________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-૫-૮૨
કી
છે. તેઓ પોતે પણ સમાજના નબળા વર્ગને માટે જે ભગીરથ કાર્ય
ક ધર્મ અને ધન * કરી રહ્યા છે તેની આછી રૂપરેખા આપતાં તેમણે જણાવ્યું કે વ્યકિતને દાન આપીને એશિયાળી બનાવી તેને બદલે તેને કામ કરવા | ઉપાધ્યાય અમરમુનિ [3] અનુ.: ગુલાબ દેઢિયા માટે આર્થિક સગવડતા કરી આપવી જોઈએ, જેથી તેનું શેષ જીવન
ગૃહસ્થ જીવનમાં ધનની ઘણી જરૂર હોય છે. ગૃહસ્થ પર કટ સરળતાથી ચાલે અને અવારનવાર તેને હાથ લાંબો કર ન પડે.
મ્બિક, સામાજિક, રાષ્ટ્રીય વગેરે જવાબદારી હોય છે. જેમાં ધન
સાથે અધિક અંશે સંબંધ છે. ગૃહસ્થ માટે ભિક્ષાનું અને ખાવાને સંઘના મંત્રી શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ અને શ્રી કે. પી. નિષેધ છે. એણે પેતાની જીવનયાત્રા એણે પોતાના ઉપાજિત - શાહે પણ વકત કર્યા હતાં અને આવા માનવતાના કામમાં સાધને દ્વારા કરવી જોઇએ. જે બીજાના આશ્રયે રહીને જીવન ગુજારે
સંઘને હંમેશા સાથ અને સહકાર રહેશે એવી ખાતરી શ્રી વિજય છે, તે જીવન પશુથી પણ બદતર છે. મરચન્ટને આપી હતી. આના જવાબ રૂપે શ્રી વિજય મરચન્ટ પ્રભા
- ધન પતે ખરાબ ચીજ નથી. ધન વડે તો પરોપકારના અનેક
કામ થઇ શકે છે. જે ધનન્યાયના માર્ગે મેળવ્યું હોય અને જીવનની વિત થઈને સંઘને તેમ જ તેના કાર્યકરોને ખૂબ જ ઉમળકાપૂર્વક
ગ્ય જરૂરિયાતો માટે ખર્ચીને સાથોસાથ ન્યાય માર્ગે ખર્ચવામાં અને જોશીલી જબાનમાં ધન્યવાદ આપ્યા હતા.
આવે, તો તે ધન અમૃત છે. આચાર્ય હરિભદ્રસૂરિએ કહયું હતુંઆવું શુભ કાર્ય થતું હોય ત્યારે ફકત શબ્દોથી જ આશ્વા- ‘ન્યાયપાd હિ વિત્તમ, ઉભયલોક હિતાય’ થાયમાર્ગ મેળવેલું ધન સન આપવું તે બરાબર ન કહેવાય – એમ કહીને સંઘના મંત્રી શ્રી
આ લોક અને પરલોક બન્નેમાં હિતકારક છે. કે. પી. શાહે એક સ્ટેલ માટે, તેમના પત્ની શ્રીમતી સવિતાબહેનના
અર્થ (ધન) જયારે અન્યાય, શોપણ, ત્રાસ અને વિશ્વાસઘાતથી
કમાવવામાં આવે ત્યારે અનર્થ થાય છે. સેનાની લંકા આ કારણે નામે રૂ. ૩૫૦- આપવાની જાહેરાત કરી.
ઇતિહાસમાં બદનામ થયેલી છે. ધનમાં માનવતા અને દેવત્વની - ત્યાર બાદ સંઘના બીજા મંત્રી શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહના સુગંધ આવવી જોઈએ, તે શ્રી છે, લક્ષ્મી છે, તે બધી રીતે શોભાયપની શ્રીમતી મંજુલાબહેને પણ સ્વછૂટણથી એક સ્ટોલની રકમ
માન સમૃદ્ધિની દેવી છે. આ સંદર્ભમાં લેકમંગલના પ્રતિનિધિ
દેવાધિદેવ તીર્થકરોની માતાએ ‘શ્રી દેવીનું સ્વપ્ન જુએ છે, જે આપવાની જાહેરાત કરી.
અખિલ વિશ્વના સર્વોત્કૃષ્ઠપુણ્યાવતાર મહાપુરુષોનાપુણ્યની સૂચક છે, સંઘના ઉપાધ્યક્ષ શ્રી પ્રવીરમાઈ કે. શાહે પણ તેમના ભી મી આચાર્ય શ્રી કુન્દ કન્દ સ્વામીએ કન્દ કુન્દ શ્રાવકાચાર'ના શ્રીમતી ચંચળબહેન છોટાલાલ શાહના નામે એક સ્ટોલની રકમ
બીજા ઉલ્લાસમાં ધન વિશે વાત કરી છે તે રજુ કરું છું. નિવૃત્તિ આપવાની જાહેરાત કરી.
માર્ગી જૈન ધર્મ નિવૃત્તિના એકતરફી આગ્રહના આવેશમાં ન્યાય આમ એક દીવડાએ બીજો દીપ પ્રગટાવ્યા તેની પરંપરા
અનુમોદિત લોકજીવન ૨ને એનાં સાધનોની અવહેલના નથી કરતો. ચાલુ રહી અને આ રીતે નીચે પ્રમાણે દસ લે માટે નવ
'યાયથી સંચિત કરેલું ધન, અલ્પ માત્રામાં પણ દાન કરવામાં નામે ત્યાં જ લખાઈ ગયાં.
આવે તો પણ તે કલ્યાણકારક હોય છે. એને બદલે અન્યાયથી પ્રાપ્ત
કરેલું ધન વિપુલ માત્રામાં દાન કરવામાં આવે તો પણ તે ફલદાયક શ્રી ગુણવંત અ. શાહ
નથી હોતું. (૪૨) શ્રીમતી સવિતાબહેન કે. પી. શાહ
બુદ્ધિશાળી માણસે પોતાના કુળના ગૌરવ અને મર્યાદાને
અનુરૂપ, ધર્મ અને કર્મના પરસ્પરના વિરોધથી મુકત બધાં વ્યવસાય કીમતી રાંચળબહેન છોટાલાલ શાહ
પ્રમાદ રહિન બનીને કરવો જોઇએ.' (૪૩) શ્રીમતી મંજુલાબહેન ચીમનલાલ શાહ
‘ગંધરહિત છુપ, જલરહિત તળાવ, જીવરહિત શરીરની જેમ ધન શ્રીમતી મંજુંતાબહેન મહાસુખલાલ કામદાર
૨હિત દરિદ્ર પુરુષની કોણ સેવા સુશ્રુષા કરશે? કોઈ નહીં.”
‘બધા પુરયાને હેતુ ચોક્કસ રીતે ધન છે. પણ જે પુરુષ મેસર્સ ઓટોમેટીવ એન્ટરપ્રાઈઝ
ધન ઉપાર્જન કરવામાં આદરશીલ નથી હોતે, તે જીવ હોવા છતાં [હા. શ્રી ચંદ્રકાન્ત દીપચંદ શાહ
શખ સમાન છે.' (૪૫). શ્રીમતી કાન્તાબહેન ચંદુલાલ ગાંધી
‘બુદ્ધિમાન ગૃહસ્થ કૃષિ, પશુપાલન, વાણિ જય વગેરે ન્યાયોચિત
કાર્યો દ્વારા ધન કમાય છે. જેવી રીતે ધન્ય પુરુષ દયા, દાન વગેરે હિ. શ્રી સી. એમ. ગાંધી
દારા ધર્મનું અર્જન કરે છે. (૪૬). શ્રી મનમોહનદાસ ડી. ગાંધી
જે ધન ધર્મમાં વિદનકારક હોય, ચેર દ્વારા લાવવામાં આવ્યું શ્રી લલિતભાઈ એમ. શેઠ
હોય, એ લા મકારી ધન પણ પવિત્ર પુણ્યના ઈરછુકજનોએ
ગ્રહણ ન કરવું જોઈએ : (૬૪). ( આ પ્રસંગે જૈન સેશિયલ ગૃપ - માટુંગાના પદાધિકારીએ,
ખેટા માપતેલ વગેરે છળકપટથી જે કંઈ ધન કમાવવામાં શ્રી મહાસુખલાલ કે. કામદાર, શ્રી રાંદ્રકાન્ત દીપચંદ શાહ, શ્રી આવે, તે અગ્નિથી તપે તવા પર પડતા પાણીના બિન્દુની જેમ સી. એમ. ગાંધી અને શ્રી નગીન માઈ શાહે ૫૫ હાજરી આપી જલદી નાશ પામે છે.” (૬૫) હતી અને ઉપરના ૧૨ માં થી ત્રસ્ટલનું તેમણે પણ દાના ‘સંપત્તિ ન હોવાથી બુદ્ધિશાળી પુરુષ પિતાને દીનબીન લઇ ન આપ્યું. તેમને ધન્યવાદ ઘટે છે. ખૂબ જ આનંદવિભોર વાતાવરણમાં
સમજે પણ અર્થોપાર્જનની રીત જાણી લઈ યથાશકિત યોગ્ય સૌ વિખરાયા.
વ્યવસાય કરે. (2)
વ્યાપારમાં કમાયેલા ધનના ચાર ભાગ કરવા જોઈએ. એક માટુંગામાં જ અગિયાર વાગી ગયા હોવાથી – “તમે અમારા
ભાગ વ્યવસાય ભંડારમાં રાખે, એક ભાગ ધર્મકાર્યમાં ખર્ચે, એક ગામમાં આવ્યા છે એટલે અમારા મહેમાન કહેવાય અને જમ્યા
ભાગ પોતાના સુખોપભેગ માટે રાખે અને ૭ ભાગ પિતાના વિના જ પાપ જ નહિ.” એ કાઠિયાવાડી સંસ્કારને આગ્રહ કરી આશ્રિત પાળ વર્ગના પોષણ માટે રાખે' (૧૦-૮). શ્રી રસિકલાલ લહેરચંદ શાહે, દાદરની એક અદ્યતન હૉટેલના જીવનમાં ધર્મ અને કર્મને સમન્વય જરૂરી છે. જીવનના વિવિધ એરકન્ડિશન રૂમમાં સૌને નિમંત્રણા અને સ્વાદ ભોજન આપ્યું. કાર્યો માટે ધન પણ અપેક્ષિત છે.. એના માટે શ્રી રસિક માઇને ધન્યવાદ,
- ઉપરોકત ૨ાત્રામાં ધનની કેટલા જોરશોરથી વકીલાત કરેલી છે.
અને એટલા જ જોરશોરથી ન્યાયનીતિની પણ વકીલાત કરેલ છે. ઉપરની વિગતે વાંરયા પછી, કોઈને પ્રેરણા થાય તે એક
બન્નેનું સમતોલપણું અને સમન્વય ગહરથ સાધકના જીવનને અંધ માનવીના જીનનિર્વાહ માટે એક એલના દાનની રૂા.૩,૫૦૦ પવિત્ર બનાવે છે. સંઘને મેકલીને – એક કુટુંબના આશીર્વાદ મેળવી શકે છે.
(શ્રી અમર ભારતમાંથી સાભાર)