________________
મે ૨૦૧૦.
પ્રબુદ્ધ જીવન
૨ ૩
ખરેખર શેરસિંહ બાપુની વાત સાચી હતી. સૌ છોકરાંઓએ કબૂલ જ્યારે નીકળતા, ત્યારે શેરસિંહ બાપુની છટાથી પરસ્પર એકબીજા કર્યું. ભીખા અને જગતે પણ એની વાત સ્વીકારી, કારણ કે શેરસિંહ સામે જઈને કહેતા, બાપુના પરાક્રમનો ભેદ ભાંગવામાં પિતાની શિક્ષાનો એમને ભારે “આ જબરા રીંછને મારવું એ કંઈ છોકરાંના ખેલ નથી.' આટલું ભય હતો.
બોલીને બંને મિત્રો ખડખડાટ હસી પડતા!
(ક્રમશ:) જગત અને ભીખાને આખા શરીરે ખૂબ કળતર થતું હતું. ઊઝરડાની વેદના પણ શમી નહોતી, આથી એ ફરી ખાટલામાં આડા પડ્યા. ૧૩/બી, ચંદ્રનગર સોસાયટી, જયભિખ્ખું માર્ગ, પાલડી,
શેરસિંહ બાપુએ તો એ રીંછને ખેંચી મંગાવી, એને સાફ કરીને અમદાવાદ-૩૮૦ ૦૦૭. ટેલિફોન : ૦૭૯-૨૬૬૦૨૫૭૫. મસાલો ભરીને ચોરામાં રાખ્યું. એ ચોરામાંથી જગત અને ભીખો મોબાઈલ : ૦૯૮૨૪૦૧૯૯૨૫.
શ્રી જૈન મહાવીર ગીતા-એક દર્શન : ૧૯
2 આચાર્યશ્રી વાત્સલ્યદીપસૂરિજી નવેદશ પ્રકરણ : શ્રેણિકાદિ સ્તુતિ રાજા શ્રેણિક ભગવાન મહાવીરના સંપર્કમાં આવ્યા. એ પછી તેમનું ‘શ્રી મહાવીર જૈન ગીતા'માં જે છેલ્લાં છ સ્વતંત્ર પ્રકરણ છે તેમાં જીવનપરિવર્તન થયું. જીવન ધર્મમય થયું. પ્રભુ પ્રત્યેની શ્રદ્ધા પ્રગાઢ તૃતીય પ્રકરણ “શ્રેણિકાદિ સ્તુતિ' છે. આ પ્રકરણમાં ૧૭ શ્લોકો છે. બની. લાયક સમ્યકત્વની, તીર્થંકર નામકર્મની પ્રાપ્તિ થઈ. ધર્માજીવ ભગવાન મહાવીરના સમયના મહાન રાજવીઓ, શ્રેણિક તથા
જેની પ્રતિપળ ઝંખના કરે છે અને આ અલભ્ય પ્રાપ્તિ કવચિત્ જ પ્રાપ્ય ઉદાયન તથા ચંડપ્રદ્યોત તથા ચેટક વગેરે આ પ્રકરણમાં પ્રભુની સ્તુતિ બને છે તે, રાજા શ્રેણિકને મળ્યું. એ અભુત સુખ મળશે તે માટે રાજા કરે છે.
શ્રેણિકનું અંતર તૈયાર હશે તેમ માનીએ તો પણ, તે માટે તેણે કોઈ શ્રી મહાવીર જૈન ગીતા'ની રચના યોગનિષ્ઠ આચાર્ય શ્રીમદ વિશિષ્ટ પુરુષાર્થ કર્યો હોય તેવી ઘટના તેના જીવનમાં બની નથી. બુદ્ધિસાગર સુરીશ્વરજી કરે છે ત્યારે તેમાં તેમની એક વિરલ સર્જક રાજા શ્રેણિકે જેને અપૂર્વ કહી શકાય તેવો શ્રદ્ધાભાવ, પ્રભુ પ્રત્યે કેળવ્યો તરીકેની ઓળખ સ્થાપિત થાય છે. શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસુરીશ્વરજીની અને તેના પરિણામ રૂપે તેને, શ્રાવક સમ્યકત્વ તથા તીર્થકર નામકર્મની સર્જકદૃષ્ટિ, રચનાશૈલી, અને ભક્તિભાવના સતત ધ્યાનાર્હ બની રહે સંપ્રાપ્તિ થઈ. ભક્ત ભગવાન પાસેથી આવું અપૂર્વ વરદાન મેળવે
ત્યારે તેના આત્માના શિખર પર જે ભાવનાનો કળશ ચઢે તે કેવો મહારાજા શ્રેણિક, મહારાજા ઉદાયન, મહારાજા ચંડપ્રદ્યોત,
દર્શનીય બની રહે! મહારાજા ચેટક વગેરે ક્ષત્રિય રાજવીઓ તે સમયના ભારતવર્ષના મહાન મહારાજા ઉદાયન, ભગવાન મહાવીરના શાસનના અંતિમ રાજર્ષિ રાજાઓ હતા. સોએ જ્યારે
છે. પ્રભુ મહાવીર સ્વયં, મંત્રી અભયકુમારને, ઉદાયન અંતિમ રાજર્ષિ જ્યારે અનુકુળતા પ્રાપ્ત થઈ આવા શાંતિનિકેતનમાં ર ૧ ડિસેમ્બર ૧૯૦૧ ના દિવસે પાંચ વિદ્યાર્થીઓ માટે બારી તથા નિદરી કરે છે. ત્યારે પ્રભુના દર્શન, વંદન, રવીન્દ્રનાથે તેમની તપોવન-શાળાનો પ્રારંભ કર્યો. તેને નામ આપ્યું, ‘બ્રહ્મચી સાધુ પદ પામ્યા પછી, ભક્તિ ઈત્યાદિ શ્રદ્ધાપૂર્વક કર્યા આશ્રમ'. ચાર વિદ્યાર્થીઓ કલકત્તાથી આવેલા, પાંચમાં હતા ૨થીન્દ્ર બધા િષબુદ્ધિથી, જીવનના અંતિમ અને ધર્મ લાભ મે ળવ્યો. વિદ્યાર્થીઓ એ લાલ અબોટિયાં ને ઉત્તરીય ધારણા કર્યા હતાં. રવીન્દ્રનાથે ગાયું, | સમયે તેમને ઝ૨ અપાયેલું. મહારાજા શ્રેણિકનું નામ | અમે થઈએ છીએ સત્યને સમર્પિત...
કાતિલ પીડાની વચમાં તેમણે ભગવાન મહાવીર સાથે અનેક
પાંચ વિદ્યાર્થીઓ માટે એક ઋષિ આચાર્યને બદલે પાંચ શિક્ષકો હતા-જેમાંના અખૂટ સમતા દાખવી અને ઘટનાઓમાં ઉલ્લેખાયું છે. તે ત્રણ ખ્રિસ્તી હતા.
આત્મકલ્યાણ પામ્યાં. આગમ ગ્રંથોમાં પણ રાજા | શિક્ષણકાર્ય ને રહેવા-જમવા માટે કોઈ ફી નહોતી રાખી. તેમ છતાં પૂરતી રાજા ઓ
અને * સંખ્યામાં વિદ્યાર્થીઓ આવતા નહોતા. (પાછળથી ફી દાખલ કરવામાં આવી હતી.)| શ્રેણિકનો ઉલ્લેખ વારંવાર
ભોગવિલાસનો સંબંધ પ્રગાઢ બેએક વર્ષ શાંતિનિકેતનમાં રહી અભ્યાસ કરનાર સત્યજિત રેના શબ્દોમાં: નિહાળવા મળે છે.
છે. મહારાજા ચંડપ્રદ્યોત રાણી 'શાંતિનિકેતનમાં બીજું કશું હોય કે ન હોય, પરંતુ તદ્દન શુદ્ધ અને સાવ સંસારીરાણી ચેલ્લણાની પ્રેરણાથી વ્યવહારી માણસમાં પણ ધ્યાન-ચિંતન મેરવાની અને તેને અદ્ભુત વિસ્મય-ભાવનાથી'.
મૃગાવતીના રૂપથી આકર્ષિત અને અનાથા મનિના નિમિત્તે ભરી દેવાની અજબ આંદોલન-શક્તિ શાંતિનિકેતનના વાતાવરણમાં છે.’ | "9" 1 : ૨* **