Prabuddha Jivan 2001 Year 12 Ank 01 to 12 - Ank 05 08 10 and 11 is not available

SR No.: 525986
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2001
Total Pages: 110
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 8 MB

Page 37

D
તા. ૧૬-૪-૨૦૦૧
સત્તર હાથીઓને હારબંધ મેદાનમાં ખડા કરી દીધા. દીવાનજી પોતે, પોતાને રાજા તરફથી રાજવ્યવહાર માટે આપવામાં આવેલા હાથીને હોદ્દે બેસી મેદાનમાં આવ્યા અને પોતાના એ અઢારમા હાથીને સંત્તર હાથીની ૨ળમાં ઊભો કરી દીધો.
પ્રબુદ્ધ જીવન
૫
ઇચ્છાત્યાગ અને નિષ્પરિગ્રહતારૂપ ગુણ બની કેવળજ્ઞાન-સ્વરૂપ પ્રાપ્તિ પ્રતિ ગમન કરાવે!
દીવાનજીએ અઢાર હાથીના અડધા એટલે કે નવ હાથી પાટવી કુંવરને લઈ લેવા જણાવ્યું. બાકી રહેલ હાથીમાંથી અઢાર હીના એક તૃતીયાંશ એટલે ત્રીજા ભાગના હાથી જે છ થાય તે વચલા રાજકુંવરને સોંપી દીધા અને છેલ્લે સૌથી નાના ાજકુંવરને અઢાર હાર્થીના નવમાં ભાગના એટલે કે બે હાથી આપી દઇને રાજઆદેશ મુજબ સત્તરે હાથીની ન્યાયી વહેંચણી કરી પોતે પોતાને રાજાએ આપેલ રાજહાથીના હોદ્દે બેસી સ્વસ્થાને ગયા.
જેમ રાજાના જ આપેલ અઢારમા હાથી વડે રાજાના સૂચવ્યા પ્રમાણે રાજાના સત્તર હાથીની વહેંચણીનો ઉકેલ સરળ રીતે ઉપર મુજબ થી તેમ આત્મા-જીવ જે જાતને-આત્માને જ ભૂલી ગયો છે, પરઘેર ચાલી જઈ પર એવાં પુદ્ગલનો દેહનો થઈ ગયો છે એ જો બુદ્ધિના ભંડાર અને જ્ઞાનના સાગર એવા ગુરુને શરણે જાય તો વિસરાઈ ગયેલ આત્મા સ્વઘેર પાછો ફરે એટલે કે પરસંગમાંથી સત્સંગ દ્વારા સ્વસંગમાં આવે અર્થાત્ મિથ્યાત્વ જો સત્વમાં પરિવર્તિત થાય તો શેષ સર્વ સત્તર હાથી જેવાં પાપના નિકાલનો સરળ ઉકેલ આવે. બાકી તો મિથ્યાત્વને સમ્યક્ત્વમાં પલોટ્યા સિવાય જો પાપને દબાવાશે કે હટાવાશે તો તે પાકા ક્યારે પરી જશે તે કહેવાય નહિ. સ્વ (આત્મા) જે પર (દેશ)નો થઈ ગયો છે. એને સ્વપર લાવી સ્વ બનાવીએ અને પરથી હકીએ તો સત્તર પાપનો નિકાલ થઇ જઇને સ્વને વમાં સ્થિર કરી શકીએ.
પાટવી-મોટા રાજકુંવરને જે નવ હાથી આપવામાં આવ્યા તે પ્રથમના નવ મોટાં પાપોનો નિર્દેશ કરે છે. જ્યારે વચલા રાજકુંવરને જે છ હાથી આપવામાં આવ્યા તે છ વાચિક નાનાં પાપોને સૂચવે છે, જેનાં અંતે રહી જતાં બે પાપ રાગ અને દ્વેષની વહેંચણીનો તો પછી પ્રશ્ન રહેતો જ નથી. કેમકે કષાય ગયા અને નિષ્કષાય થયાં એટલે સમજો કે વીતરાગ બન્યાં
'यति किलरेवमुक्ति'.
હવે એ પાપસ્થાનકને ગુણાસ્થાનક બનાવવાની સાચા દિલથી પ્રભુને
હાર્દિક પ્રાર્થના કરીએ : હે ! ભગવાન! આપની કરુણારસધારે મારા
અઢાર પાપસ્થાનક, ગુણાસ્થાનક બની મને મારા પરમ સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ કરાવે!
હે નાથ ! મારું ‘પ્રાણાતિપાત’ પાપસ્થાનક આપની કરુણારસધારાએ અહિંસાગુણ બની, જીવરક્ષા ભાવથી જગતના જીવોને અભયદાન આપી, સર્વ જગતના જીવો મારી જેમ પરમાત્મા સ્વરૂપ છે એવા બ્રહ્મભાવે, સ્વરૂપ તરફ મારું ગમન કરાવે !
હે દેવાધિદેવ ! મારું ‘મૃષાવાદ' પાપસ્થાનક આપની કરુણારસ ધારાએ, સત્યવચની ગુજા બની સત્ય જ બોલાવે કે જે સત્યપ્રિયતા-સત્ય આગ્રહ, સત્ સ્વરૂપ તરફ મારું ગમન કરાવે !
હૈ પરમાત્મા! મારું અદત્તાદાન' પાપાન આપની કારસ ધારાએ અભાવમાં સહનશીલતા, આવશ્યકતામાં સંતોષ અને વિપુલતામાં દાનભાવનારૂપ ગુણા બની, શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ નિરીહિતા તરફ મારું
ગમન કરાવે!
હે વિભુ મારું ‘મૈથુન' પાપસ્થાનક આપની કંવારસધારાએ દેહાધ્યાસ ત્યાર્થ સ્વરૂપરિરૂપ ગુણ બની બ્રાનંદ-પરમાનંદ સ્વરૂપ તરફ મારું
ગમન કરાવે!
હે પ્રભુ! મારું “પરિગઢ' પાપસ્થાનક આપની કારસધારાએ
હે સર્વેશ્વર ! મારું 'ક્રોધ' પાપસ્થાનક આપની કરુણારસધારાએ ક્ષમા, સમનો, શાંતતા, ઉદારતા, વિશાળતારૂપ ગુજા બની મારા આત્માના શુદ્ધ પરમ પ્રકાશ સ્વરૂપ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
ૐ વિશ્વેશ્વર! મારું માન' પાપસ્થાનક આપની કરુણારસધારાએ અહમ્નો ત્યાગ કરાવી, નમ્રતાનો ગુણ ધારણ કરી, આત્માના પરમ ઉંચ્ચ પ્રકારભાવ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે !
હે જગદીશ્વર ! મારું ‘માથા' પાપસ્થાનક આપની કદાસ ધારાએ સરલતા, નિષ્કપટતા, નિખાલસતારૂપ ગુણ બની સ્વ પર પ્રકાશકતા સ્વરૂપ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
હે જગન્નાથ ! મારું ‘લોભ' પાપસ્થાનક આપની કરુણારસ ધારાએ સરૂપ પુષ્ટ બની અસવૃત્તિથી છોડાવી સતુવૃત્તિમાં જોડી આત્માના શુદ્ધ સર્વ પ્રકાશક ભાવ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
હે વીતરાગ પરમાત્મા ! મારું ‘રાગ’ પાપસ્થાનક આપની કરુણારસ ધારાએ ત્યાગ વૈરાગ ગુણ બની આત્માના શુદ્ધ વીતરાગભાવ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે !
હે સર્વજ્ઞ ભગવંત ! મારું ‘દ્વેષ’ પાપસ્થાનક આપની કરૂણારસ ધારાએ ક્ષમા, સમતા, સહનશીલતા, ઉદારતા, વિશાલતારૂપ ગુણ બની મારા આત્માના શુદ્ધ પ્રશમભાવ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
હે જિનેશ્વર દેવ ! મારું ‘અભ્યાખાન’ પાપસ્થાનક આપની કરુoારસ પાચને વિશ્વાસરૂપ ગુરા બની જાતના વી પ્રતિ પ્રૌદગુણ પારણા કરી, આત્માના પરમ શુદ્ધ જ્ઞાતા-દૃષ્ટા સ્વરૂપ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
હે અરિહંત ભગવંત ! મારું ‘પશુન્ય’ પાપસ્થાનક આપની કારસ ધારાએ ગુણાનુરાગરૂપ ગુણ બની ગુરુજનો પ્રતિ પૂજ્યભાવ, પ્રમોદભાવ અને નાનાઓ પ્રત્યે વાત્સલ્યભાવ, પ્રમોદભાવ જગાવી આત્માના પરમ શુદ્ધ જ્ઞાતા-દેષ્ટા ભાવ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
હે સિદ્ધ ભગવંત ! મારું ‘તિ-અતિ’ પાપસ્થાનક આપની કરુણારસ
ધારાએ સ્થિતપ્રજ્ઞતાગુણ બની ઉન્મની દશાએ લઈ જઈ આત્માના વીતરાગ
સ્વરૂપ તરફ મારું ગમન કરાવે!
ધારાએ ગુણાનુરાગીતારૂપ ગુણ બની આપનો અનુરાગી બનાવી આત્માના હૈ તીર્થંક૨ ભગવંત ! મારું ‘પરપરિવાદ' પાપસ્થાનક આપની કરુણારસ
સ્વરૂપગુણા તરફ મારું ગમન કરાવે!
કરુણારસ ધારાએ નિષ્કપટતા-સરળતા-નિખાલસતારૂપ ગુણ બની સત્યરુચિ છે દીનબંધુ દીનાનાથ! મારું ‘બાષાષાવાદ' પાપસ્થાન આપની બનાવી આત્માના શુદ્ધ સરળ વીતરાગ સ્વરૂપ પ્રતિ મારું ગમન કરાવે!
હે તરાતારણહાર જિનેન્દ્ર દેવ! મારું ‘મિથ્યાત્વ શલ્ય’ પાપસ્થાનક સત્સ્વરૂપ-સમ્યગ્ સ્વરૂપ તરફ મારું ગમન કરાવે! આપની કરુણારસ ધારાએ પ્રેમ, શ્રદ્ધા, સમર્પણરૂપ ગુણ બની આત્માના
કર્મમુક્ત થયેલ આત્મા અરૂપી થયેથી ફરી ક્રર્મયુક્ત થઈ અવતાર રૂપરૂપીને ચોંટતું નથી. જ્યારે રૂપી રૂપીને ચોટે છે અને રૂપી રૂપરૂપીને ધારણા કરતી નથી કેમકે અરૂપી અરૂપીને ચોંટતું નથી તેમ અરૂપી, રૂપી પણ ચોંટે છે પરંતુ રૂપી અરૂપીને ચોંટી શકતું નથી. માટે જ સ્વદોષનું દર્શન કરીએ, એની પીડા અનુભવીએ, એ દોષને પાપસ્થાનકોને દૂર
કે
કરીએ અને સિદ્ધિને વરીએ !
ભાપ્ત કરી મુકાશે પહોંચે, કેવધ્ય લાવીને વરે અને સદાને માટે સર્વ વાત્માઓ નિગોદથી નિર્વારા સુધીની અનંતયાત્રા શીપ્રાતિશીય મુક્તિધામમાં વસે એવી અભ્યર્થના!
(સંકલનઃ સૂર્યવંદન ઠાકોરદાસ વેરી