Prabuddha Jivan 2010 Year 57 Ank 01 to 12 - Ank 02 is not available

SR No.: 525995
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2010
Total Pages: 352
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 54 MB

Page 264

૧૨.
પ્રબુદ્ધ જીવન
ઑક્ટોબર ૨૦૧૦.
ચાહતા.
આપણે ગાંધીજીનું ભારત બનાવી શક્યા નથી. સ્વરાજ્ય મળ્યું પણ આ એવોર્ડ અર્પણ સમારંભ નિમિત્તે ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ સુરાજ્ય કે રામરાજ્ય ન બન્યું. કહેવાની જરૂર નથી કે ગાંધીજીને ગાંધી બાપુ અંગે જે કંઈ કહ્યું તે ખરે જ ખૂબ મૌલિક અને પ્રેરણાદાયી મન સત્ય અને અહિંસા સર્વસ્વ હતા. પૂ. બાપુએ એક ત્રાસવાદીને હતું. એમના પ્રવચનમાં ડૉ. દેસાઈએ કહ્યું કે આપણા કરતાં કહેલું, ‘હું હિંસામાં શ્રદ્ધા ધરાવતો નથી, છતાં હિંસામાં પણ અમુક બહારના દેશમાં ગાંધીજીને વધુ સારી રીતે ઓળખે છે. આ સંદર્ભમાં નિયમ પાળવાના હોય છે. અસહાય વૃદ્ધ, સ્ત્રી કે નિર્દોષ બાળકની એમણે ખૂબ સુંદર રજૂઆત કરી, જે સૌનું ધ્યાન ખેંચનારી હતી. હત્યા થતી નથી. આને બહાદુરી ન કહેવાય. આ કાયરતા છે. ખરી ડૉ. દેસાઈ જ્યારે યુ.કે. (લંડન) ગયા ત્યારે જે કંઈ અનુભવ્યું તેનો રીતે તો બહાદૂરે તેના જીવના જોખમે પણ તેનું રક્ષણ કરવું જોઈએ.” સુંદર ખ્યાલ સૌને આપ્યો. આ કથા જાણવા જેવી છે. એમણે કહ્યું, હિન્દુ ધર્મ, જૈન ધર્મ, ઈશુ ધર્મ, બુદ્ધ ધર્મ અને વિશ્વના બધા-ધર્મો અમારે ત્યાં બકિંગહામ પેલેસ જોવા જવાનું હતું –જેમાં સત્ય અને અહિંસાનો સ્વીકાર કરે છે. આટલું સાંભળ્યા પછી પેલા રાજા-રાણી નિવાસ કરે છે. ઈંગ્લેન્ડ શિસ્ત માટે જાણીતું છે. આ ભાઈ (ત્રાસવાદી) શાંત પડ્યા અને ગાંધીજીને નમન કરીને વિદાય પ્રજા એટીકેટ માં પણ માને છે. ડૉ. દેસાઈને કહેવામાં આવ્યું કે થયા. પૂ. બાપુની વાણીમાં જે સત્યનો રણકો હતો, તેનો ખ્યાલ ‘તમારે અહીંની એટીકેટ પણ શીખવી પડશે...રાજા-રાણી સાથે આવે છે. આઝાદી પહેલાં અને પછી જ્યારે કોમી તોફાનો થયાં કઈ રીતે વર્તવું...શું પહેરવું....અરે પગના બૂટ પણ અમૂક રંગના ત્યારે પણ તેઓ કોઈના રક્ષણ વિના લોકોને સમજાવવા ગયેલા જ. કેવી રીતે બોલવું વગેરે શીખવવામાં આવ્યું. ખૂબ ધ્યાનપૂર્વક અને લોકોને શાંત કરેલા. જેઓ તોફાનોમાં ક્રૂર બનેલા-હિન્દુ યા તેઓ શીખ્યા...આ પછી જ તેઓ અંદર ગયા અને રાજા-રાણીને મુસ્લિમો તે સૌએ બાપુ આગળ આવીને દિલગીરી વ્યક્ત કરેલી. મળ્યા...' આ પછી આજ સંદર્ભમાં ડૉ. દેસાઈએ કહ્યું કે-આજ પૂ. બાપુએ એકલવીર બનીને સત્ય અને અહિંસાના બળ પર લડત મહેલમાં આપણા રાષ્ટ્રપિતા ગાંધીજી ફક્ત ટૂંકી પોતડી અને શરીર પર ચલાવી. આ એમનું તેજસ્વી અને ઉજ્જવળ પાસું છે. આટલા વર્ષો એક ખાદીનું વસ્ત્ર ધારણ કરીને પ્રવેશેલા-રાઉન્ડ ટેબલ કોન્ફરન્સમાં. પછી પણ આજે આપણે કોમી દાવાનળને શાંત કરી શક્યા નથી ગાંધીજીને કહેવામાં આવેલું કે આ ડ્રેસ ન ચાલે...અહીંની અમારી આ એક દુઃખદ ઘટના છે. કેમ? જવાબ એ છે કે આપણે સૌ સાચા એટીકેટથી વિરુદ્ધ છે, ત્યારે એમણે કહેલું કે “અહીં–મારા ભારત અર્થમાં નિષ્ઠાવાન નથી. હજુય પણ ‘ભાગલા પાડો અને રાજ્ય દેશના પ્રતિનિધિ તરીકે આવ્યો છું. હું મારા ગરીબ દેશના માણસોનો કરો'નો અંગ્રેજોનો સિદ્ધાંત આ રાજકારણી રમી રહ્યા છે. સોને પ્રતિનિધિ છું...તેઓ ત્યાંની ભયંકર ઠંડીમાં આજ ડ્રેસ પહેરીને બેઠા. સત્તા જોઈએ છે. રાષ્ટ્રપ્રેમ ક્યાં ગયો? મહાપુરુષોના જીવનમાં જે (જો કે ગોળમેજી પરિષદમાં એમને સફળતા ન મળી) કહેવાનો ભાવાર્થ કંઈ બન્યું છે તેમાં ગાંધીજી અપવાદ નથી. બુદ્ધ, ઈશુ, મહાવીર આ એવો છે કે તેઓ એમના સિદ્ધાંતમાં અડગ રહ્યા. એટલે તો ત્યાંના સૌને આપણે મંદિરમાં બેસાડીને એમની પૂજા કરી, પણ એમના વડાપ્રધાન ચર્ચિલે એમને “નેકેડ ફકીર ઓફ ઈન્ડિયા'ના નામથી આદર્શોની ઠેકડી ઉડાડી. આપણે જો આત્મનિરીક્ષણ કરીશું - ઓળખ્યા. ગાંધીજી કહેતા, “મારું જીવન એજ મારો સંદેશ.” તેઓ તટસ્થભાવે તો તેનો જવાબ અચૂક મળી જશે. એમને જેણે ગોળી તન-મનથી સાચા અર્થમાં સત્યાગ્રહી હતા અને અહિંસામાં પૂર્ણ મારી છે તેણે સૌ પ્રથમ નમન કરીને ગોળી છોડેલી! એક ચિંતકે શ્રદ્ધા ધરાવનાર હતા. દક્ષિણ આફ્રિકાના ગાંધી નેલ્સન મંડેલાએ કહ્યું, “ગોડસેએ તો ગોળી મારી, પણ આપણે તો ગાંધીજીના સત્ય કહેલું, ‘પૂ. બાપુ અમારા દેશમાં બેરિસ્ટર તરીકે આવ્યા અને અમે અને અહિંસાના સિદ્ધાંતને ધોઈ પી ગયા.’ આ વિધાન સૂચક છે. એમને મહાત્મા બનાવીને ભારતમાં મોકલ્યા.” મહાત્મા ત્યાં જ મહાવીર પ્રભુની અહિંસાને, ભગવાન બુદ્ધની કરુણાને અને ઈશુના બન્યા...સત્ય માટે ખૂબ સહન પણ કર્યું. એમણે સમગ્ર લડત સત્ય નિર્મળ પ્રેમને એમણે આત્મસાત્ કરેલો...ઈસ્લામનો ભાઈચારો અને અહિંસાના સિદ્ધાંત પર ચલાવી અને તે સફળ પણ રહ્યા. મહાન પણ એમને ખૂબ ગમતો. તેઓ સર્વધર્મ સમન્વયમાં માનતા એમના વૈજ્ઞાનિક ડૉ. આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈને કહ્યું, “આવનારી પેઢીઓ ભાગ્યે અંતિમ શબ્દો હતા, “હે રામ...' ઈશ્વરમાં અચલ શ્રદ્ધાએ એમને જ માની શકશે કે આવો કોઈ માણસ, માંસ અને રક્તનો બનેલો, સદાય અમર બનાવ્યા. બાપુને આપણે યુગપુરુષ કહીશુ-જેનો આ પૃથ્વી પર ચાલ્યો હશે.” ગાંધી બાપુનું સમગ્ર વ્યક્તિત્વ આ પ્રભાવ હજારો વર્ષો સુધી રહેશે. તેઓ સાચા અર્થમાં સત્યેશ્વર વિધાનમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. માર્ટિન લ્યુથર કહે છે કે “મેં હતા...આ મહાન સત્યેશ્વર વિભૂતિને લાખ લાખ વંદન. આઝાદીની પ્રેરણા પૂ. ગાંધીજીના જીવનમાંથી મેળવી છે.' જર્મનીમાં
* * * ગાંધી માર્ગ છે! અમેરિકામાં માર્ટિન લ્યુથરની પ્રતિમા જોડે બાપુની ૫૧, શિલાલેખ ડુપ્લેક્ષ, અરૂણોદય સર્કલ પાસે, “નંદનવન સોસાયટીની પ્રતિમા છે. જર્મનીમાં એક શાળાનું નામ પૂ. બાપુના નામ સાથે બાજુમાં, અલકાપુરી, વડોદરા-૩૯૦૦૦૭. (ગુજરાત) જોડાયેલું છે. દુઃખની વાત તો એ છે કે આઝાદી પછી આટલા વર્ષોમાં ફોન : (૦૨૬૫) ૨૩૨૬૦૩૫