Prabuddha Jivan 1983 Year 44 Ank 18 to 24 and Year 45 Ank 01 to 16

SR No.: 525968
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1983
Total Pages: 282
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 33 MB

Page 114

પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૪-ર - સાધુભગવંતને હિતશિક્ષા
A : સ્વ પૂજય પન્યાસજી શ્રી ભદ્રંકરવિજયજી , ૧. આ વિષમ કાળમાં પણ પૂર્વજન્મની આરાધનાને બળ મળવા સાથે સર્વ કર્મ ક્ષય કરવાનું અનંતબળ ચરમ ઝારણે ઉત્તમ જાતિ, કુળમાં જન્મ તથા દુર્લભ એવું શ્રી ભવમાં પ્રાપ્ત કરી શકાશે. જિનેશ્વર ભગવંતનું કહેલું ચારિત્ર-રત્ન મળ્યું છે, અને તેને છે. આ બધી આરાધના એક સાથે કરવા માટેની વિધિપૂર્વક ગ્રહણ કરીને ગુરૂકુળવાસમાં રહીને આરાધવા સામગ્રીવાળા ભવ મળ્યો છે. તેનું મૂલ્ય સમજી અને આ "ભાગ્યશાળી બન્યા છે, તે ઉત્કૃષ્ટ પુનુબંધી પુણ્યને ઉદય માગે ચઢાવનાર ઉપકારીઓના ઉપકાર સદા લક્ષ્યમાં રાખી છે એમ માનીને તેનું ખૂબખૂબ અનુમોદન કરજો અને તે ઉપકારનું ઋણ ઉતારવા માટે અનેકાનેક યોગ્ય આત્માઓને અવશેષ રહેલ જીવનમાં આથી પણ વધુ ઉલ્લાસપૂર્વક તેનું આ માગે ચઢવામાં સહાયક થશે. અને “સહાયપણું ધરતાં અણીશુદ્ધ આરાધન કરીને મનુષ્ય જન્મ સફળ કરશે.
સાધુજી, એ શાસ્ત્ર વચનને સાર્થક કરી સાચા સાધુ બનવાનું ૨. મેક્ષનું મૂળ ચારિત્ર છે. અને ચારિત્રનું મૂળ ધ્યેય રાખશે. સમકિત છે. તે સમ્ય દર્શન ગુણની આરાધના માટે શ્રી
૮ ભવચક્રમાં ભ્રમણ કરતાં અનંતકાળે મનુષ્યભવ મળે જિનેશ્વરદેવની ભકિત, સુસાધુઓની પવું પાસના, તીર્થોની યાત્રા છે તેમાં પણ ધમસામગ્રીવાળો ભવ કવચિત્ મળે છે. આયુષ્ય ચતુર્વિધ સંઘને ધર્મમાં સહાય વગેરેની સાથે, સાધુએમાં ક્ષણભંગુર છે. તેમાં પણ અજ્ઞાનવશ અધિક કાળ નિદ્રા, પરસ્પર વાત્સલ્ય, સ્નેહ, સ્થિરિકરણ, ઉપબુહણા વગેરે વિકથામાં, સંજ્ઞાઓને પિષવામાં, બાલ્યાવસ્થાની અજ્ઞાનદશામાં, સમ્યગુદર્શન ગુણના આચારના પાલનમાં અધિકાઅધિક વૃદ્ધ અવસ્થાની અસહાય અવસ્થામાં રોગ, શેક અને ઉપદ્ર અપ્રમત્ત બનશે. એથી ધિસુલભ બનશે, જન્માંતરમાં જૈન અને તેથી નિપજતાં આતં–રૌદ્ર સ્થાનોમાં પસાર થઈ જાય ધમની પ્રાપ્તિ સુલભ થશે. અપ્રતિપાતી એવા વૈયાવચ્ચે છે. થડે જ વખત ધર્મસાધનામાં જાય છે તે પણ અવિધિગુણુની આરાધના દ્વારા યાવત્ તીર્થંકર ગેત્રની પ્રાપ્તિના આશાતાનાઓથી ભરપૂર હોય છે. મહાપુરુષો પણ કહે છે અધિકારી થવાશે.
કે અમારા જેવા પ્રમાદગ્રસ્ત અને ચરણ-કરણ હીન જીવને a ધર્મનું મૂળ વિનય છે. વિનય વડે વિદ્યા અને તરવાને એકજ ઉપાય છે અને તે પ્રવચન ઉપરનો શુભ જ્ઞાનાદિ ગુણોની વૃદ્ધિ થાય છે. અરિહંતને વિનય, સિદ્ધને રાગ છે. વિનય, સાધુને વિનય, રત્નાધિકને વિનય, જ્ઞાન, જ્ઞાની અને પ્રવચન, દ્વાદશાંગી, જિનમૂતિ-જિનાગમ અને તેને જ્ઞાનના સાધનો વિનય. એ આઠે કર્મોને નાશ કરનાર છે આરાધનારા તથા શિરસાવંઘ કરનારા પુણ્ય પુરુષ ઉપર એમ માનીને ગુણાધિકને વિનય કેળવવામાં અપ્રમત્ત રહેશે. ભકિતરાગ, એ જ આપણુ જેવા પામર જીવને ભવસાગર “દષ્ટિને નિધાન મળ્યું એમ માનીને વિનયાદિ ગુણરત્નોને તરવાને એકનો એક ઉપાય છે. તેથી પ્રવચનમાં રાગ ખૂબ એકઠા કરવામાં વધારેમાં વધારે ઉત્સાહી બનશે.
કેળવવો અને સમાન ધમની, ધમમાં પરસ્પર સહાયક થનારની ૪ ધર્મનું મૂળ દયા છે, જયણા છે. છ છવ નિકાયની ખૂબ ભાવથી સેવા કરવી. સમાન ધમી ઉપર થેડી પણ અરુચિ, રક્ષા એ ચારિત્રને પ્રાણું છે. બધા જીવો આત્મ સમાન છે કષાય કે સંકલેશ એ અનંતાનુબંધી કષાય બની જાય અને એમ માનીને એકેન્દ્રિયથી પંચેન્દ્રિય પર્યંતના ના ભેદ બધિબીજને બાળી નાંખે, તેથી કાંઈપણું મનકલેશ થાય તે જાણીને તેમની રક્ષામાં અપ્રમત્ત રહેશે, દીર્ઘ આયુષ્ય, પરસ્પર ખમાવી લેવું અને પરસ્પર સમાધિ ઉપજાવવા પ્રયત્ન પંચેન્દ્રિય-પૂર્ણતા, આરોગ્યાદિ જે ધમનાં સાધન મળ્યા છે કરે. પરલોક પ્રધાન બનવું. આ લેકના સુખના ભોગે તે પૂર્વે આરાધેલી જીવદયારૂપી કલ્પવેલડીનાં કુસુમો છે. તેને પણ પરલેક સુધારવા પ્રયત્ન કરે. પ્રત્યક્ષ અનુભવીને તે જીવદયા અને જીવયતનારૂપી ધર્મનું - ૯ તે માટે શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રને આશ્રય વારંવાર આરાધન કરવા માટે વધુ ઉત્સાહી બનશે.
લે. આપણાં દુષ્કૃતિની ગહ કરવી. સર્વનાં સુકૃતની અનમેદના ૫. દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપી રત્નત્રયીના આરાધનમાં પ્રાણ કરીને અને સંસારમાં કેવળ અરિહંત અને અરિહતે ભાખેલ પૂરનાર તપ ગુણ છે. તેના બાર પ્રકાર છે: આયંબિલ ઉપ- ધમ એ જ એક સારભૂત છે એવી શ્રદ્ધા દઢ કરવી. જ્ઞાનવૃધ્ધ -વાસાદિ બાહ્ય તપ છે. પ્રાયશ્ચિત વિનયાદિ અત્યંતર તપ છે. ગુણવૃદ્ધ અને વયેવૃદ્ધની યથાયોગ્ય સેવા સુશ્રષા કરવી. પૂર્વના બાહ્યતપમાં યથાશકિત ઉદ્યમ કરી રહ્યાં છે, તેમ અભ્ય- ઋણાનુબંધથી મારે પણ તમારી સાથે જે સંબંધ થયા છે તર તપના આરાધનમાં પણ ઉદ્યમી બનશે. પ્રાયશ્ચિત વિનય, તેમાં જેટલા પરસ્પર સહાયક બનાવ્યું છે. તેની અનમેદના વૈયાવાદિની જેમ સ્વાધ્યાય, ધ્યાન કાર્યોત્સર્ગાદિ ઉત્તરોત્તર અને જાણતાં-અજાણતાં પણ છદ્મસ્થના કારણે સહજપણ
અધિક અધિક કર્મક્ષયનાં પ્રબળ સાધન છે. તેને પણ દરેક કાઈને સંકલેશમાં નિમિત્ત બનાવ્યું હોય તેને ત્રિવિધ વિવિધ પિતાની શકિત મુજબ આરાધવામાં આગળ વધશે અને મિચ્છામિદુકકડમ્. પરમાત્માએ બતાવેલ આત્મકલ્યાણને અમે રસ્તો પિતાના પૂર્વ પુરુષની અને સુગુરુઓના ઉપકારતળે આવીને દૃષ્ટાંત વડે જગત સમક્ષ અખંડ રાખશે.
ધમપ્રાપ્તિની અલ્પ પણ યોગ્યતા પ્રાપ્ત થઈ હોય તે વડે ૬. દશન, જ્ઞાન, ચારિત્ર અને તપની સાથે વીર્યાચારનું
ભભવ તેમની સેવા પ્રાપ્ત થાઓ એ જ પ્રાર્થના. -અખંડ પાલન કરવા માટે ઉત્સાહી બનશે. મન વચન કાયાનું
[ સં. ૨૦૨૮, અક્ષયતૃતીયા, લુણાવા-રાજસ્થાન. : આ જે બળ મળ્યું છે તેને જરા પણ ગેપવ્યા વિના મોક્ષ
અગ્રંથસ્થ લખાણ શ્રી શશિકાન્ત મહેતા દ્વારા પ્રાપ્ત ] માર્ગની સાધનામાં ઉપયોગ કરશે એથી ઉત્તરોત્તર અધિક ધમ
નગર
માલિક : શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંધ, મુદ્રક અને પ્રકાશક : શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ, પ્રકાશન સ્થળ : ૩૮૫, સરદાર વી. પી. રોડ, મુંબઈ ૪૦૦ ૦૦૪. ટે. નં. ૩પ૦૨૯૬ : મુદ્રણસ્થાન : દેડ પ્રિન્ટર્સ, જગન્નાથ શંકર શેઠ રોડ, ગિરગામ, મુંબઈ ૪ ફેન : ૩પ૬૮૩ર