Prabuddha Jivan 1984 Year 45 Ank 17 to 24 and Year 46 Ank 01 to 16

SR No.: 525969
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1984
Total Pages: 246
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 27 MB

Page 140

ક'
પ્રહ છાન
તા. ૧૬-૭-૮૪ માટે મથતા રહ્યા હતા. ઈ. સ. ૧૯૫૯થી ૧૯૬૪ સુધી તેઓ
માટી ખોદે, જે. પી. પાવડા વડે માટી ભરે અને નવબાબુ. સવ સેવા સંઘના પ્રમુખ તરીકે કાર્ય કરતા રહેલા. ઈ. સ.
તગારું ઉઠાવીને પાળા બનાવે -આ મનોહર દશ્ય આજેય ૧૯૭૫માં કેન્દ્ર સરકારે કટોકટી જાહેર કરતાં, ત્યાંના મુખ્ય
વિસ્મરી શકાતું નથી. શ્રી નારાયણ દેસાઈ સાથે હું એમને પ્રધાન શ્રી નન્દિની સત્પથીની સરકારે તેમને જેલમાં પૂર્યા હતા.
મળવા ગયેલ ત્યારે સહજભાવે અભિવાદન થઈ ગયું. મને કહે, બરિપાડા જેલમાં લોહીનું દબાણ અને લકવાના હુમલાને
Dictatorship of the Prolitariet-24'&lala flory કારણે એક પગ અને જીભ ઉપર તેની અસર આવી ગઈ
કરવાની વાત માસે કરેલી છે. એ ત્યારે જ થશે જ્યારે હતી. બરાબર ત્યાંસી વર્ષ સુધી તેમણે સખત પરિશ્રમ કરીને,
રાષ્ટ્રપ્રમુખ અને વડા પ્રધાનથી માંડીને એક ચપરાશી સુધી સૌ ગાંધી-વિનેબા-જયપ્રકાશને માર્ગે અહિંસક ક્રાન્તિ પ્રગટાવવા
પ્રેમપૂર્વક યથાશકિત શ્રમને સ્વીકાર કરશે. સર્વોદય સમાજના માટે ભારે પુરુષાર્થ કર્યો છે. એમના સારા મેં પરિવારના
અવિવેશનમાં સામૂહિક પ્રાર્થના, સામૂહિક સફાઈ, સામૂહિક કતાઈ, પ્રચંડ પુરુષાથે લેકશકિતને ઓરિસામાં સારા પ્રમાણમાં
સામૂહિક થાન વગેરેને સ્થાન હોવું જ જોઈએ..વ્યકિતગત જાગૃત કરી છે, જેને લીધે તેઓ પ્રજામાં અત્યન્ત પ્રિય
સાધના ઘણી ચાલી...હવે તે સામૂહિક સાધના ચાલવી જોઈએ. બન્યા હતા.
અણુવિdાનયુગની આ માંગને આપણે જેટલા જલદીથી મુખ્યમંત્રીપદે હતા ત્યારે ય સરકાર તરફથી મળતા
સમજીશું તેટલે સવોદય સમાજ જલદી થશે.' વૈભવવિલાસને છોડીને તેઓ સામાન્ય મજદૂરના વાસમાં જ - સદિય સંમેલન નિમિતે, એકવાર જયપ્રકાશજીની ઝુંપડીમાં રહેલા. સાદુ જીવન, પ્રામાણિકતા અને જનસેવાને ચર્ચા કરતા અમે બધા બેઠા હતા, ત્યાં માલતીદેવી નાસ્તા વરેલા તેઓ પ્રજાનાં સુખદુઃખ સાથે સમસંવેદનશીલ માટે બોલાવવા આવ્યાં. નવાબુ કહે, “અહીં લઈ આવે !” હતા. વિધાનસભા કે પ્રધાનમંડળની બેઠકમાં તેઓ માલતીદેવી લઈ આવ્યો. એટલે છાપુ પાથરીને કહે, “તમારી સાયકલ સવાર થઈને ભાગ લેવા જતા. જે નળ ઉપરથી લે કે પૂરીઓને ઢગલે કરે અને કરો બિસ્મિલ્લાહ” માલતીપાણી ભરતા ત્યાંથી જ માલતીદેવી પાણી ભરી લાવતાં. દેવીએ હસતાં હસતાં નાસ્તાને મીઠાઈ સાથે પ્રધાનને મળતી તમામ ખાસ સુખ – સુવિધાઓને સામેથી ઢગલો કર્યો. નવબાબુ કહે, “બધા ભેદો છોડીને સાથે ત્યાગ કરીને તેમણે સ્વૈચ્છિક ગરીબી સ્વીકારેલી. “ભૂમિપુત્રના ખાઈશું-પીશું અને કામ કરીશું ત્યારે જ વિનોબાજીનું ભૂતપૂર્વ તંત્રી શ્રી પ્રબોધ ચેકસીને ઘેર એક કાર્યક્રમ નિમિતી પેલું સૂત્ર સદનાવવતું. સદનમુનવા વરવીર્યવાવ | સાર્થક વડોદરાઆવેલા ત્યારે, ભોજનમાં સામેથી બાજરીના રોટલા અને થશે ને ? એવું નહિ કરીએ ત્યાં સુધી કાન્તિ કલ્પનામાં કઢી' જેવું સામાન્યજનનું ભોજન બનાવવા માટે ફરમાઈશ હવામાં જ રહશે.” કરેલી. ભોજન વખતે તેમની ખુશી અને મસ્તી આજે ય ભૂલી
આવા નિમંળ સેવક, અનેક વિષયના વિદ્વાન, રૂવેરૂંવેથી શકાતી નથી!
ક્રાન્તિકારી અને વિચાર સાથે આચારને સમન્વય સાધનાર સેવાગ્રામના સર્વોદય સંમેલનમાં ભાગ લેવા આવેલા હજારો શ્રી નવબાબુનું જીવન સૌને માટે પ્રેરણારૂપ નીવડે. સદ્ગતના લેકે માટે તેમણે “સમૂહશ્રમને કાર્યક્રમ નિદેશે. જેને પવિત્ર અને તેજસ્વી આત્માને શત શત વન્દના રાજકારણના વિનોબાજી, જે. પી., શંકરરાવદેવ, અણુ સહસ્ત્રબુદ્ધ, અશાદેવી ઉકરડામાં ઊગેલુ એ ગુલાબનું ફૂલ સૌને સુવાસિત કરે છે 3. આયંનાયકમ વગેરેએ બિરદાવેલ. વહેલી સવારે વિનોબાજી અસ્તુ! સર્વ સામાન્ય નાગરિક ધારોઃ ખાટું શું ?
અ ચેતન આચાય - કમ કે જાતિના ભેદભાવ વિના ભારતના તમામ
શ્રી પિટીએ સૈદ્ધાંતિક રીતે પિતાને અંગત અભિપ્રાય નાગરિકેને લાગુ પાડી શકાય તેવા સર્વસામાન્ય નાગરિક આપતાં માત્ર એટલું જ કહ્યું હતું કે લગ્ન, વિચ્છેદ અને ધારાની આવશ્યકતા વિષે હમણું સારી એવી ચર્ચા-વિચારણા વારસાના પ્રશ્નો દુન્યવી બાબત છે અને તેને ધર્મ સાથે ચાલી રહી છે સમગ્ર સમાજને સુધારા માટે અને સામાન્ય જોડી શકાય નહિ. તેથી આ પ્રતાને સર્વસામાન્ય પ્રજાના લાભ માટે આ બાબતમાં ખુલ્લાપણુથી વાત થાય. ધારા હેઠળ તપાસવા જોઈએ, અને આ બાબત કેમ કેમ તમાં કંઈ જ ખોટું નથી. બલકે આ ખૂબ જરૂરનું છે. વચ્ચે અલગ અંગત ધારાઓ હોય તે સમાજના સ્વાથ્યના સામાજિક વિકાસના સંદર્ભમાં આ એક આવશ્યક અને હિતમાં નથી. તેમનું કહેવાનું માત્ર એટલું જ હતું કે સમાજ* સાચું પગલું છે. આ કોઈ ધર્મ કે કેમને હલકી પાડવાની
શાસ્ત્રના સિદ્ધાંતની દૃષ્ટિએ પણ એક જ સમાજમાં રહેતી પ્રક્રિયા નથી. પણ સમગ્ર પ્રજાનાં ઉત્થાન અને સમાનતા
કેમોને જે અલગ અલગ અંગત ધારાએ હોય અને તેને માટે ઉદ્યમ છે.
આધારે ન્યાય તળવાને હોય તે સમાનતાના સિદ્ધાંતને છેદ માર્કસવાદી પક્ષના શ્રી નાંબ્રુદ્રિપાદ અને ગુજરાત રાજ્યના
ઊડી જાય છે. આ નવું સાંપ્રદાયિક અને અતાર્કિક વલણ છે. મુખ્ય ન્યાયમૂર્તિ શ્રી પિટીએ કેરળમાં એક પરિચા દરમિયાન આ સંદર્ભમાં કેટલાંક વિધાને કર્યો છે. તેની સારી અને
| સર્વસામાન્ય નાગરિક ધારાને મુસ્લિમ લીગી તો વિરોધ ખરાબ ગરમ પ્રતિક્રિયાઓ થઈ છે. કોમવાદને પિતાના અંગત કરે, કારણ તેમને કદાચ આ પિતાના ધર્મ પર આક્રમણ લાગે પણ રાજકીય લાભ માટે ઉપયોગ કરનારા રાજકારણીઓએ આ જે રીતે ઇંદિરા કોગ્રેસના નેતાઓ સર્વસામાન્ય નાગરિક ધારાને વિધાનની આકરી ટીકા કરી છે, જયારે સ્વસ્થ રીતે વિચાર- વિરોધ કરી રહ્યા છે. તેમાં વોટની ગંધ આવે છે. સર્વ સામાન્ય નારા અને પ્રગતિવાદી વિચારકોએ આ વિધાનને આવકાર્યા છે. નાગરિક ધારે કે હવે જોઈએ તે વિષે મતભેદ હોઈ શકે,
બત છે અને સામ