Prabuddha Jivan 2001 Year 12 Ank 01 to 12 - Ank 05 08 10 and 11 is not available

SR No.: 525986
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2001
Total Pages: 110
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 8 MB

Page 73

Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. 1. 6067/57 Licence to post without prepayment No. 271 ૦ વર્ષ : (૫૦) + ૧૨ - અંક : ૯
૦ તા. ૧૬ સપ્ટેમ્બર ૨૦૦૧ ૦ ૦ Regd. No. TECH T 47-8967 MBI 72001 4 " , ; ; ; ; ; , , . ૦ ૦ ૦ શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સંઘનું માસિક મુખપત્ર ૦ ૦ ૦ : કે '
- T
પલું
વળી
. . . ૦ ૦ પ્રબુદ્ધ જીવન પાક્ષિક ૧૯૩૯થી ૧૯૮૯ : ૫૦ વર્ષ ૦ ૦ વાર્ષિક લવાજમ રૂ.૧૦૦/-૦૦ ૦. I !! ! ' , ' , ' 3:, {}' ! !!!. ''.:5 T : ': કી , 'છાય ળ , * * 4
તેત્રી : ૨મણલાલ ચી. શાહ ; . . . . --,
: ' ! ' ' . .
આર્જવ આ સંસ્કૃત શબ્દ છે. એનો અર્થ થાય છે સરળતા. સંસ્કૃત appear to be.' , " , , ,
, :. : સનું શબ્દ પરથી તે આવ્યો છે. ગ્રાનો નવમ મ જ ', સરળતા ગૃહસ્થોમાં હોય કે ન હોય, મુનિઓમાં તો તે અવશ્ય હોવી એટલે સરળ, આર્જવ એટલે સરળતા, નિષ્કપટપણ, અવક્રતા,
* જોઇએ. જેટલે અંશે મુનિમાં સરળતાની ન્યૂનતા તેટલે અંશે લક્ષ્મશા સાધીની નિખાલસતા, નિર્મળતા, નિર્દભતા. આર્જવ એટલે straight for
- જેમ તેમના મુનિપશામાં ન્યૂનતા. દશવૈકાલિક સૂત્રમાં ભગવાન મહાવીરે wardness, honesty, sincerity, uprightness, simplicity, open કહ્યું છે : ; ; , ' ',' ' , ' ' - 11 - (1 છે , "heartedness વગેરે. આર્જવ શબ્દના આ વ્યવહારુ અર્થ છે. આર્જવનો : ઈવાસવ પરિણામ તિગુત્તા સંનય !.૧+ ' ', ' ', - પરમાર્થ ધર્મ અને અધ્યાત્મના ક્ષેત્રે વધુ ગહન અને વધુ મહત્ત્વનો છે. . પંર નિરT ધીરા નિરથા ૩નુવંસિનો | . - જૈન દર્શનમાં ધર્મનાં દશ લક્ષણ અથવા દેશપ્રકારના યતિધર્મ જે [પાંચ અથવોને સારી રીતે જારાનાર, ત્રણા ગુપ્તિવાળા; છ છવાયના • બતાવવામાં આવ્યાં છે તેમાં આર્જવનું સ્થાન ત્રીજું છે.“દંસ લક્ષણી ધર્મ આ રક્ષક, પાંચ ઈન્દ્રિયોનો નિગ્રહ કરનાર, ધીર એવા નિગ્રંથ મુનિ સરળ પ્રમાણ છે. (૧) ક્ષમા (૨) માર્દવ (૩) આર્જવ, (૪) શૌચ (૫) સત્ય, દૃષ્ટિવાળા હોય છે.] " " ' ' . ',' ' ' (ઈ સંયમ(૭) તપ. (૮) ત્યાગ, (૯) આર્કિંગન્ય અને (૧૦) બ્રહ્મચર્ય. ૧. 'કુકુન્દ્રાચાર્યે ‘બારસ અવેકખા'માં કહ્યું છે. ' " આ દસે લક્ષણોને આત્મપુરુષાર્થ દ્વારા એની ઉત્તમ''કોટિએ પોંચાડવાનો , મોgન ડિલખાd forwત દિયે નહિ નો સMળો | છે. સમ્યગુદર્શન માટે એ અનિવાર્ય છે. ગૃહસ્થજીવને "કરતાં મુનિપણામાં , 8ને તો તક્ષ મવરિ થિમેv I ' ' એની વિશુદ્ધિ અને ઉત્કૃષ્ટતાને અવકાશ વધુ રહે છે. એટલે જ પર્યુષણા ' .'. જે પ્રમણા કટિલ ભાવોને છોડીને નિર્મળ હૃદયથી ચારિત્રનું પાલન કરે પદ્ધ દરમ્યાન આ દસ લક્ષી ધર્મની આરાધના ઉપર વધુ ભાર મૂકવામાં છે. એનો નિયમથી અવશ્ય આર્જવ નામનો ત્રીજો ધર્મ થાય છે.] આવ્યો છે. આ દસે લક્ષણ પરસ્પર સંકળાયેલો છે અને એકબીજાને
- આર્જવ એટલે અવક્રતા. વક્રતા એટલે કુટિલતા અથવા માયાગર. સહાયક બને છે. !!* . . . . : : - - - -
મનમાં કંઈક હોવું અને કહેવું કંઈક અથવાં કંરવું કંઈક તે માયાચાર.' છે . પૂજ્યપાદસ્વામીએ “સર્વાર્થસિદ્ધિ'માં આર્જવની વ્યાખ્યા આપતાં કહ્યું છે,
હ્યું છે, પોતાના આશયોને છુપાવવા એ મોયાચાર. પોતાની ઈચ્છા પાર પાડવા વાધ્યાવતીમાનવ અથોતુ યાગના અવકતા સરળતા) અ આજ માટે, પોતાનું કાર્ય સિદ્ધ કરવા માટે માયાચારી માણસ છળકપટનો આશ્રય છે. યોગ ત્રણ પ્રકારના છે? મનન, વચનનાં અને કાયાના. મન, વચન 'લે છે. મોટા દગાબાજ દંભી માણસોનો માયાકષાય અત્યંત તીવ્ર હોય છે.
અને કાયાથી સરળપણું એ આજવ છે. મનમાં હોય તે જ પ્રમાણે વચનમાં કેટલાક સારા ગણાતા સંતમહાત્માઓ પણ લોકહિતને લક્ષમાં રાખી અમુક | 2 આવે અને તે જ પ્રમાણે કાયાથી આચરણ થાય. * * * * *
! વાત ગુપ્ત રાખતા હોય છે અને જરૂર પડયે ગોળ ગોળ બોલતા હોય છે. " - આજીવની અન્ય વ્યાખ્યાઓ આ પ્રમાણે છે: માર્ગ માયો નિર્દ: ! એ તેઓનો માયાકષાય છે. અલબત્ત એ એટલો તીવ્ર નથી હોતો. માયાકપાયના માયાના ઉદયનો નિગ્રહ કરવો તે આર્જવ. મનોવનાયHTTI- અનંતાનુબંધી; અપ્રત્યાખ્યાની, પ્રત્યાખ્યાની અને સર્જવલન નામના ચાર ૌટિલ્યમાર્નવ૬ -એટલે મન, વચન અને કાયાના કાર્યોમાં અકુટિલતા પ્રકાર છે. ' , , , , , , , , , , તેનું નામ આર્જવ. કહ્યું છે.
'' . ' , આવી માયાને જે વશ નથી થતા તે પોતાના આર્જવ ગુણને પ્રગટ કરે ' મનમેં હોય તો વચન ઉચરિયે
છે. ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રમાં ભગવાનને પૂછવામાં આવ્યું છે : વચન હોય તો તનસે કરિયે. .' . - માયાવિકપણે અંતે ની લિંક્ર નાયડૂ ?
:: જે મનમાં હોય તે પ્રમાણે વચન ઉચ્ચારવું જોઇએ અને વચન ( [માયા ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કરીને હે ભગવાન ! જીવ શું ઉત્પન્ન કરે છે ?]. પ્રમાણે વર્તન હોવું જોઇએ. અલબત્ત, એ શુભ હોય તો જ આર્જવ ભગવાન કહે છે : હા , ' કહેવાય. દુષ્ટ વિચાર પ્રમાણે દુષ્ટ વર્તન હોય તો તે આર્જવ ન ; , માયા વિના મMવે નાયડુ , કહેવાય. કોઇક લેખકે કહ્યું છે : 'sincerity is to speak as we [માયા ઉપર વિજય મેળવીને જીવ આર્જવ અર્થાત્ સરળ સ્વભાવને think, to do as we pretend and profess, to perform what Gruntas. We promise, and really to be what we would seem and
ઉત્પન્ન કરે છે.]: ' !