________________
૧૪૨
પ્રબંદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૨-૮૭ ધર્મ પણ પાળે છે. સુકર્ણ મુરિસમ હતા છતાં નામ હિંદુ હતું. બેટ તે જાવા. શ્રી વિજ્યના સામ્રાજ્યનું કેન્દ્ર જાવામાં હતું. ઇન્ડોનેશિયને પિતાના નામની પહેલાં હું એટલે સારું) અક્ષર જાવાની પ્રજાએ ખેતી માટે નહેર દવાની દજનેરી વિદ્યાનું ઉમેરે છે. કેટલાંકના નામ અપભ્રંશ સંસ્કૃતમાં હોય છે. ઘ. ત. જ્ઞાન મેળવ્યું. નવમી સદીમાં રાજા જયવર્મન બીજાએ પિતાની આલિશાસ્ત્રવિદ્.
રાજધાની ડુંગર ઉપર બાંધી હતી. ડુગરનું નામ મહેન્દ્ર પર્વત ભારત પાસેથી ધર્મ ગ્રહણ કરીને અગ્નિ એશિયાની પ્રજા હતું. એક પર્વતનું નામ હેમગિરિ હતું. હેમગિરિ એટલે હિંદુ સંસ્કૃતિને ભૂલી જવા માગતી ન હતી. તેથી પિતાની સેનાને ડુંગર. ઇન્ડોનેશિયામાં બલિ એક જ એવે ટાપુ છે કે ભૂગળને સંસ્કૃત નામે વડે અપનાવી લીધી. કેટલાંક વિશેષ જ્યાં ઇન્ડોનેશિયન હિંદુઓ વસે છે. સ્ત્રીઓને હજી ભારતીય નામ ભારતમાંથી અગ્નિ એશિયાના દેશમાં અપભ્રંશ થયાં છે. નામે પણ અપાય છે. દા. ત. મલયાચલ પશ્ચિમ ઘાટની પર્વતમાળામાં જયાં સુગંધી થાઇ પ્રજાની રામભકિત એટલી બધી છે કે એક નગર તેજાના ઉગે છે તે પર્વતમાળાનું નામ મલયાચલ છે. મહાકવિ વસાવીને તેને અયોધ્યા નામ આપ્યું. કાળનું ચક્ર ફર્યા જ કાલીદાસે મેધદતમાં તેનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. અગ્નિ એરિયામાં મલયને કરે છે અને સુખધારાથી સિંગાપુર સુધીના ફલકમાં કેવા બનાવે. ટેકાણે મલાયા અને મલયેશિયા બની ગયા. એવી રીતે કઝમાંથી બની ગયા, અને હજી કેવા બનાવો બનશે તે આપણે જાણતા કકિયાં થયું અને હવે કાપુચીયા તરીકે ઓળખાવવામાં નથી. પરંતુ આપણે આ વસાહતિ ઈતિહાસ ગૌરવ લેવા આવે છે. શ્રી ડી. સી. સરકારે આપણું કેટલાંક પ્રાચીન સંસ્કૃત
જે તે છે જ. નામે શેધી કાઢયાં છે જે હજી અસલ કે અપભ્રંશરૂપે બ્રહ્મદેશમાં વપરાય છે. આ ગામમાં અવંતિ. ઠારાવતિ, ગાંધાર,
રાષ્ટ્રભાષા હિન્દીમાં વિચારગોષ્ઠિ કલાસ, કુશુમાપુર, મિથિલા, પુષ્કર, પુષ્કરાવતિ, રાજગૃહ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. * |
સંધના ઉપક્રમે રાષ્ટ્રકવિ શ્રી મૌશિલિશરણ ' પંજાબની રાવી નદીનું નામ ઇરાવતિને ટૂંકાવીને બનાવવામાં ગુપ્તના શતાબ્દી વર્ષ નિમિત્તે રાષ્ટ્રભાષા હિન્દીમાં 1 આવ્યું છે. બ્રહ્માદેશની મુખ્ય નદી ઇરાવતિ છે જે બ્રહ્મદેશમાં એક વિચાર ગોષ્ઠિનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. ' ઇરાવદિ તરીકે ઓળખાય છે. બ્રહ્મદેશમાં આરાકાનની પર્વત- કાર્યક્રમની વિગત આ પ્રમાણે છે , માળમાંથી વહેતી બે નદીઓને રામવતિ અને ધાન્યવતિ નામ
વિકતા
વિષય આપવામાં આવ્યાં હતાં. પગન નગરમાં એક મંદિરને આનંદ
* . રામમનોહર ત્રિપાઠી . રાષ્ટ્રકવિ શ્રી નામ આપવામાં આવ્યું છે આનંદ નામ થાઈલેન્ડના એક
મહારાષ્ટ્ર વિધાન પરિષદના મૈથિલિશરણ રાજાનું પણ હતું. - બ્રહ્મદેશની કળા ભારતીય કળાના સહકારથી વિકસી છે.
સભ્ય અને નગરવિકાસ ખાતાના ગુપ્ત અને જેમની કંઈ કિંમત ન થઈ શકે એવી કલાત્મક વસ્તુઓ
ભૂતપૂર્વ રાજ્યમંત્રી રાષ્ટ્રીય કવિતા બ્રહ્મદેશમાં છે. ઘણાં નગરોનાં નામ સંસ્કૃતમાંથી અપાયાં હતાં.
* વિનેદ ગોદરે મેથિલિશરણ ગુપ્તની કાપુચીયાનું અસલ નામ કબુઝ છે. શ્રેષ્ઠપુર નામના રાજ્યની
અધ્યક્ષ : હિન્દી વિભાગ રાષ્ટ્રીય ચેતના રાજધાની કબુઝ હતી અને તે શ્રેષ્ઠવને બાંધી હતી. અત્યારની મેકીંગ નદી ઉપર સખર નામનું ગામ છે તેનું મૂળ
મુંબઈ યુનિવર્સિટી નામ શંભુપુર હતું. કમ્પચીયામાં અંગારવટ નામનું મંદિર કાર્યક્રમ અધ્યક્ષ: રમણલાલ ચી. શાહ સંકુલ છે જે શિવને અર્પણ થયેલ છે. જેના ભૂતકાળમાં કાઝના અતિથિ વિશેષ: શ્રી હરિશંકર રાજકર્તાઓ દુશ્મનથી કરીને કઓઝ ખાલી કરીને ભાગી ગયા
અધ્યક્ષઃ રાષ્ટ્રીય હિન્દી સંસ્થાન, મુંબઈ . હતા. ત્યજી દેવાએલી સ્થાવર મિલકતને છવડ કાતરી ખાય છે
સ્થળ: પરમાનંદ કાપડિયા સભાગૃહ અને વનસ્પતિ ઉગી નીકળે છે. તેમાં તે ઇમારત ડૂબી પણ જાય. એક કેચ વિધાન આ પ્રદેશને અભ્યાસ કરતા હતા, તેમ
૩૮૫, સરદાર વી. પીમાર્ગ, પ્રાર્થના સમાજ, એમ લાગ્યું કે લેકે જેના નામ, દામ અને કામ ભૂલી
વનિતા વિશ્રામ સામે, ગયા છે એ મંદિર સંકુલને શેધી કાઢવું જોઈએ. ખૂબ રખડયા
મુંબઈ-૪૦૦૦૦૪. પછી તેને મુખ્યત્વે વડ-પીપળા વડે કંઇ દટાયેલું હોય તેમ
દિવસ: શનિવાર, તા. ૨૧-૨-૧૯૮૭ લાગ્યું. તેણે કેટલીક વનસ્પતિ કપાવીને જોયું તે તેમાં મહાદેવનું સમય : સાંજના ચાર વાગે. મંદિર દેખાયું અને વડ-પીપળા વગેરે વનસ્પતિએ મંદિરને
સર્વેને પધારવા ભાવભર્યું નિમંત્રણ છે. એવી ભીંસમાં લીધાં હતાં કે મંદિરો તેમની નાગચૂડમાં ઢંકાઈ
ચીમનલાલ જે. શાહ કે. પી. શાહ ગયાં હતાં. ખંડિયેર જેવી બની ગયેલાં મંદિરોને મુક્ત કરવા
ઉપપ્રમુખ પન્નાલાલ ર. શાહ તેની ઉપરથી બધી વનરપતિ કાઢી નાખવામાં આવી ત્યારે એ
પ્રવીણચંદ્ર કે. શાહ મંત્રીઓ :ખંડિયેરોમાં પણું ઉત્તમ શિપકળા જોવામાં આવી. હવે ભારત સરકાર યુનેની કોઈ શાખા દ્વારા આ મંદિરને જીર્ણોદ્ધાર કરી
કોષાધ્યક્ષ નિરુબહેન એસ. શાહ આપે એવી કંઈક ગોઠવણ થઈ છે. ઈન્ડોનેશિયાને મુખ્ય બસંતલાલ નરસિંહપુરા શલેશ એચ. કોઠારી ટાપુ જાવા છે. નાના–મેટા હજારો ટાપુઓ પૈકી જાવામાં વધુ
1. સંજક
સંહમંત્રીએ વસતિ છે. તેનું નામ પણ આપણે આપ્યું છે. આપણું સાહિત્યમાં તેનું નામ યવીપ છે. યવ એટલે સમગ્ર અને તેમાં આવેલ