Prabuddha Jivan 2006 Year 17 Ank 01 to 12 - Ank 04 is not available

SR No.: 525991
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2006
Total Pages: 318
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 153

૧૬ માર્ચ, ૨૦૦૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
જયવીયરાય સૂત્રનો મર્મ-૧ પરમાત્મા પાસે ભવોભવની યાચના E પદ્મશ્રી ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ
ધર્મસૂત્રો એટલે વિચાર, આચાર અને અધ્યાત્મ-અનુભવમાંથી તારવતુ નવનીત, દીર્યકાળની સાધના, તપશ્ચર્યા અને અધ્યાત્મ-અનુભૂતિને અંતે સૂબો માટે છે. એના માપની સૌથી મોટી વિશેષતા એની માર્મિકતા અને લાધવ છે. એમાં છામાં ઓછા શબ્દોમાં વધુમાં વધુ ભાવ પથમાં હૃદયસ્પર્ટ રીતે વ્યક્ત થાય છે, અધ્યાત્મની અનુભૂતિ એવી તો ચૂંટાઈ ચૂંટાઈને શબ્દરૂપ પાનની ીય છે કે એ સૂત્રોના સંક્ષિપ્ત શબ્દો સમગ્ર વિચારધારા કે દર્શનનો પ્રાણ બની જાય છે. પ્રતિક્રયામાં આવતા 'શ્રીજરવીયાંય સૂત્ર'માં પરમાત્મા પાસે પ્રાર્થના કરવામાં આવી છે અને તેથી આ સૂત્રનું શાસ્ત્રીય નામ 'પ્રાિધાન સૂત્ર' અથવા 'પ્રાર્થના સૂત્ર' છે.
પ્રત્યેક ધર્મમાં પરમાત્માને કરેલી પ્રાર્થના મળે છે. ક્યાંક પરમાત્મા પાસે સાંસારિક જીવનના ભૌતિક સુખની માગણી કરવામાં આવે છે તો ક્યાંક જીવનમાં આવેલી આપત્તિઓ દૂર કરવા માટે પરમાત્માને આજીજી કરવામાં આવે છે. ક્યાંક સંતાનપ્રાપ્તિ, અર્ધપ્રાપ્તિ કે સત્તાપ્રાપ્તિ માટે આર્જવમી યાચના હોય છે. આમાં કવચિત્ એવું પણ બને છે કે આવી માગણીઓની પ્રાપ્તિ જ એ પરમાત્માની ઉપાસનાનું લક્ષ બની જાય છે. આવો માનવી મંદિરમાં માત્ર સંસાર લઈને જ જતો નથી, પરંતુ સાંસારિક વાંછનાઓ અને ચિત્તાની અતૃપ્તિઓ વઈને જાય છે, પરિણામે માત્ર સંકટનો સમય આવે. ત્યારે પ્રભુનું સ્મરણ કરાય છે. આમાં એવી વિકૃતિ પણ આવી જાય કે વ્યક્તિ દેવની ગુણસમૃદ્ધિ ભુલીને અંગત લાભાલાભ પર દૃષ્ટિ રાખે છે. પરિણામે માનવી ક્યારેક લમણે હાથ દઇને પ્રારબ્ધ પર આધારિત બની જાય છે તો ક્યારેક માત્ર ચમત્કારની આશાએ નિષ્ક્રિય કે પ્રમાદી બની જાય છે.
જૈનધર્મમાં અરિહંત, સિદ્ધ કે પ૨માત્મા ઉચ્ચ ભૂમિકાએ બિ૨ાજે છે. તે અન્ય દર્શનના ઇશ્વરની જેમ વ્યક્તિના જીવનને ભૌતિક લાભ આપતા નથી આથી જૈન ધર્મે પરમાત્મા પ્રત્યે તદ્દન સાવ ભિન્ન પ્રાર્થના કરી છે.-એડી પરમાત્મા પાર્ક તિક તો શું, હિંદુ આધ્યાત્મિક લાભોની એબશા રાખી નથી, પરંતુ પરમાત્માના ગુણો જોઈને પોતાની આંતરિક શક્તિઓ વિકસાવવા ૫૨ લક્ષ રાખ્યું છે. પરમાત્માએ રાગ અને દ્વેષ
સુજ્ઞશ્રી,
૫૨ વિજય મેળવ્યો છે. મોહને પરાજય આપ્યો છે. પોતે પણ એ રીતે પરમાત્માની ઉપાસના દ્વારા રોગ અને તૈધ પર વિજય મેળવે અને એમની પાસેથી મોહને પરાજય આપવાનું સામર્થ્ય પાર્મ, એવી ભાવના સેવવામાં આવી છે.
૫૨માત્મા પાસે એવી શક્તિ માગવામાં આવી છે કે જે શક્તિ દ્વારા વ્યક્તિ પોતાની જાતને જીતી શકે. સ્વયંને નહીં જીતનારો સર્વ પરાભવ પામે છે અને તે જગતના રાગ-દ્વેષ સામે લાચાર અને નિઃસહાય બની જતો હોય છે. એનું જીવન આસક્તિની આળપંપાળ બની જાય છે અને અનંત ભવ સુધી એનું ભવભ્રમણ ચાલુ રહે છે. આ ભવભ્રમણ દરમિયાન એને કેટલાય એવા જન્મમાંથી પસાર થવું પડે છે. ડચકા વિનાના જન્મો તેવા પડે છે. આથી જ જૈનધર્મમાં ભવભ્રમણાની પાતનામાંથી મુક્ત કરવાની પરમાત્માને પ્રાર્થના કરી છે. ભક્તિ સ્વ-દોષ સાર્કના યુદ્ધમાં પરમાત્માનો સાથ ચાહે છે. બહારના શત્રુઓને હટાવા સહેલા છે, પણ આ આંતરશત્રુઓ તો માનવીના મનને એવું નચાવે છે કે જે નાચ એને માટે ભવોભવનું નૃત્ય બની જાય છે. આ સ્થિતિમાંથી ક્ષપક શ્રેણી માંડીને મોહનીય કર્મ સામેના યુદ્ધમાં જીત મેળવનારા વીતરાગ પરમાત્મા જ સાચો માર્ગ બતાવી
કર્મચગ્રામના યુદ્ધમાં સાધક પરમાત્માને પ્રાર્થના કરે છે કે આપ મારા ધર્મરથના માર્ગદર્શક બનો. આપના માર્ગદર્શનથી મારે સ્વ-જીવનના અનેક દોષોને જીતવાના છે. આ માટેની પ્રાર્થના કેવી હોય અને એની સમક્ષ શી માગણી કરવાની હોય, એ દર્શાવતું 'સુચીયાય સૂત્ર' છે. આ સૂત્રનો ગુજરાતી અનુવાદ આ પ્રમા છે.
‘હે વીતરાગ પ્રભુ ! તમે જય પામો, હે જગતના ગુરુ ! તમે જય પામો. હે પ્રભુ ! તમારા પ્રભાવથી મને ભવભવમાં નીચેની વસ્તુઓ પ્રાપ્ત થજોઃ
૧૩
‘(૧) ભવનિર્વેદ, (૨) માર્ગાનુસારિતા, (૩) ઇષ્ટફલની સિદ્ધિ, (૪) લોવિરુદ્ધનો ત્યાગ, (૫) ગુરુજનની પૂજા, (૬) પરોપકાર, (૭)ઉત્તમ ગુરુનો યોગ, (૮) ગુરુનાં વચનોનું અનુસરણ, (૯) જ્યાં
પ્રબુદ્ધ જીવન : ગ્રાહક યોજના
સાદર પ્રણામ,
આપશ્રી શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના પેટ્રન/આજીવન સભ્ય અથવા સભ્ય કે શુભેચ્છક છો. આપને 'પ્રબુદ્ધ જીવન' નિયમતિ મળતું હશે. આપના સહકાર માટે અમે આપના આભારી છીએ.
‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૬ના અંકમાં આ સામયિકના ઉજ્જવળ ઈતિહાસની ઝલક દર્શાવી હતી અને આ સામયિકને આર્થિક રીતે સક્ષમ કરવા ગ્રાહક યોજના પ્રસ્તુત કરી હતી, જે આ અંકમાં પણ પ્રગટ કરી છે.
ઉપરાંત ‘પ્રબુદ્ધ જીવન નીધિ'ના શીર્ષક નીચે કાયમી ફંડ માટે સમાજ સમક્ષ વિનંતિ પણ કરી છે.
આ જ્ઞાનયજ્ઞમાં અમે જણાવેલ કોઈ પણ યોજનામાં આપ સહભાગી થાવ એવી અમારી વિનંતિ છે. .
આ માટે, આપ પાછળ છાપેલું ફોર્મ ભરી, પાના નંબર ૨ પર દર્શાવેલી જે આપને પોજના અનુકૂળ લાગે એનો ઉલ્લેખ કરી આ ફોર્મ અમને પરત કરવા વિનંતિ.
આપનો ચેક/ડ્રાફ્ટ `SHREE MUMBAI JAIN YUVAK SANGH' ના નામે મોકલવા વિનંતિ. આપની શુભેચ્છા કારી આર્થ સર્વદા રહેશે જ. જે આ શાનયાત્રા માટે અમને પ્રે૨ક બની એશે. ધન્યવાદ, આભાર.
મેનેજર