________________
Regd. No. MH. By / South 54 Licence No. 1 37
"
મ
પ્રવધુ જીવન
.
.
Kવર્ષ:૪૯ અંક: ૫
'
મુંબઈ તા. ૧-૭-૮૭.
મુંબઈ ન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૩૦/- છૂટક નકલ રૂા. ૧-૫૦
પરશમાં એરમેઇલ : ૨૦ ૪ ૧૨ : તંત્રી : સ્મણલાલ ચી. શાહ
શ્રીમતી માર્ગરેટ થેચર બ્રિટનની ચૂંટણીમાં પિતાના રૂઢિચુત પક્ષને વિજય અપાવી નહોતે શિક્ષણ, સમાજસેવા, એસેિનું વહીવટી કાય, શ્રીમતી માંગરેટ થેચર સતત ત્રીજી વાર બ્રિટનના વડા પ્રધાન તબીબી ક્ષેત્ર, વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગશાળાઓ વગેરેમાં અનેક મહિલાઓ - અન્યાં છે. શ્રીમતી થેચરે બ્રિટનના અને યુરોપના ઇતિહાસમાં કામ કરતી થઈ ગઈ. એ ક્ષેત્રમાં કાર્ય કરવું મહિલાઓ માટે પ્રથમ મહિલા વડા પ્રધાન તરીકે આઠ—વર્ષ પહેલાં સ્થાન એટલું અઘરું નથી, જેટલું રાજકારણમાં ભાગ લઇ, રાજકીય મેળવ્યું એ એમની પ્રથમ મેટી સિદ્ધિ છે. બ્રિટનના વડા - દાવપેચ ખેલતા જઈ સર્વોચ્ચ સત્તાસ્થાને પહોંચવાનું અઘરું પ્રિધાન તરીકે સતત ત્રીજી વાર તેમણે રથાન મેળવ્યું એ પણ છે. તેમ છતાં રાજદ્વારી ક્ષેત્રે પણ હિંમતથી, સ્વસ્થતાથી, છેલwાં ૧૬૦ વર્ષના બ્રિટનના ઇતિહાસમાં અદ્વિતીય ઘટના છે. નિર્ભયતાથી કાર્ય કરનારી મહિલાએ જગતને સાંપડવા લાગી એમના વ્યકિતત્વની, વિચારણાની અને રાજનીતિની કેટલીક છે એ સુખદ નિશાની છે. મહિલાએ વડા પ્રધાન થતાં જગતમાં મર્યાદાઓ હોવા છતાં બ્રિટિશ પ્રજા ઉપર એમનું પ્રભુત્વ યુદ્ધો ઘટશે એવી ભાવના, અલબત્ત, ગારી નીવડી છે. જળવાઈ રહ્યું છે એની આ ઘટના દ્વારા જગતને પ્રતીતિ
બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી ઈઝરાયલમાં શ્રીમતી ગડા માયર, થાય છે.
ભારતમાં શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધી, શ્રીલંકામાં શ્રીમતી ભંડારનાયક, બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી વિશ્વના રાજકારણમાં મહિલાઓએ
બ્રિટનમાં શ્રીમતી માગ રેટ થેચર અને ફિલિપાઈન્સમાં શ્રીમતી રાષ્ટ્રના સર્વોચ સત્તાધીશ તરીકે સ્થાન મેળવવા માંડયું એ
કાર્લોસ એકિવને જેવી સમર્થ મહિલાએ પિતાપિતાના રાષ્ટ્રમાં વર્તમાન રાજકારણની નવી લાક્ષણૂિંક સિદ્ધિ છે.
સર્વોચ્ચ સત્તાસ્થાને પહોંચી શકી છે (અમેરિકા લોકશાહીમાં માનમહિલાઓમાં સામાજિક, આર્થિક, શૈક્ષણિક જાગૃતિ ઉપરાંત
નારે આટલો મોટો પ્રગતિશીલ દેશ હોવા છતાં એના બંધારણમાં રાજકીય જાગૃતિ આણુવામાં વીસમી સદીમાં મહાત્મા ગાંધીજીને રાષ્ટ્રની પ્રમુખ કઈ મહિલા થઈ શકે એવી જોગવાઈ નથી એ
સૌ પ્રથમ અને સૌથી મહત્ત્વને ફાળે રહ્યો છે. પહેલા અને બીજા શયનીય છે). જે બધી સમર્થ મહિલાએ રાજકીય ક્ષેત્રે આવાં વિશ્વયુદ્ધ પૂર્વે રવાત ય સંગ્રામ દરમિયાન એમણે ભારતમાં નારીશ- ઉચ્ચ સત્તાસ્થાને આવી તેમાં શ્રીમતી ભંડારનાયક અને શ્રીમતી કિતને સજાગ અને ચેતનવંતી બનાવી. નગરે નગર અને જિલે એકિવનને એમના પતિને સત્તાવારસે. પ્રજાની સહાનુભૂતિ અને જિલ્લે એમણે અનેક નારી કાર્યકર્તાઓને તૈયાર કરી અને તેમનામાં લોકચાહના તરીકે મળ્યો છે. શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધીને તેમના પિતા નેતૃત્વની શકિત ખીલવી. કસ્તુરબા ગાંધી, સરોજિની નાયડુ, કમલાદેવી જવાહરલાલ નહેરુને વારસે, તાલીમ સહિત મળ્યા હતા. (શ્રી ચટોપાધ્યાય, વિજયાલક્ષ્મી પંડિત, અણુ અસફઅલી, મણિબેન રાજીવ ગાંધીને રાજકારણમાં રસ ન હોવા છતાં અને વહીવટી પટેલ, સુશીલા નેવર, મીરાંબહેન, સુચેતા કૃપલાની જેવં અનેક
અનુભવ ન હોવા છતાં પ્રજાએ ઈદિરા ગાંધી પ્રત્યેની સહાનુભૂ - અગ્ર મરય નામો તે આરંભકાળની છે. ત્યાર પછી તે સેકડે
તિના પ્રતીક તરીકે એમને વડા પ્રધાનનું પ૬ અપાવ્યું હતું.) શકિતશાળી મહિલાઓના નામે ગણાવી શકાય કે જેમણે ગાંધીજીની પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ અસર નીચે આવીને સમાજનાં વિવિધ - શ્રીમતી ગેહ! માયરે સમર્થ મહિલા તરીકે કામ કર્યું;
ક્ષેત્રે મહત્વનું સ્થાન ધરાવી ઉત્તમ સેવાકાર્ય કર્યું. કેટલીયે પરંતુ ઈઝરાયલ જેવા નાનકડા દેશની દૃષ્ટિએ તેમનું કાર્યક્ષેત્ર | મહિલાઓએ જેલજીવન ભેગવ્યું. 'તેજસ્વી સેવાભાવી મહિલાઓ બહુ નાનું ગણાય. એ દષ્ટિએ જોતાં શ્રીમતી થેચરે, આગળ
આજે પણ વિદ્યમાન છે. જે ગાંધીજીએ ચીંધેલા માર્ગે શતપણે - પાછળની કોઈની લાગવગ, સહાનુભૂતિ, ભલામણુ કે વારસાહક પિતાનું કાર્ય પૂરી નિષ્ઠાથી કરી રહી છે. .
વગર પિતાની આગવી સમર્થ' રવતંત્ર પ્રતિભા અને શકિત દ્વારા - બીજા વિશ્વયુદ્ધ પૂર્વે ગાંધીજીએ જે નારી – નેતાગીરીની પિતાના દેશમાં જે સર્વોચ સત્તાસ્થાન મેળવ્યું છે અને દષ્ટિ જગતને આપી તે પછીથી તે દુનિયાના ઘણા દેશોમાં વહીવટી ક્ષેત્રે તે સિદ્ધ કરી બતાવ્યું છે તે નેધપાત્ર છે. મહિલાઓ વિવિધ ક્ષેત્રે મહત્વનું જવાબદારીભર્યું કાર્ય કરતી કીમતી ઇંદિરા ગાંધીની પ્રતિભા એથી ઘણી તેજસ્વી અને વધુ થઈ ગઈ છે. સમયની પણ એ માંગ હતી. બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં અમર્થ હતી. છતાં રાજકીય કાવાદાવા,. જૂઠાણુ, કુટિલતા - યુરોપમાં એટલા બધા પુર માર્યો ગયા હતા કે કેટલીક અને ભ્રષ્ટાચારી વહીવટથી તે પ્રતિભા 'અરાએલી છે. શ્રીમતી છે જવાબદારીઓ, નકશા વગેરે સ્ત્રીઓને સ્વીકાર્યા વગર છૂટકે થેચરની મુદ્રા વચ્છ અને ભ્રષ્ટાચારથી રહિત છે. આ બધી