Page Text
________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
બે મિત્રની ચિરવિદાય
, રમણલાલ ચી. શાહ શ્રી શિવલાલભાઈ દીપચંદ શાહનું મંગળવાર, તા. ૨જી ગાડીમાં લઈ જતા, આમ મારા માટે અંગત રીતે તે માર્ચ, ૧૯૪૭ના રોજ મુંબઈમાં દર વર્ષની વયે અવસાન થયું. શિવલાલભાઈ એક ધમમિત્ર જેવા બની ગયા હતા. થal એથી અંગત રીતે મને પિતાને એક સન્મિત્રની અને અમારા મહિના પહેલાં જૈન યુવક સંઘની કાર્યવાહક સમિતિના અમે શ્રી જૈન યુવક સંઘને એક શુભેચ્છક કાર્યકરની બેટ પડી છે. દસ સભ્ય વડેદરા ગયા ત્યારે એમણે ડભોઇના લઢણુ જિન યુવક સંઘ તરફથી શ્રમમદિર (વડોદરા) માટેના અમારા પાર્શ્વનાથની યાત્રાને અને શ્રમમંદિરની મુલાકાતને કાર્યક્રમ પ્રિોજેકટનું આયોજન સદગત શિવલાલભાઈના હસ્તક થયું હતું ચીવટપૂર્વક ગોઠવ્યું હતું. શિવલાલભાઈનું ધમંયુકત એ માટે તેઓ મને ત્રણેક વખતે શ્રમમંદિરની મુલાને લઈ આતિથ્ય અમને આ રીતે ઘણીવાર માણવા મળ્યું હતું. ગયા હતા. અમારે એ પ્રોજેકટ પાર પડે તે પહેલાં તેઓ કેટલાક સમય પહેલા એક કાર્યક્રમ માટે વડોદરા જવાનું આપણી વચ્ચેથી વિદાય થયા.
થયું હતું ત્યારે એમણે પિતાની દીપક જ્ઞાનવર્ધક સમા નામની ગ્નિવલાલભાઈ મથેનો મારો પરિચય છેલ્લા થોડા વર્ષો જ, પણ સંસ્થાના ઉપક્રમે એક સભાનું આયોજન કર્યું હતું, અને પરરપ આત્મીયતા એટલી બધી થઈ હતી કે જાણે અમે સગા એમાં છે. સાંડેસરા, ડે. અનામી, ડો. સુધાબહેન પંડયા વગેરે ભાઇઓ ન હોઇએ ! રાજકેટમાં શશિકાન્તભાઈ મહેતાને ત્યાં ગયો જૈન સાહિત્યમાં રસ ધરાવતી વિદ્વાન વ્યકિતઓને નિમંત્રણ હૈઉં ત્યારે એમનાં પુત્રવધુ ભારતીબહેનની સાથે મારા વિદેશના
આપ્યું હતું. જૈન સાહિત્યના ઉત્કર્ષ માટે શું શું કરી શકાય પ્રવાસે અનુભવની વાત થતી. સાહિત્ય અને સંગીતમાં ઊંડી રુચિ
એ વિશેની વિચાર દરમિયાન મેં જયારે એ પ્રસ્તાવ રજૂ ધરાવનાર બહેન ભારતી તે શિવલાલભાઈની પુત્રી છે એ પરિચય
કર્યો હતો કે જેને ઉદ્યોગપતિઓએ પિતાના ઉદ્યોગના Pay Roll તે શશિકાન્તભાઈ દ્વારા ત્યાર પછી થયે. મારા મિત્ર પન્નાલાલ
ઉપર વિદ્વાનેને લેવા જોઈએ કે જેથી વિદ્વાને આર્થિક રીતે શાહ સાથે અમે જૈન યુવક સંઘના કાર્ય અંગે વડોદરા ગયા
નિશ્ચિંત બનીને પિતાની ઈચ્છા મુજબ સંશોધન કાર્ય કરી શકે. ત્યારે શિવલાલભાઈને પહેલીવાર પ્રત્યક્ષ જોયા, જાણે વર્ષોથી
આ વિચાર તેમને ખૂબ ગમી ગયો અને ત્યાંને ત્યાં જ જાહેરાત એળખતા હોઇએ એ અનુભવ થશે.
કરી કે માસિક ત્રણ હજાર રૂપિયાને પગાર બે વિદ્વાનોને શિવલાલભાઈને જન્મ કરાંચીમાં થયો હતો. ૧૯૪રની લડત
આપવા માટે તેઓ પોતે જવાબદારી સ્વીકારે છે. જેને વખતે અભ્યાસ છેડી કુમળી વયે લડતમાં ઝંપલાવ્યું. પિતાની
સાહિત્યના ઉત્કર્ષ માટે તેમની ભાવના કેટલી ઉદાર હતી તે
તેની પ્રતીતિ એ કરાવે છે. આર્થિક સ્થિતિ સાધારણ હતી માટે તેમણે લશ્કરી ખાતામાં
બેએક મહિના પહેલાં સમાચાર મળ્યા કે એમની તબિયત . 'નોકરી સ્વીકારી. બાવી વર્ષ લશ્કરી ખાનામાં કામ કરવાને એમને બહોળો અનુભવ હતો. મેં પણ લશ્કરી કેન્દ્રમાં તાલીમ
બરાબર રહેતી નથી અને ડોકટરને બતાવવા માટે મુંબઈ
આવે છે. નિદાનમાં ફેફસાનું કેન્સર જણાયું. શ્રી ચીમનભાઈ લધેલી અને ૨૦ વર્ષ એન. સી. સી ના ઓફિસર તરીકે કામ કરેલું. એટલે અમારી વચ્ચે લશ્કરી બાબતેની ઘણી રસિક
મહેતાને ઘરે અમે એમને મળવા ગયા ત્યારે તેઓ પૂરેપૂરા બાબતે નીકળતી. શિસ્ત, નિયમિતતા, ચકકસાઈ જવાબદારીની
સ્વસ્થ હતા. જીવનનાં સક્રિય વર્ષે તે માણી લીધાં છે. આ તે જભાનતા વગેરે ગુણો લશ્કરમાં કામ કરવાને કારણે શિવલાલાઈમાં
વધારાના વર્ષો છે એમ ખેલદિલીથી એમણે હસતાં હસતાં કહ્યું, સહજ રીતે જોવા મળતા.
કુદરતે એવી નોટિસ આપી છે કે જેથી ઉત્તમ ધર્મકાર્ય લશ્કરી કરી છેડી તેમણે વ્યાપારમાં ઝંપલાવ્યું અને
વેળાસર કરી શકાય. ત્યારે એમની સ્વસ્થતા અને સમતા જોઈને પિતાના સાળા શ્રી ચીમનભાઈ કે. મહેતા સાથે મળીને
એમના પ્રત્યે બહુ આદર થયું હતું. એમને રોગ આટલી મુંબઇમાં દીપક ટ્રેડીંગ કું. ચલાવી. અને સમય જતાં
ઝડપથી વૃદ્ધિ પામશે અને આટલા વહેલા તેઓ આપણી નામાં દીપક નાઇટ્રાઈટ લિ. ની સ્થાપના કરી અને
વચ્ચેથી વિદાય લેશે એવી ત્યારે કલ્પના નહોતી.
શિવલાલભાઈ વડેદરાની અનેક સામાજિક સંસ્થાઓ સાથે તેના તેઓ સેક્રેટરી બન્યા. એ ઉઘોગ દ્વારા તેમણે
ઘનિષ્ઠ રીતે સંકળાયેલા હતા. એમની સુવાસ ઘણી મોટી હતી. ઉદ્યોગના ક્ષેત્રે યશરની સિદ્ધિ હાંસલ કરી હતી. પોતે
અંગત રીતે પણ તેઓ અનેક લોકોને કશી પણ પ્રસિદ્ધિની કે કરી કરતાં કરતાં જીવનમાં ઊંચા સ્થાને પહોંચ્યા હતા. એટલે
નામનિદેશની અપેક્ષા વિના સહાય કરતા અને અનેકને અંગત નોકરી કરનાર માણસોની મુશ્કેલીઓ પ્રત્યે તેમને હંમેશા
મુશ્કેલીમાં મદદરૂપ થવા પ્રયત્ન કરતા, વડેદરાના સુપ્રદ્ધિ કવિ સહાનુભૂતિ રહેતી. તેઓ સ્વભાવે અત્યંત ઉદાર અને પરગજ હતા, પરિચિત વ્યકિતનું કામ તેઓ હેશથી તરત કરી આપતા.
છે. રણજિતભાઈ પટેલે (અનામી) એમને અંજલિ આપતાં છેલ્લાં કેટલાક વર્ષથી અમારે વડોદરા જવાનું થતું ત્યારે
નીચેની પંકિતઓ લખી છે: એમના ગેસ્ટ હાઉસમાં ઊતરવા માટે એમને આગ્રહ રહે.
એક દીપક પ્રગટય દીપ થકી, માં બધી જ સગવડ મળતી પણ એમની વિશેષતા એ હતી કે
જેણે શિવક૯યાણની જપેત ધરી; ' એ એકાદ દિવસ તીર્થયાત્રા માટે પણ ફાળવતા, કોઈ વખત
જેની ચાગમ સૌમ્ય ઘુતિ ઊભરી,
કે કેની વિપદ-તિમિર હરી. વી, કઈ વખત ગાંધાર, કઈ વખત માતર તે કઈ વખત પડેલી કે પરોલી તીર્થની યાત્રાએ તેઓ અમને પિતાની
(અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૧૬૭)
: વિ : શ્રી મુંબઈ જેને યુવક સંધ, મુદ્રક અને પ્રકાશક: શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ, પ્રકાશન સ્થળ : ૩૮૫, સરદાર વી. પી. રેડ, બઈ ૪૦૦ ૦૦૪. 2 નં. ૩૫૦૨ : મુદ્રણસ્થાન : દેન પ્રિન્ટસ, જગન્નાથ શંકર શેઠ રોડ, ગિગામ, મુંબઈ - ૪૦૦ ૦૦૪
| SR No. | 525972 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1987 Year 48 Ank 17 to 24 and Year 49 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramanlal C Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 262 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 28 MB |