્તુઓ અનિત્ય છે. તીર્થકરોએ પણ ઉપદેશ આપ્યો છે કે જો લાડ એ જ ધર્મ છે એવું માનનારાઓ “માઈક્રોસ્કોપિક માયનોરીટી'માં ચિત્ત ઈન્દ્રિયોમાં રોકાણું તો તેના લીધે કર્મ બંધાશે, તેથી તેઓ મુક્તિની છે. બાહ્યાચારમાં માનનારાઓનો વર્ગ એટલો મોટો છે કે ખસખસ એ જ વાત કરે છે. આમ છતાં પ્રત્યેક વ્યક્તિ ઉપર તે ઉપદેશની અસર અલગ લાડ છે એવી છાપ આપણામાં ઊભી થાય. આપણે લાડુવાદી હોઈએ તો અલગ પ્રકારે કે વત્તાઓછા અંશે થાય છે. તીર્થકરો વૃદ્ધાવસ્થા કે મૃત્યુથી હિન્દુ કે ઈસ્લામ ધર્મ નહીં પરંતુ માનવતા યાદ આવવી જોઈએ. દુનિયામાં પર એમ એટલા માટે કહેવાય છે કારણ કે તેઓને તે અસર કરતાં નથી. ધર્મને નામે સહુથી વધુ અધર્મ થાય છે. જૂઠું બોલવું એ સારું એમ કોઈ ૧૪ ગુણસ્થાનકોમાં સાધકના વિકાસના જુદા જુદા તબક્કા છે. પહેલા ધર્મમાં કહેવામાં આવ્યું નથી. ૫૦૦ વર્ષ પૂર્વે આ સત્ય હતું અને સૈકાઓ ગણસ્થાનકમાં જ્ઞાનવિકાસની સ્થાપના થાય છે. ઈશ્વરની કુપા કે આધાર પછી આ જ સત્ય રહેશે. ધર્મ શાશ્વત છે. મહાત્મા ગાંધીજી ખાતર જેલમાં માટે પ્રાર્થના કરતાં મુક્ત થવાની ઝંખના વધારે મહત્ત્વની છે. પૃથ્વી ઉપર જનારા અને ખાદી પહેરનારા લાખો લોકો હતા. તેમાં જાનનું જોખમ નહોતું ધર્મો, સંતો, તીર્થકરો અને પયગમ્બરો અવતર્યા છતાં આપણે સુધયો નહી પરંત ઓબામા ખાતર આત્મઘાતી બોમ્બર બનાવનારા અનેક છે. આવતા એવો પ્રશ્ન ઘણાં પૂછે છે. તેનો ઉકેલ કે જવાબ સત્તામાં, દુકાનમાં અથવા દાયકામાં આત્મઘાતી બોમ્બરની સંખ્યા ઘટવાની નથી. ગાંધીજીના અભય નાણાંથી મળે એમ નથી. આ સવાલ આપણે આપણી જાતને પુછવાનો છે. સાથે ધર્મ જોડાયેલો હતો. પ્રભુ શ્રીકૃષ્ણ ગીતાના ૧૬મા અધ્યાયમાં અને જ્ઞાન ટ્રાન્સફરેબલ હોત તો તીર્થ કરો આખી દુનિયા બદલી શક્યા હોત. ભગવાન મહાવીરે પણ કહ્યું છે કે અભયસિદ્ધિ વિના અહિંસાનું પાલન