________________
Regd. No. MH, By / Sonth 54 Licence No. 1 37
પબુ જીવન
૫ : ૪૯ અક ઃ ૧૩
મુંબઇ તા. ૧-૧૧-૮૭
વાર્ષિક લવાજમ રૂા. ૩૦,- છૂટક નકલ રૂા. ૧-૫૨
તંત્રી :
સુષ્મઇ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર પદેશમાં વાર્ષિક રૂા. ૩૦૦
- રમણલાલ ચી. શાહ
સ્વ. શ્રી વિજયભાઇ મર્ચન્ટ શ્રી વિજયભાઇ મરચન્ટનું માંગળવાર, તા. ૨ામી ઓકટોમ્બરના રાજ અવસાન થતાં ક્રિકેટના ક્ષેત્રની અને સમાજસેવાના ક્ષેત્રની એક તેજસ્વી વ્યકિતની આપણને ખેાટ પડી છે. એમની ચિરવિદાયથી અમારા જૈન યુવક સંઘ માટે સમાજ સેવાના ક્ષેત્રે એક મુર્ખી-માગ દશ`કની ખેટ સાલશે.
વિજયભાઈના નિકટના સંપર્કમાં આવવાનુ` મારે સમાજસેવાના નિમિત્તે બન્યું. ક્રિકેટના ક્ષેત્રમાંથી નિવૃત્ત થયા પછી વિજયભાઇએ મુંબઈમાં માનવતાનુ, સમાજસેવાનું કાય વેગથી ઉપાડયુ . અનેક દુઃખી લકાના સપકમાં તેઓ આવ્યા અને તેમના જીવનમાં સુખશાંતિ કેવી રીતે આણી શકાય એ માટેની વિવિધ ચેાજના તે ઘડવા લાગ્યા. એમને અનુભવ પણ દિવસે દિવસે સમૃદ્ધ બનવા લાગ્યા. એમની પાસે સાંભળતાં પૂરા ન થાય એટલા કિસ્સા ગરીબ લેકાના દુઃખના હતા. અમારા જૈન યુવક સ ંધના ઉપક્રમે ચાલતી પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળામાં વ્યાખ્યાન આપવા માટે વિંનતી કરવા અમારા સંધના મ ંત્રી શ્રી કે. પી. શાહની સાથે હું વિજયભાઈની એક્સિમાં કેટલાંક વર્ષ' પહેલાં ગયા હતા. એક ગ શ્રીમ ત, સુખી, તેજસ્વી માસ, વળી ક્રિક્રટના ક્ષેત્રની નામાંકિત કેિત ગરીબ લાના દુઃખમાં સાચા દિલથી રસ લઈ કઈક કરી છૂટવા ઈચ્છે છે એ જાણીને આનંદ થયા હતા. કેટલાયે શ્રીમ તેને અને રમતગમતના ક્ષેત્રની નામાંકિત વ્યકિતઓના નિવૃત્તિકાળ ક્લબ અને પાટીમાં વીતતા હોય છે. જેણે જાતે ગરીખી વેઠી ન હાય તેવી વ્યક્તિને ગરીમાની યાતનાઓના વારતવિક ાલ એ આવે છે. કારેક તા વિચાર સુદ્ધાં પણ આવતા નથી વિજયભાઇ પાસેથી એમનાં સેવાકાર્યોની ઘેાડીક ઝલક સાંભળીને એમના પ્રત્યે બહુ આદર થયા. તેઓ પોતાની એફ્રિસમાં પોતાનુ કામ કરતા જાધ અને અમારી સાથે વાતને દ્વાર પણ ચાલુ રાખે. ટેબલ પર આવતા-જતા કાગળા અને ફાઈલા ઉપર નજર ફેરવતા જાય અને પોતાના અનુભવો વણુ વતા જાય. વાંચવા માટે ખેતાળાં ચશ્માં જોઇએ અને વાતચીત કરવા માટે ચશ્માંની જરૂર રહે નહિ. એટલે કાં તે ઘડીએ ઘડીએ ચશ્માં ઉતારવાં પડે અથવા બાયાકલ ચશ્માં પહેરવાં પડે. વિજયભાઈ એવા ચશ્માં પહેરતા ૐ જેમાં નીચેના અર્ધા ભાગમાં વાંચવા માટેનો કાચ હાય અને ઉપરનો અર્ધા ભાગ ખાલી હોય એટલે તે
જ્યારે ટેબલ પર ખેસીને કામ કરતા અમારી સાથે વાત કરતા હોય ત્યારે ચશ્માની પ્રેમમાથી ઉપરના અડધા ખાલી ભાગમાંથી નરી આંખે નિહાળતા. એમની એ લાક્ષણિક મુદ્રા ચિરાંકિત બની ગઈ હતી.
વિજયભાઈ નેશનલ એસેપ્સીએશન ફોર બ્લાઈન્ડ નામની સંસ્થામાં પ્રમુખ હતા..એમની ભલામણથી મા સંધના ઉપક્રમે અધ અને અપંગ લેાકાને આર્થિક રીતે પગભર બનવા માટે સ્ટાલ, ટેલિાન ખૂથ, સીવવાના સંચા વગેરે આપવાની યાજના હાથ ધરવામાં આવી હતી. એ ચેોજના માટે પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળામાં વિજ્યભાઈના પ્રેરક ઉદ્ભાધન પછી અમને દાતાઓ તરફથી અમારી અપેક્ષા કરતાં ઘણા બધા સારે સહકાર મળ્યા હતે.. ત્યારપછી એ ચેન્જનાનુસાર જ્યારે પણ અંધ અપ ંગ વ્યક્તિને એટલ કે ટેલિફોન ખૂથ કરાવી આપવાનો પ્રસંગ આવે ત્યારે વિજયભાઈ તે માટે ખાસ કાર્યક્રમ ગોઠવતા અને દાતાઓને હાથે તેનુ ઉદ્ઘાટન કરાવતા. એવા ઘણા બધા કાર્યક્રમમાં અમે સંધના હોદા અને અન્ય સભ્યો વિજભાઇને મળતા. આવા કા ક્રમે વખતે વિજ્યભાષને આનંદ સમાતા નહોતે. એમના વ્યકિતત્વ અને વકતવ્યમાંથી એ સ્પષ્ટ જણાઈ આવતું. એક મિશનરીની ઢખે એમણે આ કામ ઉપાડયું હતું .
ગરીમા માટેની યોજના વિશે વિચારણા કરવા માટે અમારા મંત્રીશ્રી કે. પી. શાહ સાથે વિજયલાને મળવા માટે સી. સી. આઈમાં મિટિંગ ગોઠવાતી. વિજ્યભાએ ‘નાસિએહ' નામની સંસ્થાની સ્થાપનામાં સક્રિય કાર્ય કર્યુ ચેમ્બુરમાં આવેલી એ સંસ્થાની મુલાકાત લેવા માટે વિજયભાઈએ સાંધને નિમ ંત્રણ આપ્યું. અપંગતે તાલીમ આપી સ્વાશ્રયી અને પગભર કરવા માટેની આ એક પ્રતિષ્ઠિત સસ્થાને રાજ્ય અને કેન્દ્રની સરકાર તરફથી તથા વિદેશી સંસ્થાઓ તરફથી ઘણે સારા અાર્થિક સહકાર સાંપડયા હતા. સંધના ઉપક્રમે અપગાને આર્થિક સહાય આપવાની યેજના કરવામાં આવી અને એ નિમિત્તે પણ વિજયભાઈને મળવાનુ ઘણીવાર બન્યું. દુઃખી લોકાનું દુઃખ હળવું કરવા માટે તેએ કેટલે જ્યરેશ પુરુષાથ' કરી રહ્યા છે તે જોઇ હર્ષ' તે.