Prabuddha Jivan 2004 Year 15 Ank 01 to 11

SR No.: 525989
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2004
Total Pages: 138
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 11 MB

Page 138

પ્રબુદ્ધ જીવન 16 ડિસેમ્બર, 2004 શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજ રચિત શ્રી સુવિધિનાથ જિન સ્તવન I સુમનભાઈ એમ. શાહ સૂક્ષ્મ નિગોદથી માંડી દેવગતિ સુધી અનાદિકાળથી સાંસારિક જીવે વિવિધ મોહાદિકની ધૂમ, અનાદિની ઊતરે, હો લાલ | અ. ! જીવયોનિમાં જન્મ-મરણના ફેરા અનંતવાર કર્યા છે. પરંતુ મનુષ્યગતિના અમલ, અખંડ, અલિપ્ત, સ્વભાવ જ સાંભરે, હો લાલ // સ્વ છે. કોઈ ભવ્ય જીવને પુણ્યોદયે જ્યારે દેહધારી અરિહંત પ્રભુ કે તેઓની પ્રશાંત તત્વરમણ શુચિ ધ્યાન, ભણી જે આદરે, હો લાલ || ભ. IT મુખમુદ્રા ધરાવતી પ્રતિમાજીના નિશ્ચય-વ્યવહારથી વિધિવત્ દર્શન થાય છે, તે સમતારસ ધામ, સ્વામી મુદ્રા વરે, હો લાલ | સ્વ. 11...4 ત્યારે તેને પોતાના આત્મસ્વરૂપનું ઓળખાણ થાય છે. આવા સાધકને રાગદ્વેષ અનાદિકાળથી મહાસક્તિમાં ઓતપ્રોત થયેલ માનવને જ્યારે શ્રી તીર્થકર અને અજ્ઞાનમય જીવનમાંથી મુક્ત થવાની રુચિ ઉત્પન્ન થાય છે. જિજ્ઞાસુ પ્રભુનું પુષ્ટ-નિમિત્ત પ્રાપ્ત થાય છે, ત્યારે તેનો દેહાભ્યાસ (દેહમાં આત્મબુદ્ધિ) સાધક પ્રત્યક્ષ સશુરુની નિશ્રામાં શ્રી તીર્થ કર પ્રભુનું આલંબન લઈ દૂર થવા માંડે છે. આવા ભવ્યજીવને નિર્મળ, અખંડ અને અલિપ્ત મુક્તિમાર્ગનાં યથાર્થ કારણો સેવવા તત્પર થાય છે, એ પ્રસ્તુત સ્તવનનો આત્મસ્વભાવની જ્યારે યથાર્થ ઓળખ થાય છે, ત્યારે તેનું ધ્યાન આત્મિક મુખ્ય હેતુ જણાય છે. હવે સ્તવનનો ગાથાવાર ભાવાર્થ જોઇએઃ ગુણોમાં વર્તે છે. શ્રી અરિહંત પ્રભુ પ્રત્યે અનન્યતા અને પ્રશસ્ત ધ્યાનાદિથી. દીઠો સુવિધિ નિણંદ, સમાપિરસે ભર્યો, હો લાલ | સ. !! સાધક પ્રભુ સાથે એકતા અનુભવે છે. આવા ધર્મધ્યાન અને શુકલધ્યાનથી ભાસ્યો આત્મસ્વરૂપ, અનાદિનો વીસર્યો, હો લાલ | અ. It સાધક ઘાતકર્મોનો ક્ષય કરે છે, એટલે તેને સંવરપૂજક નિર્જરા થયા કરે છે. સકલ વિભાવ ઉપાધિ, થકી મન ઓસર્યો, હો લાલ // B. ! છેવટે સાધક પ્રશાંત અને સમતારસથી ભરપૂર પ્રભુ જેવી જ મુદ્રા અવસર સત્તા સાધન માર્ગ, ભણી એ સંચર્યો, હો લાલ ની ભણી. !!...1 આવે પ્રાપ્ત કરી શકે છે. હે પ્રભુ! આજસુધી રાગદ્વેષ અને અજ્ઞાનમય વૈભાવિક વૃત્તિ અને પ્રવૃત્તિથી પ્રભુ છો ત્રિભુવન નાથ, દાસ હું તાહરો, હો લાલ ll દા. | મારું જીવન અનેક જીવયોનિમાં વ્યતીત થયા કર્યું છે. પરંતુ આજે આપનું કરુણાનિધિ અભિલાષ, અછે મુજ એ ખરો, હો લાલ // અ. | દર્શન નિશ્ચય અને વ્યવહારષ્ટિથી વિધિવત્ થયું તેથી હું ધન્યતા અનુભવું આતમ વસ્તુ સ્વભાવ, સદા મુજ સાંભરો, હો લાલ // સ. T છું. હે સુવિધિનાથ ! આપની પ્રશાંત મુખમુદ્રાનાં દર્શન કરતાં આપના કેવળ ભાસન વાસન એહ, ચરમ ધ્યાને ધરો, હો લાલ // ચ. T...5 જ્ઞાનાદિ આત્મિક ગુણો પરમ સમાધિરસમાં નિમગ્ન થયેલ મેં નિહાળ્યાં. હે પ્રભુ ! આપ ત્રણ ભુવનના નાથ છો. વળી આપ ભવ્યજીવને તે: આવું અનુપમ દર્શન થવાથી મારી શુદ્ધ આત્મસત્તાનું મને સ્મરણ કે ભાન સત્તાગત આત્મિકગુણો પ્રાપ્ત કરાવનારા અને તેનું જતન કરનાર છો : થયું, જે અનાદિકાળથી વિસ્મૃત હતું. હે પ્રભુ ! આત્મસત્તા પ્રગટ કરવાની પ્રભુ ! હું આપનો સેવક છું અને મારા પ્રત્યે કરુણાદ્રષ્ટિ રાખી મુક્તિ માટેનું મને રૂચિ અને અભિલાષા જાગૃત થઈ છે. આ મનોરથ પૂરો કરવા હું મારી અભિલાષા પૂર્ણ કરો. હે પ્રભુ ! આપ જ મારા પ્રગટ શુદ્ધાત્મા છો અને સમ્યગુદર્શન--જ્ઞાન-ચારિત્ર્ય-તપાદિ સસાધનોનો સદ્ગુરુની નિશ્રામાં મને આપની પ્રત્યે જ અનન્યતા વર્તે. હે પ્રભુ ! મને આત્મ-સ્વભાવમાં જ સદુપયોગ કરી મુક્તિમાર્ગ સાધવા કૃતનિશ્ચય થયો છું. સમ્યક પ્રતીતિ, શ્રદ્ધા અને તન્મયતા વર્તે. હે પ્રભુ ! મારું સમગ્ર જીવન પ્રભુ તુમ જાણંગ રીતિ, સર્વ જગ દેખતા, હો લાલ // સ. || આપની આજ્ઞાધીનપણામાં જ વ્યતીત થાય. આવા સઘળા મનોરથો હે પ્રભુ ! નિજ સત્તાએ શુદ્ધ, સહુને લેખતા, હો લાલ // સ. || આપની કૃપાથી સફળ થાઓ. પરપરિણતિ અષ-પણે ઉવેખતા, હોલ લાલ | પ. || પ્રભુ મુદ્રાને યોગ, પ્રભુ પ્રભુતા લખે, હો લાલ // પ્ર. | ' ભાગ્યપણે નિજ શક્તિ, અનંત ગવેખતા, હો લાલ / અ. ii.....2 કે દ્રવ્યતણે સાધર્મ, સ્વસંપત્તિ ઓળખે, હો લાલ | સ્વ. || શ્રી તીર્થંકર પરમાત્મા પોતાના કેવળ જ્ઞાન-દર્શનમય-આત્મિક ગુણોથી ઓલખતા બહુમાન, સહિત રુચિ પણ વધે, હો લાલ // સ. IT સમસ્ત લોકના સર્વ દ્રવ્યના શુદ્ધ કે અશુદ્ધ સૈકાલિક પરિણમન વર્તમાનમાં રુચિ અનુયાયી વીર્ય, ચરણધારા સધે, હો લાલ // ચ. IT..6 જોઈ-જાણે છે. તેઓ જીવના પરપરિણમન કે અશુદ્ધ દશાને જાણતા હોવા શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માની પ્રશાંત મુખમુદ્રાનું સમ્યક્દર્શન થવાથી સાધકને છતાંય તેની ટ્વેષરહિત ઉપેક્ષા કરે છે અથવા તેમાં ઉદાસીનતા સેવે છે. એટલે તેઓની અનંત અને અક્ષય જ્ઞાનદર્શનમય પ્રભુતાનું ઓળખાણ થાય છે. શ્રી અરિહંત પ્રભુ પોતાની આત્મસત્તાથી જીવના માત્ર શુદ્ધ સ્વરૂપને જ લક્ષમાં સાધકને આંતરિક સૂઝ પ્રગટે છે કે જે પ્રકારની આત્મિક સંપદા પ્રભુને પ્રગટપણે લે છે. હે પ્રભુ ! અનંત ગુણા-પર્યાય રૂપ શક્તિને જ આપશ્રી ભોગ્યરૂપ ગણી વર્તે છે એવી જ સંપદા તેનામાં પણ સત્તાએ કરીને છે, પરંતુ તે બહુધા - તેમાં જ રમમાણ કરો છો. ટૂંકમાં સંપૂર્ણ નિર્દોષ દશાને પામેલા એવા અરિહંત અપ્રગટપણે છે. સાધકને પ્રભુના આત્મિક ગુણો પ્રત્યે બહુમાન ઉત્પન્ન થાય પરમાત્મા જગતના સર્વ જીવ પ્રત્યે સરખી કરુણાષ્ટિથી માત્ર શુદ્ધતા જુએ છે છે અને તેવા ગુણોની પ્રાપ્તિ થાય એવી અભિલાષા પ્રગટે છે. આવી અને જીવની ભાવિક પ્રવૃત્તિની ઉપેક્ષા કરે છે. આત્મજાગૃતિનો સદુપયોગ કરી સાધક પોતાનો વીર્યગુણ પ્રવર્તાવી દાનાદિક નિજ ભાવ, હતા જે પરવશા, હો લાલ હ. / આજ્ઞાધીનપણામાં વર્તે છે. છેવટે સાધકને પોતાના આત્મસ્વભાવમાં ક્રમશે, તે નિજ સન્મુખ ભાવ, ગ્રહી લહી તુજ દશા, હો લાલ | ગ્ર. || સ્થિરતા થવા માંડે છે.' પ્રભુનો અદ્ભુત યોગ, સરૂપતી રસ, હો લાલ | સ. || ક્ષાયોપથમિક ગુણ સર્વ, થયા તુજ ગુણરસી, હો લાલ | P. / ભાસે વાસે તાસ, જાસ ગુણ તુજ જિસ, હોલ લાલ // જા. /...3 સત્તા સાધન શક્તિ, વ્યક્તતા ઉલ્લસી, હો લાલ // વ્ય. || હે પ્રભુ ! મારી વૃત્તિ અને પ્રવૃત્તિ, જે અનાદિકાળથી પરાધીનપણે પુગલ હવે સંપૂર્ણ સિદ્ધિ, તણી શી વાર છે, હો લાલ //ત. . અનુયાયી હતી તે આપની વીતરાગદશાનું પુષ્ટ-નિમિત્ત પામી સ્વરૂપાલંબી દેવચંદ્ર' જિનરાજ, જગત આધાર છો, હોલા લાલ // જ. !!...7 થઈ છે, જેથી હું આત્મસન્મુખ થયો છું. શ્રી જિનપ્રતિમાજીના દર્શનનો મને શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજ પ્રસ્તુત સ્તવનના ઉપસંહારમાં કહે છે કે માર અપૂર્વ યોગ પ્રાપ્ત થયો છે, જેનાથી આત્મસ્વભાવ પ્રગટ કરવાની મારી સર્વ જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્યાદિ ક્ષાયોપશમિક ગુણો હે પ્રભુ ! આપના ક્ષાયિક ભૂમિકા તૈયાર થઈ છે. એટલે પ્રતિમાજીનું શુદ્ધાવલંબન લેવાથી અને તીર્થકર કેવળ જ્ઞાનદર્શનાદિ આત્મિક ગુણોના રસિયા થયા છે. હે પ્રભુ ! મારી પ્રભુના આત્મિક ગુણોની મને ઓળખાણ થતાં તેની નિરંતર પ્રતીતિ રહ્યા કરે આત્મસત્તા જે અત્યાર સુધી અપ્રગટ હતી તે આપના શુદ્ધાવલંબનથી વ્યા છે. શ્રી અરિહંત પ્રભુની સમ્યક ઓળખાણ અને આત્મિક ગુણોની પ્રાપ્તિ થવા માંડી છે અને તેનો મને ભાવોલ્લાસ વર્તે છે. હે પ્રભુ ! મને હવે નિશ્ચય અર્થે વિધિવત્ પ્રક્રિયા કોઈ જ્ઞાનીપુરુષ પાસેથી જ થઈ શકે તેમ છે, કારણ કે વર્તે છે કે આપની કૃપાથી ટૂંક સમયમાં મને કાર્યસિદ્ધિ અવશ્ય પ્રાપ્ત થશે. તે તેઓને આત્માનુભવ પ્રત્યક્ષ પ્રમાણરૂપ વર્તતો હોય છે. પ્રભુ ! આપ જગતના સર્વ જીવોના તરણતારણ અને આધાર છો. નાક' Printed & Published by Nirubahen Subodhbhal Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works. 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadali Konddev Cross Road, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, | s.v.p. Road, Mumbai-400 004. Editor: Hamanlal C. Shah